Na osnovu člana 169. Zakona o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", broj 107/05), čl. 19. i 30. Zakona o komorama zdravstvenih radnika ("Službeni glasnik RS", broj 107/05) i člana 35. Statuta SKS,
Skupština SKS na sednici održanoj 8. decembra 2007. godine donosi

ETIČKI KODEKS

DOKTORA STOMATOLOGIJE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 14 od 5. februara 2008)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Etičkim kodeksom (u daljem tekstu: Kodeks) doktora stomatologije (u daljem tekstu: stomatolog), utvrđuju se pravila ponašanja stomatologa, članova Stomatološke komore Srbije (u daljem tekstu SKS), koji kao profesiju u Republici Srbiji obavljaju poslove stomatološke struke, s namerom da očuvaju ugled i dostojanstvo stomatološke zdravstvene delatnosti.
Etička načela i pravila ponašanja iz ovog kodeksa podrazumevaju poštovanje pozitivnih zakonskih propisa, opštih i posebnih profesionalnih etičkih načela koja određuju ponašanje doktora stomatologije u odnosu na: pacijente, kolege, saradnike i SKS.

Član 2.

Svojim ponašanjem stomatolog bi trebalo da služi kao primer za humanost i poštovanje ljudskog dostojanstva.
Odredbe ovog kodeksa dužni su da poštuju svi članovi SKS bez obzira da li su zaposleni u državnom ili privatnom sektoru, kao i stomatolozi koji su na obaveznom pripravničkom stažu. Protiv stomatologa koji se ne pridržavaju ovog kodeksa, Komora će pokrenuti postupak pred Etičkim odborom i Sudom časti.
Stomatolozi koji stupaju u članstvo komore dužni su da poštuju odredbe ovog kodeksa.

II. OPŠTA NAČELA

Član 3.

Stomatološka profesija stavlja se u službu zdravlja svakog čoveka i celog naroda. Ona je plemenita, slobodna i ne predstavlja preduzetničku niti trgovinsku delatnost, budući da se u njenom obavljanju stomatolozi ne rukovode prvenstveno svojom materijalnom koristi, nego dobrom za bolesnika.
Stomatolog se svečano obavezuje da će svoj poziv obavljati savesno i odgovorno, prema zakonima čovečnosti i da će poštujući stomatološku tradiciju primeniti svoje poznavanje veštine lečenja na najhumaniji način i tako opravdati poverenje koje mu je dato u vezi sa njegovim zvanjem.

Član 4.

Unapređenje i čuvanje zdravlja, lečenje obolelih i produžetak ljudskog veka osnovni je zadatak i čast svakog stomatologa.
U svom radu stomatolog je samostalan u granicama svoje stručne osposobljenosti.
Stomatolog ne sme da obavlja zahvate za koje nema odgovarajuće stručno i praktično iskustvo. Izuzetak su zahvati koje je potrebno primeniti kod životno ugroženih osoba.

Član 5.

Stomatolog uvek pruža svima podjednako stručnu pomoć bez obzira na rasu, veru, pol, nacionalnost, političku pripadnost i socijalni položaj.
Osnovne dužnosti stomatologa su:
- da pruži hitnu medicinsku pomoć.
- da postupa po pravilima nauke i da primeni savremene medicinske doktrine,
- da se stalno stručno usavršava, da se pridržava visokih etičkih standarda nauke i primenjuje ih u svakodnevnom radu sa pacijentima,
- da čuva ugled i dostojanstvo profesije kako pri obavljanju svog poziva tako i u privatnom životu.
- da ni pod pretnjom ne upotrebi svoje znanje nasuprot profesionalnim pravilima i zakonu,
- da svojim ponašanjem služi kao primer humanosti i čovečnosti.
- da stalno i na svakom mestu radi na zdravstvenom prosvećivanju stanovništva.
- da prema svojim učiteljima i kolegama iskazuje dužno poštovanje.

Član 6.

Stomatolog je za svoj rad odgovoran pred svojom savešću, pacijentom i društvom.
Svoja znanja i umeća stomatolog će uvek odgovorno primenjivati u skladu sa načelima ovog kodeksa.

III. POSEBNA NAČELA

Odnos stomatologa prema pacijentima

Član 7.

Stomatolog mora da zaštiti zdravlje pacijenta bez obzira na njegov lični status, rasu, pol, narodnost, versku pripadnost, političko opredeljenje, društveno-ekonomski položaj.

Član 8.

Stomatolog je slobodan u izboru metoda i načina lečenja ali je dužan da dosledno koristi savremena dostignuća stomatološke nauke i struke i da posao obavlja stručno poštujući sva etička načela.

Član 9.

U postupku sa pacijentom stomatolog postupa ekonomično u skladu sa dobrom stomatološkom praksom i dužan je da izbegava nepotrebne preglede i medicinske mere.

Član 10.

