Na osnovu člana 61. stav 1. i člana 16. Zakona o upravi ("Službeni glasnik BiH", broj 32/02), člana 6. stav 1. člana 7. stav 2. Zakona o vazduhoplovstvu BiH ("Službeni glasnik BiH", broj 02/04), generalni direktor Direkcije za civilno vazduhoplovstvo Bosne i Hercegovine, donosi

PRAVILNIK

O STRUČNOM OSPOSOBLjAVANjU, DOZVOLAMA I OVLAŠTENjIMA KONTROLORA VAZDUŠNOG SAOBRAĆAJA

(Objavljeno u "Sl. glasnik BiH", br. 16 od 05 maja 2004)

I- OPĆE ODREDBE

Područje primjene

Član 1.

Ovim Pravilnikom propisuju se uslovi i način sticanja, izdavanja, obnavljanja i produžavanja dozvola, ovlaštenja, odobrenja, posebnih ovlaštenja kontrolora vazdušnog saobraćaja i druga pitanja u vezi sa dozvolama kontrolora vazdušnog saobraćaja, te stručna sprema, stručno osposobljavanje, provjere i ispiti, kao i drugi uslovi koje moraju ispunjavati kontrolori vazdušnog saobraćaja.

Član 2.

Ovaj Pravilnik je usklađen sa zahtjevimaAnex 1. ICAO, "Europen Manual of Personnel Licensing - Air Traffic Controllers"i dijelom"Eurocontrol Safety Regulation Requirement for ATM Services Personnel " (ESARR 5), koji se odnosi na kontrolore vazdušnog saobraćaja.

Pojmovi

Član 3.

U smislu odredaba ovog Pravilnika, pojmovi koji se upotrebljavaju imaju sljedeće značenje:
1. dozvola kontrolora vazdušnog saobraćaja (air traffic controller licence); dokument na osnovu koga se dokazuje da je određeno lice stručno osposobljeno za obavljanje poslova kontrolora vazdušnog saobraćaja, a sadrži lične podatke, podatke o zdravstvenoj sposobnosti, te podatke o stručnoj osposobljenosti, uključujući podatke o ovlaštenjima, odobrenjima i posebnim ovlaštenjima, njihovom roku važenja i trenutnoj sposobnosti za obavljanje određenih poslova i zadataka,
2. kontrolor vazdušnog saobraćaja (air traffic controller); lice koje ima dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja i važeće ovlaštenje, odobrenje i posebna ovlaštenja, odnosno lice koje ima dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja i kada je dozvola u stanju mirovanja,
3. dozvola učenika kontrolora vazdušnog saobraćaja (student air traffic controller licence); dokument koji se izdaje kandidatu koji je uspješno završio odobreno osnovno osposobljavanje i na osnovu koga imalac dozvole počinje stručno osposobljavanje na radnom mjestu pod nadzorom lica ovlaštenog za stručno osposobljavanje na radnom mjestu,
4. učenik kontrolor vazdušnog saobraćaja ( student air traffic controller); lice koje je uspješno završilo odobreno osnovno osposobljavanje u toku koga je kandidat stekao teoretsko znanje prije početnog stručnog osposobljavanja na radnom mjestu,
5. ovlaštenje (Rating); odobrenje upisano ili pridruženo dozvoli, koje čini njen sastavni dio, a kojim su utvrđeni posebni uslovi, prava ili ograničenja koja se odnose na dozvolu,
6. odobrenje-odobrenje uz ovlaštenje i odobrenje za jedinicu kontrole vazdušnog saobraćaja (Rating endorsements and Unit endorsements); je podatak unesen u dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja koji ukazuje na posebne uslove, prava ili ograničenja koja se odnose na ovlaštenja i/ili jedinicu kontrole vazdušnog saobraćaja i operativna radna mjesta ili sektore na kojima kontrolor može da vrši poslove odobrene važećim ovlaštenjem ili ovlaštenjma koji su sastavni dio dozvole kontrolora vazdušnog saobraćaja,
odobrenje uz ovlaštenje (Rating endorsements) odobrenje u vezi sa ovlaštenjem koje ukazuje na tip opreme koja služi za obezbjeđenje usluga kontrole vazdušnog saobraćaja u toj vrsti ovlaštenja;
odobrenje za jedinicu kontrole vazdušnog saobraćaja (Unit endorsements) odobrenje u vezi sa određenim ovlaštenjem i odobrenjem uz ovlaštenje koje ukazuje na jedinicu kontrole vazdušnog saobraćaja u kojoj imalac dozvole obavlja poslove kontrole vazdušnog saobraćaja, kao i na pojedinačne sektore, grupe sektora ili operativna radna mjesta na kojima je kontrolor osposobljavan za obavljanje odgovarajućih poslova kontrole vazdušnog saobraćaja.
7. posebna ovlaštenja (licence endorsement); posebno ovlaštenje upisano u dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja kojim su utvrđene posebne kvalifikacije koji se odnose na važeće ovlaštenje i odobrenje,
8. početno osposobljavanje (Pre-OJT); faza stručnog osposobljavanja, tokom koje se intenzivnim korištenjem sredstava za simulaciju i posebnih sredstava, osigurava unapređivanje stečenih znanja i sposobnosti do prihvatljivo visokog nivoa obučenosti,
9. osposobljavanje na radnom mjestu (On-the-Job Training-OJT); praktična primjena, prethodno stečenih znanja i sposobnosti koje se odnose na radno mjesto, pod nadzorom instruktora za osposobljavanje na radnom mjestu u stvarnom vazdušnom saobraćaju,
10. stručna sposobnost (competence), odgovarajuće znanje, sposobnost i iskustvo potrebno kontroloru vazdušnog saobraćaja za obavljanje poslova i zadataka u oblasti kontrole vazdušnog saobraćaja navedenih u dozvoli,
11. potvrda o zdravstvenoj sposobnosti kandidata (Medical Certificate), dokument kojim se dokazuje da imalac dozvole ispunjava propisane zdravstvene uslove;
12. kandidat lice koje se stručno osposobljava za sticanje dozvole kontrolora vazdušnog saobraćaja, ovlaštenja, dodatnih ovlaštenja, odobrenja i posebnih ovlaštenja
13. pripravnik (trainee) kontrolor vazdušnog saobraćaja koji se osposobljava za sticanja dodatnih ovlaštenja i odobrenja,
14. jedinica kontrole vazdušnog saobraćaja (ATC unit); je opći termin koji se upotrebljava za određenu oblasnu, terminalnu, prilaznu ili aerodromsku kontrolu vazdušnog saobraćaja.

