Na osnovu člana 82 stav 1 tačka 2 i člana 91 stav 2 Ustava Crne Gore, Skupština Crne Gore 24. saziva, na osmoj šednici prvog redovnog (proljećnjeg) zasijedanja u 2012. godini, dana 26. jula 2012. godine, donijela je

ZAKON

O ZAŠTITI KONKURENCIJE

(Objavljen u "Sl. listu Crne Gore", br. 44 od 9. avgusta 2012)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet

Član 1

Ovim zakonom uređuje se zaštita konkurencije na tržištu Crne Gore i druga pitanja od značaja za zaštitu konkurencije.

Teritorijalna primjena

Član 2

Ovaj zakon primjenjuje se na akte i radnje učinjene na teritoriji Crne Gore, odnosno na akte i radnje koji su nastali kao posljedica akata ili radnji učinjenih van njene teritorije koji imaju za cilj ili posljedicu narušavanje konkurencije na teritoriji Crne Gore.

Personalna primjena

Član 3

Ovaj zakon primjenjuje se na pravna i fizička lica koja obavljaju privrednu djelatnost i učestvuju u proizvodnji i prometu roba, odnosno usluga na teritoriji Crne Gore (u daljem tekstu: učesnici na tržištu), i to:
1) privredna društva i druge oblike obavljanja privredne djelatnosti, nezavisno od sjedišta i fizička lica, nezavisno od državljanstva i prebivališta;
2) druge subjekte koji neposredno ili posredno, stalno, povremeno ili jednokratno obavljaju privrednu djelatnost i učestvuju u prometu roba, odnosno usluga, nezavisno od državljanstva, sjedišta ili prebivališta (sindikati, poslovna udruženja, sportske organizacije, ustanove, zadruge, nosioci prava intelektualne svojine i dr.);
3) državne organe, organe državne uprave, organe lokalne uprave i lokalne samouprave kada, neposredno ili posredno, obavljaju privrednu djelatnost i učestvuju u prometu roba, odnosno usluga.

Povezani učesnici

Član 4

Ovaj zakon primjenjuje se na povezane učesnike na tržištu.
Povezanim učesnicima na tržištu, u smislu ovog zakona, smatraju se dva ili više učesnika koji su povezani na način da jedan učesnik kontroliše drugog ili više učesnika.
Kontrola iz stava 2 ovog člana postoji u slučaju kada jedan učesnik na tržištu u drugom učesniku na tržištu ima:
1) više od polovine akcija ili udjela, ili
2) više od polovine glasačkih prava, ili
3) pravo na izbor većine članova organa upravljanja ili lica koja su ovlašćena za zastupanje u skladu sa zakonom, ili
4) odlučujući uticaj na upravljanje i vođenje poslova privrednog društva. Povezani učesnici na tržištu, u smislu ovog zakona, smatraju se jednim učesnikom na tržištu.

Djelatnost od javnog interesa

Član 5

Ovaj zakon primjenjuje se i na učesnike na tržištu koji obavljaju djelatnosti od javnog interesa, odnosno kojima je aktom nadležnog državnog organa dato pravo obavljanja određene djelatnosti, osim ukoliko bi se primjenom ovog zakona u značajnoj mjeri spriječilo obavljanje tih djelatnosti.
Teret dokazivanja da primjena ovog zakona može u značajnoj mjeri da spriječi obavljanje djelatnosti iz stava 1 ovog člana je na učesniku na tržištu koji obavlja tu djelatnost.

Relevantno tržište

Član 6

Relevantno tržište, u smislu ovog zakona, je tržište koje obuhvata relevantno tržište proizvoda na relevantnom geografskom tržištu.
Relevantno tržište proizvoda čine robe, odnosno usluge koje su zbog karakteristika tih roba i usluga, cijena i uobičajene upotrebe zamjenjive.
Relevantno geografsko tržište predstavlja područje na kojem učesnici na tržištu učestvuju u ponudi i tražnji pod istim ili sličnim uslovima konkurencije, a koji se bitno razlikuju od uslova konkurencije na susjednim područjima.
Postojanje, stepen i intenzitet konkurencije roba i usluga ocjenjuje se u odnosu na određeno relevantno tržište.
Kriterijume i način utvrđivanja relevantnog tržišta propisuje organ državne uprave nadležan za poslove ekonomije ( u daljem tekstu: Ministarstvo).

