Na osnovu člana 9. stav 1. tačka 1) Zakona o hartijama od vrijednosti ("Službeni list RCG", br. 59/2000), Komisija za hartije od vrijednosti, na sjednici od 4. aprila 2001. godine, donosi

PRAVILA

O IZDAVANjU DOZVOLE ZA RAD OVLAŠĆENIM UČESNICIMA NA TRŽIŠTU HARTIJA OD VRIJEDNOSTI

(Objavljena u "Sl. listu RCG", br. 16 od 10. aprila 2001, 26/06, 52/07, "Sl. listu Crne Gore", br. 24 od 13. maja 2011, 28/11)

Član 1.

Ovim pravilima uređuju se uslovi i postupak izdavanja dozvole za rad ovlašćenim učesnicima na tržištu hartija od vrijednosti (u daljem tekstu: ovlašćeni učesnici).

Uslovi za dobijanje dozvole za rad

Član 2.

Dozvolu za rad kao ovlašćeni učesnik može dobiti akcionarsko društvo ako kao jedinu djelatnost obavlja sljedeće poslove sa hartijama od vrijednosti:
1) broker može da obavlja poslove investicionog savjetnika i poslove posredovanja u kupovini i prodaji hartija od vrijednosti samo po nalogu klijenta, u svoje ime i za tuđ račun ili u tuđe ime i za tuđ račun;
2) diler može da obavlja poslove investicionog savjetnika i brokera i da obavlja trgovinu hartijama od vrijednosti u svoje ime i za svoj račun radi ostvarivanja razlike u cijeni;
3) investicioni menadžer može da obavlja poslove investicionog savjetnika, da upravlja portfeljom hartija od vrijednosti koje mu klijent povjeri i da hartije od vrijednosti drži za treća lica;
4) preuzimalac emisije može da obavlja poslove preuzimanja cijele nove emisije hartija od vrijednosti u cilju dalje prodaje u korist emitenta ili garantovanja emitentu da će neprodati dio preuzete emisije biti kupljen od strane preuzimaoca i da hartije od vrijednosti drži za treća lica.
Dozvolu za rad kao investicioni savjetnik može dobiti pravno lice osnovano kao akcionarsko društvo ili društvo sa ograničenom odgovornošću ili fizičko lice. Investicioni savjetnik može da obavlja poslove davanja savjeta o trgovini hartijama od vrijednosti i o prednostima kupovine, prodaje, preuzimanja ili drugog investiranja u hartije od vrijednosti, a ne može obavljati transakcije sa tim hartijama.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, poslove iz st. 1 i 2 ovog člana može obavljati i banka, ako ima odobrenje Centralne banke Crne Gore za obavljanje tih poslova i ukoliko ima poseban organizacioni dio koji se bavi isključivo poslovima sa hartijama od vrijednosti.

Član 3.

Poslove sa hartijama od vrijednosti iz člana 2 ovih pravila ne može obavljati nijedno lice koje nije od Komisije za hartije od vrijednosti (u daljem tekstu: Komisija) dobilo dozvolu za rad.
Dozvolom za rad utvrđuju se poslovi sa hartijama od vrijednosti kojima se ovlašćeni učesnik može baviti.

Član 4.

Dozvolu za rad brokera može dobiti akcionarsko društvo koje ima najmanje dva stalno zaposlena lica koja su osposobljena za obavljanje poslova brokera, u skladu sa pravilima Komisije.
Dozvolu za rad dilera ili preuzimaoca emisije može dobiti akcionarsko društvo koje ima najmanje dva stalno zaposlena lica koja su osposobljena za obavljanje poslova dilera, u skladu sa pravilima Komisije.
Dozvolu za rad investicionog menadžera može dobiti akcionarsko društvo koje ima najmanje dva stalno zaposlena lica koja su osposobljena za obavljanje poslova investicionog menadžera, u skladu sa pravilima Komisije.
Društvo koje je dobilo dozvolu za obavljanje brokerskih poslova u skladu sa ovim Pravilima, može svojim pravilima poslovanja propisati i obavljanje poslova na margini, u skladu sa uslovima i postupkom propisanim pravilima Komisije kojim se uređuje način obavljanja poslova ovlašćenih učesnika.
Prije početka obavljanja poslova na margini u skladu sa uslovima i postupkom propisanim pravilima Komisije kojima se uređuje način obavljanja poslova ovlašćenih učesnika, ovlašćeni učesnik koji ima dozvolu za obavljanje brokerskih poslova obavezan je da pribavi dozvolu Komisije za hartije od vrijednosti za obavljanje poslova trgovanja hartijama od vrijednosti na margini.

