ZAKON

O VINU I RAKIJI

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 71 od 4. avgusta 2009)

I- OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se: proizvodnja vina i rakije od grožđa i voća, zaštita geografskog porijekla vina i rakije, izrada i vođenje vinogradskog katastra, uslovi za stavljanje u promet vina i rakije, proizvodnja i uslovi za stavljanje u promet drugih alkoholnih pića koja se proizvode uz upotrebu destilata (od grožđa, voća i vina), kao i rafinisanog etil-alkohola.

Član 2.

Vino, rakija, druga alkoholna pića i alkohol moraju ispunjavati propisane norme kvaliteta i uslove u pogledu pakovanja i deklarisanja, utvrđene ovim zakonom i drugim propisima kojima se uređuje njihov kvalitet.

Član 3.

Pojedini pojmovi koji se koriste u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
a) kljuk grožđa je izmuljano grožđe sa peteljkovinom ili bez peteljkovine,
b) šira je tečni proizvod dobijen odgovarajućim postupcima ocjeđivanja i cijeđenja cijelog grožđa ili kljuka grožđa,
v) koncentrisana šira je nekaramelizovana šira koja je dobijena djelimičnom dehidracijom šire zagrijavanjem u uslovima vakuuma ili zamrzavanjem i uklanjanjem dijela vode, bez primjene neposrednog zagrijavanja,
g) rektifikovana koncentrisana šira je koncentrisana šira dobijena postupcima koncentrisanja iz koje su uklonjeni svi sastojci osim šećera,
d) grožđani sok je nefermentisani tečni proizvod koji može poslužiti za ljudsku ishranu, koji sadrži najviše 1 volumni procenat (vol. %) stvarnog alkohola i koji je dobijen iz svježeg grožđa, iz šire, razrjeđivanjem koncentrisane šire ili razrjeđivanjem koncentrisanog grožđanog soka,
đ) koncentrisani grožđani sok je nekaramelizovani proizvod dobijen dehidracijom grožđanog soka bez direktnog izlaganja toploti koji sadrži najviše 1 vol. % alkohola i u kojem je procentni sadržaj šećera najmanje 50,9%, mjereno refraktometrom pri 20 oC,
e) vinski talog je istaloženi ostatak u posudama sa vinom nakon vrenja, za vrijeme odležavanja i dozrijevanja vina i dopuštenih postupaka bistrenja i taloženja, kao i ostatak dobijen filtriranjem ili centrifugiranjem vina. Vinskim talogom se smatra i ostatak nakon bistrenja, taloženja, filtriranja ili centrifugiranja šire,
ž) komina grožđa je neprevreli ili prevreli ostatak nakon cijeđenja grožđa ili kljuka grožđa,
z) destilat poljoprivrednog porijekla je poluproizvod dobijen alkoholnom fermentacijom i destilacijom poljoprivrednih sirovina, a koji ima karakteristike sirovine od koje potiče,
i) originalno pakovanje je takvo pakovanje proizvoda koje se bilo kojom radnjom ne može vratiti u prvobitno stanje,
j) proizvođač vina, rakije i drugih alkoholnih pića je privredno društvo, odnosno drugo pravno lice i preduzetnik koje se bavi proizvodnjom vina, rakije i drugih alkoholnih pića i koje je upisano u Registar proizvođača vina, rakije i drugih alkoholnih pića,
k) proizvođačka specifikacija je dokument koji donosi proizvođač ostalih alkoholnih pića prije početka proizvodnje i po njoj postupa,
l) Registar proizvođača vina, rakije i drugih alkoholnih pića je baza podataka o proizvođačima vina, rakije i drugih alkoholnih pića, proizvodnji i kvalitetu vina, rakije i drugih alkoholnih pića, kao i o drugim podacima, u skladu sa ovim zakonom,
lj) rafinisani etanol je etil-alkohol poljoprivrednog porijekla proizveden redestilacijom sa rektifikacijom poslije alkoholne fermentacije sirovina poljoprivrednog porijekla i upotrebljava se za proizvodnju drugih alkoholnih pića, kao i za proizvodnju biljnih ekstrakata, boja, aroma i aditiva,
m) redestilacija je ponovna destilacija destilata nižeg stepena destilacije,
n) rektifikacija je višestepena uzastopna destilacija sa ciljem dobijanja etanola što većeg stepena čistoće,
nj) fermentacija je biohemijska transformacija ugljenih hidrata (monosaharida) u etanol i
o) stepen eksla (oznaka jedinice je Oe) je procenat ili količina šećera u grožđanom soku, odnosno moštu (1Oe^°je približno 0,2% šećera po težini soka).

