Na osnovu člana 48. Zakona o energetici ("Službeni glasnik RS", broj 57/11) i člana 12. stav 1. tačka 5) Statuta Agencije za energetiku Republike Srbije,
Savet Agencije za energetiku Republike Srbije, na sednici od 31. oktobra 2011. godine doneo je
FINANSIJSKI PLAN
AGENCIJE ZA ENERGETIKU REPUBLIKE SRBIJE ZA 2012. GODINU
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 10 od 10. februara 2012)
Finansijskim planom Agencije za energetiku Republike Srbije za 2012. godinu utvrđeni su ukupni prihodi i rashodi sredstava planiranih za rad Agencije, sa specifikacijama po vrstama prihoda i rashoda.
POLAZNI ELEMENTI ZA IZRADU FINANSIJSKOG PLANA ZA 2012. GODINU
Osnovi planiranja prihoda i rashoda
Planiranje prihoda i rashoda Agencije za 2012. godinu, iskazano u Finansijskom planu, izvršeno je na osnovu:
- sagledavanja obima i vrste poslova koje Agencija mora da izvrši u 2012. godini, u skladu sa proširenim ovlašćenjima utvrđenim novim Zakonom o energetici ("Službeni glasnik RS", broj 57/11), kao i u procesu pristupanja Evropskoj uniji i radi realizacije obaveza po ugovorima i sporazumima koje je već zaključila Republika Srbija i
- procene resursa koji se moraju obezbediti da bi Agencija mogla efikasno, kvalitetno i u zadatim rokovima da izvršava ove obaveze.
Osnovni podaci o statusu, nadležnostima Agencije i izvorima finansiranja
Agencija za energetiku Republike Srbije osnovana Zakonom o energetici ("Službeni glasnik Republike Srbije", broj 84/04), nastavila je sa radom, u skladu sa odredbama Zakona o energetici ("Službeni glasnik RS", broj 57/11) - u daljem tekstu: Zakon, kojim je izvršeno dodatno usklađivanje domaćeg zakonodavstva u oblasti energetike sa potrebama energetskog sektora i propisima Evropske unije. Agencija je regulatorno telo osnovano u cilju unapređivanja i usmeravanja razvoja tržišta električne energije i prirodnog gasa na principima nediskriminacije i efikasne konkurencije, kroz stvaranje stabilnog regulatornog okvira, kao i obavljanje drugih poslova utvrđenih ovim zakonom. Agencija ima nadležnosti u sektorima elektroenergetike, prirodnog gasa i delom u sektorima nafte i derivata nafte i toplotne energije.
Agencija je registrovana u Trgovinskom sudu u Beogradu 16. juna 2005. godine, a otpočela je sa radom avgusta iste godine, kada su se stekli uslovi za njeno finansiranje.
Saglasno odredbama čl. 37. i 48. Zakona, Agencija je dužna da Narodnoj skupštini Republike Srbije najmanje jednom godišnje podnosi izveštaj o radu Agencije, sa podacima o njenom finansijskom poslovanju, verifikovanim od strane nezavisnog revizora, kao i finansijski plan za narednu godinu, što je i do sada redovno izvršavano.
Saglasno Zakonu, Agencija obavlja poslove koji se odnose na:
1.
Regulaciju cena: donošenje metodologija za određivanje cene električne energije i prirodnog gasa za javno snabdevanje i pristupa sistemima za prenos, transport, odnosno distribuciju električne energije, prirodnog gasa i nafte i derivata nafte i pristupa skladištu prirodnog gasa, zatim donošenje metodologija za određivanje troškova priključenja na sisteme (prenos, transport, distribucija), kao i utvrđivanje cena sistemskih usluga, rezerve koju su obavezni da pruže proizvođači električne energije, a od 1. oktobra 2012. godine i odobravanje svih regulisanih cena u sektorima elektpoenergetike, prirodnog gasa, nafte i derivata nafte;
2.
Licenciranje energetskih subjekata za obavljanje energetskih delatnosti: odlučivanje u prvom stepenu po zahtevima za izdavanje licenci i donošenje odluke o oduzimanju i izmeni licenci, vođenje registra izdatih i oduzetih licenci, donošenje akta kojim se utvrđuju kriterijumi i merila za određivanje visine naknade za licence i utvrđivanje visine naknade za licence;
3.