Član 4a

Ovlašćeni učesnik uz zahtjev za izdavanje dozvole za obavljanje poslova trgovanja hartijama od vrijednosti na margini Komisiji za hartije od vrijednosti dostavlja:
- Dokaz o tehničko tehnološkoj opremljenosti za obavljanje poslova trgovanja hartijama od vrijednosti na margini tj. dokaz o odvojenosti trgovanja hartijama od vrijednosti na margini od obavljanja brokerskih, dilerskih, odnosno poslova investicionog menadžera;
- Dokaze o uspotvaljanju organizacije i funkcionisanju sistema unutrašnje kontrole poslovanja organizacionog dijela koji obavlja poslove trgovanja hartijama od vrijednosti na margini,
- Dokaze o načinu obezbjeđenja raspodjela poslova i zadataka kojima se izbjegavaju mogući sukobi interesa između klijenata i interesa ovlašćenog učesnika u vezi sa trgovanjem hartijama od vrijednosti na margini,
- adekvatna zaštita povjerljivih informacija i podataka koji se odnose na klijente od neovlašćenog korištenja i zloupotrebe,
- obrazac Ugovora o obavljanju poslova na margini i obrazac naloga za trgovanje na margini.

Član 4b

Dokazom o tehničko tehnološkoj opremljenosti za obavljanje poslova trgovanja hartijama od vrijednosti na margini tj. odvojenost trgovanja hartijama od vrijednosti na margini od obavljanja brokerskih, dilerskih, odnosno poslova investicionog menadžera podrazumijeva dostavljanje dokaza daje ovlašćeni učesnik:
- otvorio poseban namjenski račun kod nosioca platnog prometa u Crnoj Gori na kojem se drže sredstva ovlašćenog učesnika i klijenata koji trguju na margini namijenjena trgovanju hartijama od vrijednosti na margini;
- omogućio poseban analitički pregled za svakog klijenta i svaku otvorenu poziciju, a koji između ostalog mora sadržati trenutnu vrijednost hartija od vrijednosti kupljenih na margini, iznos margine, procenat margine i marginu održavanja;
- omogućio klijentima koji trguju na margini uvid u prodajnu vrijednost hartija od vrijednosti kupljenih na margini; prodajna vrijednost hartija od vrijednosti kupljnih na margini se utvrđuje u odnosu na tražnju na berzi za tom hartijom i količinom.

Postupak izdavanja dozvole za rad

Član 5.

Osnivači ovlašćenog učesnika podnose Komisiji zahtjev za izdavanje dozvole za rad koji sadrži:
1) naziv i sjedište ovlašćenog učesnika;
2) informaciju o tome koje poslove sa hartijama od vrijednosti namjerava da obavlja;
3) datum potpisivanja ugovora o osnivanju, odnosno održavanja osnivačke skupštine;
4) naziv i sjedište osnivača ovlašćenog učesnika;
5) visinu novčanog i nenovčanog osnivačkog kapitala ovlašćenog učesnika;
6) podatke o v.d. direktoru, i to: ime i prezime, godinu rođenja, školsku spremu, ukupna radni staž i poslove koje je obavljao do podnošenja zahtjeva, kao i podatke o tome da li je osuđivan za krivična djela protiv privrede ili službene dužnosti.

Član 6.

Uz zahtjev za izdavanje dozvole za rad ovlašćenom učesniku, osnivači su dužni da podnesu Komisiji sljedeću dokumentaciju:
1) ugovor o osnivanju ovlašćenog učesnika, uz koji se dostavljaju i kopije rješenja o upisu u sudski registar osnivača, odnosno ugovor o osnivanju banke i odobrenje Centralne banke Crne Gore za obavljanje poslova ovlašćenog učesnika, kada zahtjev podnosi banka;
2) statut ovlašćenog učesnika, odnosno statut banke ili njegove izmjene i dopune kojima je utvrđeno obavljanje poslova ovlašćenog učesnika, kada zahtjev podnosi banka;
3) pravila ovlašćenog učesnika;
4) opis poslova i plan rada za naredne dvije godine;
5) dokaz da je jedina djelatnost obavljanje poslova ovlašćenog učesnika sa hartijama od vrijednosti, osim kada zahtjev podnosi banka;
6) dokaz da su osnivači ovlašćenog učesnika obezbijedili, u skladu sa ugovorom o osnivanju, osnivački ulog, i to: u novcu u iznosu od najmanje: za investicionog savjetnika 10.000 EUR, za brokera 25.000 EUR, za dilera i investicionog menadžera 125.000 EUR, za preuzimaoca emisije 250.000 EUR, odnosno u stvarima ili pravima iznad tog iznosa, sa određivanjem pojedinačnog uloga svakog osnivača i ukupnim brojem njegovih akcija;
7) dokaz o porijeklu stranog uloga, ako je osnivač strano lice;
8) rješenje o upisu u sudski registar većinskog osnivača (koji ima akcije čija je nominalna vrijednost jednaka ili veća od 25% vrijednosti akcijskog kapitala ili ostvaruje ili kontroliše ostvarivanje 25% ili više prava glasa na skupštini akcionara) i osnovne bilansne pokazatelje poslovanja tog osnivača (bilans stanja i bilans uspjeha) na dan 31. decembar po godišnjem računu za prethodnu godinu;
9) dokaz o tehničko-tehnološkoj opremljenosti za obavljanje poslova ovlašćenog učesnika;
10) dokaz o organizacionoj i kadrovskoj osposobljenosti za obavljanje poslova ovlašćenog učesnika, sa nacrtom pravilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta i sa podacima o licima sa posebnim ovlašćenjima i odgovornostima;
11) dokaz da će ovlašćeni učesnik imati najmanje dva brokera, odnosno dilera ili investiciona menadžera zaposlena na