ZAKON

O VOLONTERSKOM RADU

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 26 od 7. maja 2010, 31/10, 14/12)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet

Član 1

Volonterski rad obavlja se pod uslovima i na način propisan ovim zakonom.

Definicija volonterskog rada

Član 2

Volonterski rad je dobrovoljno i besplatno ulaganje vremena, znanja i vještina kojima se obavljaju usluge ili aktivnosti u korist drugog lica ili za opštu dobrobit društva (u daljem tekstu: volonterske usluge).

Dobrovoljnost volonterskog rada

Član 3

Volonterski rad se obavlja bez prava na zaradu za obavljeni rad, novčane naknade ili druge imovinske koristi, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Volonter

Član 4

Volonter je lice koje dobrovoljno i besplatno obavlja volonterske usluge.
Volonter može biti domaće i strano fizičko lice koje je radno sposobno lice ili je lice sa invaliditetom koje je osposobljeno za obavljanje određenog volonterskog rada.

Organizator volonterskog rada

Član 5

Organizator volonterskog rada može biti: državni organ, organ državne uprave, lokalne samouprave, ustanova iz oblasti socijalne i dječje zaštite, zdravstvene zaštite, kulture, sporta, vjerska zajednica, domaća i međunarodna nevladina organizacija registrovana u Crnoj Gori, kao i druga domaća i strana pravna lica čiji osnovni cilj nije sticanje ili raspodjela dobiti, u skladu sa ovim zakonom i preuzetim međunarodnim obavezama.

Korisnik volonterske usluge

Član 6

Korisnik volonterske usluge može biti pravno i fizičko lice.
Organizator volonterskog rada može biti istovremeno i korisnik tog rada.

Trajanje i način obavljanja volonterskog rada

Član 7

Volonterski rad može trajati do šest časova dnevno i ne duže od 25 časova nedjeljno.
Ukoliko se ugovor o volonterskom radu zaključi u slučaju iz člana 12a ovog zakona, volonterski rad može trajati najduže 40 časova nedjeljno.
Zabranjeno je iskorišćavati i zloupotrebljavati volontera u svrhu sticanja ili povećanja dobiti.

Volonterska usluga

Član 8

Pružanje volonterske usluge vrši se na osnovu ugovora o volonterskom radu.

Volonterski rad maloljetnog lica

Član 9

Maloljetni volonter može da zaključi ugovor o volonterskom radu samo uz pisanu saglasnost roditelja, usvojioca ili staraoca.
Maloljetni volonter je lice od 15 do 18 godina života.
Djeca mlađa od 15 godina života se ne mogu baviti volonterskim radom.
Propisi kojima se uređuju radni odnosi, a odnose se na zaštitu zaposlenog maloljetnog lica, shodno se primjenjuju na zaštitu maloljetnog volontera.

Zabrana diskriminacije volontera i korisnika volonterskog rada

Član 10

Zabranjena je neposredna i posredna diskriminacija volontera i korisnika volonterskog rada, s obzirom na pol, rođenje, jezik, rasu, vjeru, boju kože, starost, trudnoću, zdravstveno stanje, odnosno invalidnost, nacionalnost, bračni status, porodične obaveze, seksualno opredjeljenje, političko ili drugo uvjerenje, socijalno porijeklo, imovno stanje, članstvo u političkim i sindikalnim organizacijama ili neko drugo lično svojstvo.
Neposredna, odnosno posredna diskriminacija, u smislu ovog zakona, smatra se svako postupanje uzrokovano nekim od osnova iz stava 1 ovog člana ili postojanje određene odredbe, kriterijuma ili prakse, koja stavlja u nepovoljniji položaj volontera i korisnika volonterskog rada zbog određenog svojstva, statusa, opredjeljenja ili uvjerenja.

Aktivnosti koje se ne smatraju volonterskim radom

Član 11

Volonterskim radom, u smislu ovog zakona, ne smatra se:
1) obavljanje usluga ili aktivnosti koje je jedno lice obavezno da pruži drugom licu na osnovu zakona ili drugih propisa;
2) izvršavanje posebnih obaveza u skladu sa sudskim odlukama i presudama;
3) obavljanje usluga ili aktivnosti koje su uobičajene u porodičnim, prijateljskim ili komšijskim odnosima (mobe i sl.).