Odlučivanje po žalbama na akt operatora sistema o odbijanju odnosno nedonošenju odluke po zahtevu za priključenje na sistem, odnosno o odbijanju pristupa sistemu;
4.
Nadzor nad tržištem energije i obavljanjem energetskih delatnosti (donošenje pravila o promeni snabdevača i pravila o praćenju tehničkih i komercijalnih pokazatelja i regulisanju kvaliteta isporuke električne energije i prirodnog gasa, davanje saglasnosti na pravila o raspodeli prekograničnih prenosnih kapaciteta električne energije, pravila rada tržišta električne energije i pravila o radu organizovanog tržišta električne energije, na pravila o radu sistema za prenos, transport i distribuciju električne energije, prirodnog gasa i nafte i derivata nafte, kao i na pravila rada sistema za skladištenje prirodnog gasa, na planove razvoja prenosnog i distributivnih sistema električne energije odnosno sistema za transport prirodnog gasa, kao i programe operatora sistema za obezbeđivanje nediskriminatornog ponašanja, davanje mišljenja po zahtevu za izuzeće od primene prava na regulisani pristup sistemu u oblasti električne energije i prirodnog gasa, obezbeđivanje nediskriminatornog pristupa sistemima, efektivne konkurencije i funkcionisanja tržišta kroz praćenje načina postupanja energetskih subjekata u pogledu razdvajanja računa, izvršavanje obaveza energetskih subjekata propisanih Zakonom, primenu pravila koje donosi ili na koje daje saglasnost, praćenje nivoa transparentnosti i konkurencije u saradnji sa organima za poslove konkurencije, praćenje ispunjenosti uslova energetskih subjekata kojima je izdata licenca i dr.);
5.
Sprovođenje međunarodnih sporazuma. Važan deo aktivnosti Agencije odnosi se na sprovođenje međunarodnih sporazuma koje je naša zemlja potpisala. Ovo se pre svega odnosi na učešće u radu institucija Energetske zajednice. Potpisivanjem međunarodnog pravno obavezujućeg "Ugovora o osnivanju Energetske zajednice" 25. oktobra 2005. godine u Atini, zemlje jugoistočne Evrope i Evropske zajednice su započele proces stvaranja Energetske zajednice sa ciljem proširenja unutrašnjeg tržišta energije Evropske unije (EU) na region jugoistočne Evrope. Osnovni zadaci Energetske zajednice su:
- uspostavljanje stabilnog regulatornog i tržišnog okvira u jugoistočnoj Evropi i EU u cilju privlačenja investicija u sektore električne energije i prirodnog gasa, kako bi se omogućilo stabilno snabdevanje energijom, neophodno za ekonomski razvoj i socijalnu stabilnost;
- stvaranje jedinstvenog pravnog okvira za trgovinu električnom energijom i gasom u jugoistočnoj Evropi i EU;
- unapređenje sigurnosti snabdevanja obezbeđenjem stabilne investicione klime i jačanjem veza sa drugim regionima Evrope, Afrike i Azije;
- poboljšanje stanja životne sredine, povećanje energetske efikasnosti i upotrebe obnovljivih izvora energije u regionu;
- razvoj konkurencije na tržištu energije i korišćenje prednosti ekonomije obima.
U skladu sa obavezama koje proističu iz Ugovora o osnivanju Energetske zajednice, Agencija aktivno učestvuje u radu institucija Energetske zajednice (Regulatorni odbor Energetske zajednice, Atinski forum, Gasni forum, Socijalni forum), vodeći pri tome računa o zaštiti interesa potrošača, elektroprivrede i gasne privrede Republike Srbije.
Agencija doprinosi i izvršavanju obaveza koje je naša zemlja preuzela u okviru procesa Stabilizacije i pridruživanja i Evropskog partnerstva (poglavlja koja se odnose na energetiku i regionalne integracije).
Agencija je punopravni član Regionalne asocijacije regulatora u energetici (ERRA - Energy Regulators Regional Association), strukovnog udruženja regulatora čiji je cilj unapređivanje saradnje, razmena iskustava i izgradnja kapaciteta članica.
Finansiranje Agencije. Prema članu 49. Zakona o energetici, Agencija se finansira iz naknada za licence, dela cene za pristup sistemu, utvrđene metodologijama kojima se određuju cene za pristup i korišćenje sistema (u daljem tekstu: regulatorna naknada), kao i