Na osnovu člana 7. tačka 1. Zakona o komorama, i člana 35. Statuta Komore biohemičara Srbije,
Skupština Komore biohemičara Srbije na Sednici održanoj 6. oktobra 2006. godine, donela je

ETIČKI KODEKS

BIOHEMIČARA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 106 od 24. novembra 2006)

DeoI: OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Etički kodeks biohemičara (u daljem tekstu: Kodeks) obavezan je za diplomirane farmaceute medicinske biohemičare, diplomirane farmaceute specijaliste medicinske biohemije i doktore medicine specijaliste kliničke ili medicinske biohemije koji kao profesiju u Republici Srbiji obavljaju poslove biohemije u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi (u daljem tekstu: biohemičari) i koji su članovi Komore biohemičara Srbije (u daljem tekstu: Komora).

Član 2.

Kodeks utvrđuje opšte moralne norme ponašanja biohemičara u vršenju struke i obavezuju člana Komore.
Dužnost je biohemičara da se kao član Komore i organa i tela Komore pridržava utvrđenih pravila ovog etičkog kodeksa, kao i da pravilno primenjuje i sprovodi njihove odredbe.

Član 3.

Pridržavajući se načela Kodeksa biohemičar će poštovati, održavati i unapređivati moralni i stručni nivo medicinsko-biohemijske delatnosti na području:
- odnosa sa korisnicima usluga i kolegama zdravstvene struke,
- izbora laboratorijske metodologije i tehnologije,
- kontrole, ocene i procene kvaliteta rada,
- prava korisnika laboratorijskih usluga na privatnost i tajnost,
- obrazovnih programa i stalnog stručnog usavršavanja,
- istraživanja i razvoja.

Član 4.

Etički odbor Komore mora pokrenuti postupak protiv članova koji krše jedno od temeljnih načela ili pojedine odredbe Kodeksa kod Komisije za posredovanje Komore i Suda časti Komore.

DeoII: OPŠTA NAČELA

Glava 1. Opšte obaveze biohemičara

1. Opšte odredbe

Član 5.

Biohemičaru je osnovno načelo briga o zdravlju stanovništva.

Član 6.

Biohemičar je dužan da čuva dostojanstvo i čast zvanja, što je njegova profesionalna dužnost, a posebno da ne učestvuje ni u jednoj aktivnosti koja bi štetila ugledu struke.

Član 7.

Biohemičar je dužan da u toku trajanja mandata u kome je imenovan u organe i tela Komore u svojim istupima, kontaktima i delovanju radi na afirmaciji Komore na dobrobit svih članova Komore.

Član 8.

Svoj rad i delovanje imenovani član Komore ostvaruje doslednim poštovanjem demokratske procedure, Statuta i akata Komore.

Član 9.

Biohemičar je dužan da sudeluje u radu stručnih tela na području medicinske i kliničke biohemije i drugih srodnih struka, ako je pozvan.
Lično je pravo biohemičara članstvo i sudelovanje u radu strukovnih i stručnih organizacija, koje štite njegove profesionalne interese.

Član 10.

Biohemičar ne sme koristiti radno mesto za ličnu korist mimo zakonski ili ugovorno određenih namena niti to omogućiti drugoj osobi.

Član 11.

Namenskim sredstvima biohemičar mora da raspolaže odgovorno i razumno.

Član 12.

Biohemičar mora da poznaje propise i mogućnosti rada u vanrednim situacijama, te poštujući načela sigurnosti i solidarnosti mora se odazvati na poziv u posebnim i vanrednim prilikama.

Član 13.

Biohemičar je odgovoran za uvođenje, izradu i korišćenje kliničko-biohemijskih analiza i rukovanje humanim biološkim materijalom prema opšte prihvaćenim standardima.

Član 14.

Biohemičar je dužan da se stalno usavršava, prati savremena naučna i stručna saznanja o kliničko-biohemijskim laboratorijskom postupcima, laboratorijskoj opremi i drugim medicinskim sredstvima.
Biohemičar je dužan da u toku profesionalnog radnog života stiče nova znanja iz oblasti organizacije i upravljanja laboratorijom, sistema kvaliteta, informacionih tehnologija i veštine komunikacije.

Član 15.

Biohemičar treba da sarađuje s organizacijama koje imaju za cilj unapređenje medicinske i kliničke biohemije tako da ulaganjem svog vremena i sredstava doprinosi njihovom razvoju i radu.