II. UGOVOR O VOLONTERSKOM RADU

Forma ugovora

Član 12

Ugovor o volonterskom radu zaključuje se u pisanoj formi između volontera i organizatora volonterskog rada.

Poseban ugovor o volonterskom radu

Član 12a

Ugovor o volonterskom radu može da se zaključi i sa licem koje želi da se stručno osposobi i stekne posebna znanja i vještine za rad u svojoj struci.
Volonterski rad obavljen u smislu stava 1 ovog člana priznaje se kao radno iskustvo i kao uslov za polaganje stručnog ispita.

Sadržina ugovora

Član 13

Ugovorom o volonterskom radu uređuju se međusobna prava i obaveze volontera i organizatora volonterskog rada i specifičnosti potrebne za obavljanje pojedinačne volonterske usluge.
Ugovor o volonterskom radu sadrži:
1) ime i prezime volontera, mjesto prebivališta, odnosno boravišta volontera;
2) jedinstveni matični broj volontera, odnosno lični identifikacioni broj, ukoliko je volonter stranac;
3) naziv i sjedište organizatora volonterskog rada;
4) naziv i sjedište korisnika volonterske usluge;
5) mjesto i vrijeme trajanja volonterskog rada;
6) podatke o volonterskim uslugama koje će se obavljati;
7) prava i obaveze volontera;
8) podatke o troškovima u vezi sa vršenjem volonterskog rada i načinu njihove naknade;
9) način obezbjeđivanja ugovorenih prava volontera.
Ugovor o volonterskom radu može sadržati i druge elemente bitne za pojedine specifičnosti obavljanja volenterskog rada u određenom vremenskom periodu ili na određenom mjestu.
Za maloljetnog volontera podaci iz stava 2 tač. 1 i 2 ovog člana potrebni su i za njegovog roditelja, usvojioca ili staraoca.
Na odnose iz ugovora o volonterskom radu shodno se primjenjuju opšti propisi kojima se uređuju obligacioni odnosi, ako ovim zakonom nije drukčije uređeno.

Prestanak ugovora

Član 14

Ugovor o volonterskom radu prestaje:
1) istekom vremena na koje je ugovor zaključen;
2) sporazumom ugovornih strana;
3) jednostranim raskidom ugovora.

Raskid ugovora od strane volontera i organizatora

Član 15

Volonter, odnosno njegov zakonski zastupnik mogu jednostrano raskinuti ugovor o volonterskom radu, osim kada bi to nanijelo posebnu štetu organizatoru volonterskog rada, korisniku volonterskog rada ili trećem licu, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Organizator volonterskog rada može raskinuti ugovor o volonterskom radu, ako:
1) prestane potreba za volonterskim radom;
2) nije u mogućnosti da omogući uslove za dalji volonterski rad;
3) utvrdi da volonter ne ispunjava ugovorene obaveze;
4) volonter postupa suprotno ugovorenim pravilima koja se odnose na pojedine oblike volonterskog rada.
Raskid ugovora vrši se u pisanoj formi.
Ugovorna strana je dužna da raskid ugovora, bez obaveze da za to navodi razloge, dostavi drugoj ugovornoj strani.

Dejstvo ugovora

Član 16

Zaključenjem ugovora o volonterskom radu ne gube se prava po osnovu nezaposlenosti.

III. PRAVA I OBAVEZE VOLONTERA I ORGANIZATORA VOLONTERSKOG RADA

Prava volontera

Član 17

Volonter ima pravo:
1) da u pisanom obliku dobije opis volonterske usluge koju treba da pruži;
2) da bude upoznat sa opštim aktima organizatora volonterskog rada, koji se odnosi na volontersku uslugu radi koje je angažovan;
3) da bude upoznat s opasnostima vezanim za uslugu koju pruža za vrijeme volonterskog rada;
4) na odgovarajuće mjere zaštite na radu, shodno propisima zaštite na radu i prirodi usluge koju pruža;
5) na osiguranje iz člana 22 ovog zakona;
6) na odgovarajuću obuku, ukoliko je takva obuka neophodna za pružanje usluge koja je predmet ugovora o volonterskom radu;
7) na odsustvo tokom pružanja usluge za vrijeme trajanja ugovora o volonterskom radu, ako za to postoje opravdani razlozi (bolest, smrt člana uže porodice, davanje krvi, tkiva i organa i dr.);
8) da bude konsultovan pri odlučivanju o načinu pružanja volonterske usluge;
9) na volontersku