ZAKON

O FONDU I FINANSIRANjU ZAŠTITE ŽIVOTNE SREDINE REPUBLIKE SRPSKE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 117 od 25. novembra 2011)

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se status, djelatnost, organizacija, prihodi i način korišćenja sredstava Fonda za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Republike Srpske (u daljem tekstu: Fond), kao i uslovi, postupak i način finansiranja zaštite životne sredine i energetske efikasnosti.

Član 2.

(1) Osnivač Fonda je Republika Srpska (u daljem tekstu: Republika).
(2) Prava i odgovornosti osnivača iz stava 1. ovog člana vrši Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada).
(3) Nadzor nad radom Fonda i primjenom odredaba ovog zakona vrši ministarstvo nadležno za zaštitu životne sredine (u daljem tekstu: Ministarstvo).

Član 3.

(1) Fond posluje pod nazivom: Fond za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Republike Srpske.
(2) Fond ima svojstvo pravnog lica sa javnim ovlašćenjima i upisuje se u sudski registar.
(3) Sjedište Fonda je u Banjoj Luci.

Član 4.

Fond upravlja i raspolaže sredstvima za poslove i namjene utvrđene ovim zakonom u ime i za račun Republike.

Član 5.

(1) Imovinu Fonda čine stvari, prava i ostala sredstva osnivača, kao i sredstva koja Fond ostvari na drugi način u skladu sa zakonom.
(2) Fond za svoje obaveze odgovara svojom imovinom.

Član 6.

Fond ne može bez saglasnosti Vlade opteretiti ili otuđiti nepokretnosti i drugu imovinu i ne može zaključiti druge pravne poslove čija vrijednost prelazi iznos utvrđen statutom Fonda.

Član 7.

U obavljanju poslova Fond ima javna ovlašćenja za:
a) donošenje rješenja obveznicima plaćanja naknada propisanih zakonom kojim se uređuje održivo upravljanje prirodnim vrijednostima i zaštita životne sredine (u daljem tekstu: naknada),
b) utvrđivanje detaljnijih uslova koje moraju ispunjavati korisnici sredstava Fonda, uslova i načina dodjeljivanja sredstava, kriterijuma i mjerila za ocjenjivanje prijedloga projekata, odnosno zahtjeva za dodjeljivanje sredstava koja moraju biti u skladu sa strateškim planovima republičkih i lokalnih organa vlasti, vršenju nadzora nad realizacijom projekata, načina praćenja namjenskog korišćenja sredstava i ugovorenih prava i obaveza, kao i drugih poslova od značaja za dodjeljivanje i korišćenje sredstava Fonda, u skladu sa ovim zakonom i
v) preduzimanje mjera prema korisnicima sredstava Fonda za nenamjensko korišćenje sredstava i neispunjavanje ugovorenih prava i obaveza.

Član 8.

Djelatnost Fonda obuhvata poslove u vezi sa prikupljanjem sredstava, kao i finansiranjem pripreme, sprovođenja i razvoja programa, projekata i sličnih aktivnosti u oblasti očuvanja, održivog korišćenja, zaštite i unapređivanja životne sredine, te u oblasti energetske efikasnosti i korišćenja obnovljivih izvora energije, a naročito:
a) stručne i druge poslove u vezi sa pribavljanjem, upravljanjem i korišćenjem sredstava Fonda,
b) iniciranje, finansiranje, posredovanje i kontrolu realizacije projekata iz djelokruga rada Fonda,
v) posredovanje u vezi sa finansiranjem zaštite životne sredine, energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije iz sredstava međunarodnih organizacija, finansijskih institucija i tijela, kao i stranih pravnih i fizičkih lica,
g) kontinuirano praćenje programa, projekata i ostalih aktivnosti kroz mjerljive efekte zaštite životne sredine, količinu ušteđene energije i novca i smanjenje emisije zagađivača,
d) vođenje odvojenih baza podataka o programima, projektima i sličnim aktivnostima iz područja zaštite životne sredine, energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije, te o potrebnim i raspoloživim finansijskim sredstvima za njihovo ostvarivanje,
đ) podsticanje, uspostavljanje i ostvarivanje saradnje sa međunarodnim i domaćim finansijskim institucijama i drugim pravnim i fizičkim licima radi finansiranja zaštite životne sredine, energetske efikasnosti, kao i obnovljivih izvora energije u skladu sa interesima zaštite životne sredine Republike, strateškim dokumentima, akcionim i sanacionim planovima i drugim planovima i programima, kao i zaključenim međunarodnim ugovorima za namjene utvrđene ovim zakonom i
e) obavljanje drugih poslova koji su u vezi sa podsticanjem i finansiranjem zaštite životne sredine, energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije, utvrđenih propisima kojima se regulišu oblast zaštite životne sredine, energetska efikasnost i obnovljivi izvori energije.

Član 9.