II- OPĆI USLOVI ZA OBAVLjANjE POSLOVA I ZADATAKA KONTROLORA VAZDUŠNOG SAOBRAĆAJA

Član 4.

Licu koje je stručno osposobljeno i koje je položilo odgovarajući ispit i koje ispunjava i druge uslove propisane ovim Pravilnikom Direkcija za civilno vazduhoplovstvo Bosne i Hercegovine izdaje odgovarajuću dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja sa odgovarajućim ovlaštenjima, odobrenjima i posebnim ovlaštenjima.
Licu koje je stručno osposobljeno, koje je položilo odgovarajući ispit i koje ispunjava i druge uslove propisane ovim Pravilnikom Direkcija za civilno vazduhoplovstvo Bosne i Hercegovine izdaje odgovarajuću dozvolu učenika kontrolora vazdušnog saobraćaja sa odgovarajućim ovlaštenjima.

Član 5.

Lice koje posjeduje dozvolu iz člana 4. ovog Pravilnika sa odgovarajućim ovlaštenjima, odobrenjima i posebnim ovlaštenjima može da obavlja poslove u oblasti kontrole vazdušnog saobraćaja samo u skladu sa važećim ovlaštenjima, odobrenjima, posebnim ovlaštenjima i ograničenjima koja su upisana u dozvolu.

Kontrolor vazdušnog saobraćaja (Air traffic Controller)

Član 6.

Lice koje obavlja poslove kontrolora vazdušnog saobraćaja treba da posjeduje dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja sa važećim ovlaštenjima i odobrenjima koja se odnose na poslove kontrole vazdušnog saobraćaja koje će lice obavljati, važeću potvrdu o zdravstvenoj sposobnosti odgovarajuće kategorije i druge uslove utvrđene ovim Pravilnikom.
Imalac dozvole iz stava 1. ovog člana može obavljati poslove i zadatke kontrolora vazdušnog saobraćaja za koje ima važeće ovlaštenje, odobrenje i posebno ovlaštenje upisano u dozvolu.
Ukoliko su u dozvolu upisana bilo kakva ograničenja, imalac dozvole je dužan postupati u skladu sa upisanim ograničenjima.
Direkcija za civilno vazduhoplovstvo Bosne i Hercegovine će kandidatu izdati dozvolu kontrolora vazdušnog saobraćaja ukoliko ispunjava slijedeće uslove:
1. da posjeduje važeću dozvolu učenika kontrolora vazdušnog saobraćaja,
2. da je uspješno završio stručno osposobljavanja u jedinici kontrole vazdušnog saobraćaja u skladu sa programom osposobljavanja u jedinici kontrole vazdušnog saobraćaja (Unit Training Plan) i dobio pozitivno mišljenje instruktora ovlaštenog za osposobljavanje na radnom mjestu o osposobljenosti za rad,
3. da je uspješno završio obuku za rad u vanrednim okolnostima i situacijama (Training for Unusual Circumstances and Emergencies) i da je dobio pozitivno mišljenje o osposobljenosti za rad u vanrednim okolnostima od strane instruktora - ispitivača,
4. da je položio ispit za sticanje odgovarajućeg ovlaštenja u skladu sa ovim Pravilnikom,
5. da ima najmanje 21 godinu starosti,
6. da posjeduje važeću potvrdu o zdravstvenoj sposobnosti.
Dozvola kontrolora vazdušnog saobraćaja važi neograničeno, ukoliko ne prestane da važi u slučajevima propisanim ovim Pravilnikom.

Obaveze imaoca dozvole kontrolora vazdušnog saobraćaja

Član 7.

Da bi imalac dozvole kontrolora vazdušnog saobraćaja obavljao poslove i zadatke kontrole vazdušnog saobraćaja potrebno je da ispunjava sljedeće uslove:
1. da posjeduje važeće ovlaštenje uz odgovarajuća odobrenja,
2. da bude stručno osposobljen da obavlja kontrolu vazdušnog saobraćaja u skladu sa važećim ovlaštenjima i odobrenjima,
3. da se pridržava propisanih zahtjeva za održavanje dozvole,
4. da se pridržava propisanih zahtjeva u pogledu obuke u vanredenim