II. POVREDE KONKURENCIJE NA TRŽIŠTU

1. Povrede

Akti ili radnje

Član 7

Akti ili radnje kojima se vrši povreda konkurencije na tržištu, u smislu ovog zakona, su:
1) sporazumi kojima se sprječava, ograničava ili narušava konkurencija;
2) zloupotreba dominantnog položaja;
3) koncentracije kojima se sprječava, ograničava ili narušava konkurencija ili slobodan razvoj otvorene tržišne ekonomije, a naročito stvaranje, odnosno jačanje dominantnog položaja na tržištu.
Povreda konkurencije iz stava 1 tač. 2 i 3 ovog člana utvrđuje se za konkretan slučaj, na osnovu stepena i dinamike promjena u strukturi relevantnog tržišta, ograničenja i mogućnosti ravnopravnog pristupa tržištu novih konkurenata, promjena kojima se ograničava mogućnost snabdijevanja tržišta na osnovu stepena pogodnosti za potrošače i drugih okolnosti kojima se utiče na povredu konkurencije.

2. Sporazumi

Sporazumi koji sprječavaju, ograničavaju ili narušavaju konkurenciju

Član 8

Zabranjeni su i ništavi akti koji za cilj ili posljedicu imaju ili mogu imati sprječavanje, ograničavanje ili narušavanje konkurencije na relevantnom tržištu, i to pisani ili usmeni dogovori, sporazumi, ugovori, pojedine odredbe ugovora, izričiti ili prećutni dogovori, usaglašena praksa, kao i odluke udruženja učesnika na tržištu (u daljem tekstu: sporazumi), kojima se:
1) direktno ili indirektno određuju kupovne ili prodajne cijene ili drugi uslovi trgovine;
2) ograničava ili kontroliše proizvodnja, tržište, tehnički razvoj ili investicije;
3) vrši podjela tržišta ili izvora nabavke;
4) primjenjuju različiti uslovi na poslove iste vrste sa različitim učesnicima na istom tržištu kojima se dovode u konkurentno nepovoljniji položaj;
5) uslovljava zaključenje sporazuma prihvatanjem dodatnih obaveza druge ugovorne strane, koje po svojoj prirodi ili poslovnoj svrsi nijesu u vezi sa predmetom sporazuma;
6) utvrđuje obaveza primjene određene cijene u daljoj prodaji ili na drugi način osigurava primjena preporučene preprodajne cijene.
Usaglašenom praksom iz stava 1 ovog člana smatra se saradnja između učesnika na tržištu bez zaključenja formalnog ili neformalnog sporazuma, koja ima za cilj usaglašavanje poslovnih aktivnosti konkurenata na relevatnom tržištu, a koja se može ostvariti neposrednim ili posrednim kontaktom između učesnika na tržištu i koja nije posljedica redovne ekonomske aktivnosti i nezavisnog poslovanja učesnika na tržištu.

Uslovi za izuzimanje od zabrane

Član 9

Sporazumi iz člana 8 ovog zakona mogu biti izuzeti od zabrane ako doprinose unaprjeđenju proizvodnje ili distribucije roba ili usluga, odnosno unaprjeđenju tehničkog ili privrednog razvoja, istovremeno omogućavajući potrošačima srazmjernu korist koja iz njih proističe na relevantnom tržištu pod uslovom da:
- nameću samo ograničenja koja su neophodna za ostvarivanje ciljeva sporazuma;
- ne omogućavaju učesnicima isključivanje konkurencije na relevantnom tržištu ili njegovom značajnom dijelu.

Horizontalni i vertikalni sporazumi

Član 10

Sporazumi koji imaju za cilj ili posljedicu sprječavanje, ograničavanje ili narušavanje konkurencije mogu biti horizontalni i vertikalni.
Horizontalni sporazumi su sporazumi između postojećih i/ili potencijalnih učesnika na tržištu koji posluju na istom nivou proizvodnog lanca ili lanca isporuke.
Vertikalni sporazumi su sporazumi o uslovima nabavke, kupovine, prodaje ili preprodaje između postojećih i/ili potencijalnih učesnika na tržištu koji posluju na različitom nivou proizvodnog lanca ili lanca isporuke.

Grupna izuzeća

Član 11

Uslovi, postupak i kriterijumi izuzeća po vrstama sporazuma (u daljem tekstu: grupna izuzeća), u skladu sa čl. 9 i 10 ovog zakona, utvrđuju se propisom Vlade Crne Gore (u daljem tekstu: Vlada).
Propisom iz stava 1 ovog člana određuju se naročito:
1) vrste sporazuma koji mogu biti izuzeti;
2) ograničenja i uslovi koje sporazumi iz stava 1 ovog člana ne smiju sadržati;
3) drugi uslovi koje ugovorne strane moraju ispuniti i sa kojima sporazumi moraju biti usaglašeni, a naročito vrijeme važenja sporazuma i izuzeća.
Za sporazume koji ispunjavaju uslove propisane za grupno izuzeće nije potrebno odobrenje organa