(1) Energetska efikasnost, u smislu ovog zakona, predstavlja razvoj i primjenu tehnologija i mjera kojima se ostvaruju energetske uštede u svrhu smanjenja iscrpljivanja fosilnih goriva i smanjenja negativnih uticaja na životnu sredinu.
(2) Obnovljivi izvori energije, u smislu ovog zakona, predstavljaju:
a) oblike energije koji se u prirodi mogu naći u slobodnom obliku (biomasa, riječni tokovi, sunce, vjetar, geotermalna energija, aerotermalna energija, biogasovi i slično) i koriste se lokalno u svrhu povećanja energetske efikasnosti,
b) električnu, toplotnu ili mehaničku energiju proizvedenu iz energije sunca, biomase, geotermalne energije, biogasova, vjetra ili vodenih tokova, koja nije namijenjena za prodaju i nije obuhvaćena nekim od stimulativnih mjera, a koristi se lokalno u objektu/zgradi u kome je djelimično ili u potpunosti proizvedena.

Član 10.

U obavljanju svoje djelatnosti Fond obezbjeđuje finansijsku podršku za ostvarivanje ciljeva i načela zaštite životne sredine i unapređenja energetske efikasnosti, definisanih u republičkim strateškim dokumentima i lokalnim ekološkim akcionim planovima jedinica lokalne samouprave, radi podizanja kvaliteta sistemskog i cjelovitog očuvanja životne sredine, očuvanja prirodnih zajednica i racionalnog korišćenja prirodnih dobara i energije, kao osnovnih uslova održivog razvoja, te ostvarivanja prava čovjeka na zdravu životnu sredinu.

Član 11.

(1) Fond donosi srednjoročni program rada, finansijski i godišnji plan rada.
(2) Srednjoročnim programom rada utvrđuju se pravac, dinamika i politika razvoja Fonda za period koji ne može biti kraći od tri godine.
(3) Vlada daje saglasnost na srednjoročni program rada, uz prethodno pribavljena mišljenja Ministarstva i ministarstva nadležnog za poslove energetike.
(4) Fond donosi godišnji plan rada i finansijski plan, kojim planira poslove za narednu kalendarsku godinu, a donose se najkasnije do 15. decembra tekuće godine za narednu kalendarsku godinu.
(5) Vlada daje saglasnost na godišnji plan rada i finansijski plan Fonda, uz prethodno pribavljena mišljenja Ministarstva i ministarstva nadležnog za poslove energetike.
(6) Godišnji izvještaj o izvršenju plana rada i finansijskog plana Fond dostavlja Vladi na usvajanje posredstvom Ministarstva uz prethodno pribavljeno mišljenje ministarstva nadležnog za poslove energetike, najkasnije do 31. marta tekuće za proteklu godinu.
(7) Izvještaj iz stava 6. ovog člana obavezno sadrži kvantitativni prikaz ostvarenih ciljeva u oblasti zaštite životne sredine, količine ušteđene energije i novca i smanjenja emisije zagađivača.
(8) U programu rada, finansijskom planu i izvještajima odvojeno se prikazuju programi i projekti za oblast zaštite životne sredine od projekata i programa za oblast energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije.
(9) Fond podnosi izvještaj o svom radu i finansijski izvještaj za prethodnu godinu Narodnoj skupštini, najkasnije do 30. aprila tekuće godine.

Član 12.

(1) Opšti akti Fonda su statut i drugi akti kojima se na opšti način uređuju određena pitanja.
(2) Statut Fonda donosi Upravni odbor Fonda po prethodno pribavljenom mišljenju Ministarstva.
(3) Vlada daje saglasnost na statut Fonda.
(4) Statut Fonda sadrži odredbe o: nazivu i sjedištu Fonda, organima Fonda, načinu odlučivanja organa, zastupanju i predstavljanju, makroorganizaciji, pravima, obavezama i odgovornostima zaposlenih i o drugim pitanjima od značaja za rad Fonda.

Član 13.

(1) Pod drugim opštim aktima iz člana 12. stav 1. ovog zakona podrazumijevaju se akti kojima se utvrđuju uslovi koje moraju da ispunjavaju korisnici sredstava Fonda, uslovi i način dodjele sredstava Fonda, kriterijumi i mjerila za ocjenu zahtjeva za dodjelu sredstava Fonda, način praćenja namjenskog korišćenja sredstava i ugovorenih prava i obaveza, način obavljanja poslova Fonda, kao i druga pitanja od značaja za rad Fonda.
(2) Opšte akte iz stava 1. ovog člana donosi Upravni odbor Fonda uz prethodno pribavljeno mišljenje Ministarstva i ministarstva nadležnog za poslove energetike.

Član 14.

(1) Organi Fonda su upravni odbor i direktor.
(2) Upravni odbor ima sedam članova, koje imenuje i razrješava Vlada.
(3) U Upravni odbor Fonda Vlada imenuje predstavnike:
a) ministarstva nadležnog za zaštitu životne sredine,
b) ministarstva nadležnog za poslove energetike,
v) ministarstva nadležnog za vodoprivredu,
g) ministarstva nadležnog za finansije,
d) Ekonomsko-socijalnog savjeta Republike Srpske,
đ) naučnih i stručnih organizacija na prijedlog