Na osnovu člana 73 stav 2 Zakona o bezbjednosti hrane ("Službeni list CG", broj 14/07), a u vezi sa članom 18 Zakona o sredstvima za ishranu bilja ("Službeni list RCG", broj 48/07 i "Službeni list CG", broj 76/08), Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja donijelo je

PROGRAM

MONITORINGA NITRATA U HRANI BILjNOG PORIJEKLA - LISNATOM POVRĆU ZA 2012. GODINU

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 28 od 5. juna 2012)

Programom monitoringa nitrata u hrani biljnog porijekla - lisnatom povrću (u daljem tekstu: Program) određuju se: vrsta proizvoda (zelena salata, spanać - svježi i zamrznuti i rukola), vršioci monitoringa i uzimanja uzoraka, broj uzoraka i vrsta analiza radi praćenja nivoa nitrata.
Nivo nitrata u biljci ne zavisi samo od stepena obezbijeđenosti biljaka azotom, tj. nitratom, već i od drugih brojnih faktora kao što su: količina, izvor i vrijeme primjene azota, svjetlost, vodni režim, temperatura, biljna vrsta, faza rasta i razvića i ostalih ekoloških činilaca (sadržajCO2 u atmosferi, tip zemljišta, prisustvo herbicida, obezbijeđenost biljaka pojedinim neophodnim elementima).
Program se sprovodi u cilju procjene ugroženosti zdravlja stanovništva, a u skladu sa Pravilnikom o dozvoljenim količinama teških metala, mikotoksina i drugih supstanci u hrani ("Službeni list CG" broj 81/09) odnosno Regulativom komisije (EC) br. 1881/2006 od 19. decembra 2006.godine o uspostavljanjuMRLza određene kontaminente u hrani.
Vrsta, broj, porijeklo i vremenski period za uzimanje uzoraka zelene salate, spanaća - svježi i zamrznuti i rukole dati su u Tabeli 1 ovog programa.
Prioriteti uzimanja uzoraka određeni su analizom rizika na osnovu dosadašnjih dokaza o uticaju nitrata na zdravlje stanovništva, kako slijedi:

Sistem rangiranja prioriteta

Monitoring 											Vrsta monitoringa

Nizak nivo prioriteta:

- ne postoji dokaz o prekoračenom nivou nitrata u spanaću i zelenoj salati

(izvor: dosadašnja praćenja, izvještaji, sistem brzog obavještavanja -RASFFsRutinski dio monitoringa, u cilju provjere zakonske

ili drugi podaci monitoringa drugih 								usaglašenosti i obezbjeđenja potrebnih informacija. država);

- nizak nivo očekivanih nitrata u spanaću, zelenoj salati i rukoli;

- manjim dijelom zastupljenost u ishrani bilo koje populacijske grupe.

Srednji nivo prioriteta:

- postoji dokaz o prekoračenom ili neodobrenom nivou nitrata u spanaću i zelenoj salati

(izvor: dosadašnja praćenja, izvještaji, sistem brzog obavještavanja -RASFFsRutinski dio monitoringa, u cilju praćenja prethodnih rezultata

ili drugi podaci monitoringa jdi,(drugih država);

- očekivana pojava nitrata u spanaću, zelenoj salati i rukoli;

- većim dijelom zastupljenost u ishrani bilo koje populacijske grupe;

- narastajuća popularnost je promovisala priliv rukole iz novih izvora.

Visok nivo prioriteta:

- skoriji dokaz o prekoračenom ili ne odobrenom nivou nitrata u hrani 				Godišnji monitoring hrane koja je značajna u ishrani

(izvor: dosadašnja praćenja, izvještaji, sistem brzog obavještavanja -RASFFsi/ili ciljani monitoring za identifikovane probleme.

ili drugi podaci monitoringa drugih država);

- dokaz da unos može preći akutnu referentnu dozu -Acute Reference Dose;

- očekivana pojava nitrata u spanaću, zelenoj salati i rukoli koja je od

izuzetnog značaja za neku potrošačku grupu.

Parametri koji su uzeti u obzir prilikom izrade programa su sljedeći:
- broj stanovnika po opštinama;
- statistički podaci o potrošnji odnosno zastupljenosti u ishrani zelene salate, spanaća - svježi i zamrznuti i rukole;
- podaci o domaćoj proizvodnji i uvozu zelene salate, spanaća - svježi i zamrznuti i rukole;
- podaci o nivou nitrata iz prethodnih godina;
- kapaciteti laboratorija, primijenjene metode;
- registrovana sredstva za ishranu bilja;
- broj skladišta, veleprodaja, uvoznika i maloprodaja zelene salate, spanaća - svježi i zamrznuti i rukole.
Minimalni broj uzoraka dat je u Tabeli 1 ovog programa.
Analizu uzoraka vrše ovlašćena pravna lica za poslove laboratorijskih analiza nitrata (u daljem tekstu: ovlašćene