Član 16.

Biohemičar je dužan da sarađuje sa ostalim zdravstvenim radnicima.

Član 17.

Biohemičar stručno doprinosi radu vaspitno-obrazovnih ustanova pružajući zdravstvenu zaštitu.

2. Učešće biohemičara u zaštiti zdravlja

Član 18.

Biohemičar uvek mora biti u službi očuvanja i unapređenja zdravlja stanovništva. Biohemičar se podjednako odnosi prema svim korisnicima usluga.

Član 19.

Biohemičar je dužan da pruži sve dostupne laboratorijske usluge korisnicima kliničko-biohemijske laboratorije i da zadovolji njihove potrebe, kako u stručnom, tako i u moralnom pogledu.

Član 20.

Biohemičar mora da pruži usluge bolesniku bez obzira na starost, pol, rasu, narodnost, religiju, političku pripadnost, imovinski i društveni položaj, te lični odnos prema korisniku.

Član 21.

Dužnost je biohemičara da u odnosu prema bolesnicima pokaže visok stepen humanosti.

Član 22.

Dužnost je biohemičara da se odupre svim nastojanjima grupa ili pojedinca koji svesno narušavaju etička i stručna načela zbog ličnih interesa, a na štetu bolesnika.

Član 23.

Biohemičar mora, u granicama svoje struke, znanja i veštine da pruži hitnu pomoć obolelom koji je u opasnosti.

Član 24.

Biohemičar je u obavezi da čuva profesionalnu tajnu.
Svi podaci o pacijentu, koje biohemičar dobije prilikom obavljanja svog profesionalnog rada ili na drugi način, smatraju se poverljivim, i treba ih smatrati profesionalnom tajnom. Od ovog se izuzimaju zakonom propisane slučajnosti.

3. Odgovornost i samostalnost biohemičara

Član 25.

Biohemičar je lično odgovoran za sprovođenje propisa u pogledu izrade laboratorijskih analiza, kao i za pružanje informacija u vezi s tim.

Član 26.

Izrada laboratorijskih analiza i izdavanje rezultata istih, mora se izvršavati u skladu sa dobrom laboratorijskom kliničkom praksom.

Član 27.

Biohemičar može i treba da korisniku usluga predloži dodatne merne postupke ako prema svom stručnom znanju smatra da će mu biti korisne i o tome obavesti lekara koji je uputio bolesnika.

Član 28.

Biohemičar treba da upozori na nepotrebne analize i da odbije da sprovede one koje su po njegovom uverenju i stručnom znanju neprihvatljive, neetične ili za ispitanika štetne.

Član 29.

Biohemičar ne može izricati dijagnozu.

Član 30.

Laboratorijske analize s oznakom "hitno" treba načiniti u najkraćem mogućem vremenu i o nalazu odmah izvestiti doktora medicine.

Član 31.

Biohemičar mora nastojati da se s biološkim uzorkom ispitanika postupa krajnje racionalno.

Član 32.

U svakoj laboratoriji na pogodan način mora biti istaknuto ime odgovornog biohemičara, a kada se radi u laboratoriji u okviru ustanove, i ime odgovarajućeg rukovodioca.

Član 33.

Biohemičar, bilo da je vlasnik, predstavnik ili zastupnik, ne sme ni iz kog razloga i ni pod kojim uslovom da sklopi ugovor o radu kojim bi se, makar i delimično, onemogućila samostalnost u vršenju profesije.

4. Izbor laboratorijske metodologije i tehnologije

Član 34.

Laboratorijska oprema, pribor i reagensi moraju zadovoljavati kvalitetom prema postojećim saznanjima struke, a u skladu s materijalnim mogućnostima.

Član 35.

Kod kliničkog ispitivanja opreme i reagensa treba osigurati mere kojima će se sprečiti negativni uticaji i neetičke ponude.

Član 36.

Kad je potrebno da se osigura veliki broj uzoraka, npr. za procenu mernih instrumenata, reagenasa ili mernih postupaka može se koristiti biološki materijal preostao nakon izvršenih laboratorijskih analiza.

Član 37.

Ako se neki reagensi koriste samo u istraživačke svrhe, oni moraju imati potvrdu Komisije za etička pitanja Komore, da se neće koristiti u kliničkoj praksi.

Član 38.

Sadržinu naučnih i stručnih dela biohemičar će tačno i verno tumačiti na osnovu svojih znanja