Član 4.

Grožđe je, u smislu ovog zakona, svjež, zdrav, zreo, prezreo, prosušen ili prirodno smrznut plod vinove loze namijenjen proizvodnji vina i drugih proizvoda od grožđa i vina, čiji sok u vrijeme berbe sadrži najmanje 64^°Oe.

Član 5.

Vino je poljoprivredno-prehrambeni proizvod, dobijen potpunim ili djelimičnim alkoholnim vrenjem kljuka grožđa ili šire, od grožđa pogodnog za preradu u vino iz člana 4. ovog zakona.

Član 6.

Drugi proizvodi od grožđa i vina u smislu ovog zakona (u daljem tekstu: drugi proizvodi) su:
a) niskoalkoholna pića,
b) proizvodi od grožđa i vina bez vrenja ili sa djelimičnim vrenjem, grožđani mošt, grožđani mošt djelimičnog vrenja, gusti grožđani sok i gusti grožđani mošt, rektifikovani grožđani sok i mistela,
v) mješavina drugih pića, odnosno biljnih ekstrakata sa vinom, u kojima je udio vina veći od 50%,
g) nealkoholni proizvodi od vina,
d) vinsko sirće,
đ) vina za destilaciju,
e) proizvodi destilacije alkoholno prevrelih proizvoda od grožđa: rakija (komovica, lozovača, vinovica, droždenka), vinski destilat, vinski alkohol (rafinisani i nerafinisani) i vinjak,
ž) sporedni proizvodi od grožđa i vina: drop, peteljkovina i proizvodi od sporednih proizvoda: vinski talog, vinski kamen i sjemenje grožđa i
z) ostali proizvodi od grožđa i vina.

Član 7.

Rakija je alkoholno piće proizvedeno destilacijom fermentisanog kljuka, matičnog soka, komine voća, grožđa, jestivih šumskih plodova i drugih sirovina poljoprivrednog porijekla sa minimalnim sadržajem etanola 15 vol. % i sa sačuvanim specifičnim organoleptičkim osobinama koje potiču od sirovine od koje je proizvedena.

Član 8.

(1) Druga alkoholna pića razvrstavaju se na žestoka alkoholna pića i ostala alkoholna pića.
(2) Žestoka alkoholna pića su alkoholna pića proizvedena od rafinisanog etanola poljoprivrednog porijekla, odnosno miješanjem etanola poljoprivrednog porijekla, rakije i destilata poljoprivrednog porijekla, odnosno miješanjem drugih žestokih pića, rakije i destilata poljoprivrednog porijekla uz dodatak dozvoljenih aditiva, zaslađivača, boja i aroma.
(3) Ostala alkoholna pića su alkoholna pića koja se proizvode po proizvođačkoj specifikaciji koju donosi proizvođač.
(4) Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede (u daljem tekstu: ministar) donosi pravilnik kojim propisuje kategorije rakije i drugih alkoholnih pića i sadržaj proizvođačke specifikacije.

II- USLOVI ZA PROIZVODNjU

Član 9.

(1) Privredno društvo, odnosno drugo pravno lice i preduzetnik koji se bave proizvodnjom vina, rakije, drugih alkoholnih pića i alkohola (u daljem tekstu: proizvođač) mora, u zavisnosti od obima i tehnološkog postupka proizvodnje imati odvojene prostorije za proizvodnju, čuvanje i doradu vina, rakije i drugih alkoholnih pića, kao i prostorije za čuvanje sredstava koja se koriste u proizvodnji i doradi grožđa i voća.
(2) Proizvođač iz stava 1. ovog člana mora imati prostoriju za proizvodnju i doradu opremljenu posudama, uređajima i priborom za preradu, fermentaciju, destilaciju, doradu, manipulaciju, čuvanje i drugu opremu propisanu za obavljanje ove djelatnosti.
(3) Proizvođač, pored uslova iz st. 1. i 2. ovog člana, mora imati i uređaj za automatsko mjerenje i registrovanje količine proizvedenog alkohola izraženog u alkoholnim stepenima.
(4) Proizvođač koji vrši punjenje u mala komercijalna pakovanja vina, rakije i drugih alkoholnih pića, mora zavisno od obima proizvodnje da obezbijedi prostoriju i uređaje za punjenje u originalna pakovanja.
(5) Proizvođač je dužan da ima higijenski i tehnološki ispravnu tekuću hladnu i toplu vodu.
(6) Proizvođač mora da ima obezbijeđeno uklanjanje otpadnih voda i materijala i obezbijeđena sredstva za održavanje lične higijene.
(7) Pod proizvođačem u smislu