Stomatolog ima pravo da odbije lečenje pacijenta ukoliko proceni da psihički, stručno ili organizaciono nije u stanju da pruži odgovarajući nivo stomatološke usluge. Ovo se odnosi i na slučajeve kada se pacijent ne ponaša u skladu sa potrebama lečenja, odnosno ako se pacijent svesno ponaša nedolično i pokazuje sumnju ili nerazumevanje za terapijski postupak koji mu je predložen.

Član 11.

Stomatolog je obavezan da omogući pacijentu promenu svog izabranog stomatologa na lični zahtev. Stomatolog treba da omogući pacijentu da dobije "drugo mišljenje" za predloženi stomatološki zahvat, uputivši ga drugom stomatologu, u zdravstvenoj ustanovi ili privatnoj praksi.

Član 12.

Stomatolog ima pravo na prigovor savesti ako time ne dovodi život pacijenta u opasnost.

Član 13.

Stomatolog mora da dobije pristanak od pacijenta za preduzimanje medicinskih mera.
Pacijentu moraju biti predočene i druge mogućnosti lečenja, kao i rizici takvog postupka.
Pacijent mora da ima priliku da postavi pitanja u vezi sa predloženom medicinskom merom i da dobije adekvatan i razumljiv odgovor.
Pacijent mora da bude obavešten o ceni predložene stomatološke usluge.
U slučaju da pacijent nije u stanju da da pristanak za preduzimanje medicinske mere, a pacijentov život je ugrožen, stomatolog može da započne lečenje i bez pristanka pacijenta.
Ako je pacijent maloletan ili lišen poslovne sposobnosti, pristanak za preduzimanje medicinske mere daje njegov zakonski zastupnik.

Član 14.

Pacijent ima pravo da odbije da se nad njim preduzme predložena medicinska mera, čak i u situacijama kad je u pitanju spasavanje ili održavanje njegovog života.
Stomatolog će tada pacijentu ukazati na moguće posledice i od pacijenta ili zakonskog zastupnika uzeće pisanu izjavu da je odbio preduzimanje predložene medicinske mere.

Član 15.

Stomatolog mora da obavesti pacijenta lično i blagovremeno o svim okolnostima od kojih bi mogla da zavisi njegova odluka da pristane ili ne pristane na preduzimanje predložene medicinske mere. To obaveštenje treba dati i bez pacijentovog traženja.
Obaveza obaveštavanja odnosi se i na komplikacije u lečenju koje neočekivano nastupe, kao i na greške u medicinskom tretmanu, što se takođe saopštava pacijentu, odnosno njegovom zakonskom zastupniku.
Posledice neobaveštavanja pacijenta poništiće pacijentov pristanak i on neće imati pravnu važnost, a stomatolog koji preduzme medicinsku meru, makar i propisno, snosiće rizik njenog neuspeha i štetnih posledica.

Član 16.

Stomatolog je dužan da omogući pacijentu da sazna istinu o svom zdravstvenom stanju i mora da mu omogući uvid u medicinsku dokumentaciju ako to pacijent zahteva osim ako proceni da će time da se pogorša zdravstveno stanje pacijenta odnosno da mu ugrozi život. Pacijent nema pravo uvida u one delove dokumentacije koji sadrže subjektivne utiske ili opažanja lekara.

Član 17.

Uvid u medicinsku dokumentaciju stomatolog može dopustiti i pacijentovom zastupniku, drugom stomatologu i zdravstvenoj ustanovi, ali samo kada je to u interesu pacijenta i uz njegovu pisanu saglasnost.

Član 18.

Stomatolog mora da uputi pacijenta, uz pisani izveštaj ili uput, za savet ili intervenciju kod drugog kolege ukoliko nije nadležan, ukoliko nije stručno osposobljen za konkretnu metodu lečenja, ili ako najprikladnije lečenje prevazilazi mogućnosti, znanje i veštine stomatologa.

Član 19.

U svojoj ordinaciji i u okviru svoje stručne osposobljenosti, stomatolog je dužan da primi pacijenta koji je došao radi lečenja ili koji mu je upućen od strane druge zdravstvene ustanove odnosno privatne prakse.
Ukoliko pacijenta upućuje drugi stomatolog potrebno da pacijentu da pisani izveštaj o lečenju.

Član 20.

Stomatolog je odgovoran za preduzete medicinske mere prilikom lečenja pacijenta.

Član 21.

Stomatolog je dužan da razmotri svaku žalbu pacijenta i da pokuša da eventualni problem reši u dogovoru sa pacijentom.

Član 22.

Stomatolog može da leči pacijenta besplatno, pod uslovom da to ne čini isključivo u cilju reklamiranja i pridobijanja pacijenata.

IV. ODNOS STOMATOLOGA PREMA DRUŠTVU

Član 23.

Prilikom donošenja stručnih odluka stomatolog mora da uvažava i ekonomski aspekt lečenja, mora da se ponaša racionalno u okviru realnih materijalnih mogućnosti društva.

Član 24.

Stomatolog mora stalno da radi na povećanju ugleda profesije, ne sme da obmanjuje javnost u pogledu mogućnosti lečenja i da prilikom informisanja