Na osnovu člana 8. stav 2. Zakona o Narodnoj skupštini ("Službeni glasnik RS", broj 9/10) i člana 45. Poslovnika Narodne skupštine Republike Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 14/09 - prečišćen tekst),
Zakonodavni odbor Narodne skupštine Republike Srbije, na sednici održanoj 30. marta 2010. godine, doneo je
JEDINSTVENA METODOLOŠKA PRAVILA
ZA IZRADU PROPISA
(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 21 od 6. aprila 2010)
Deo prvi
GlavaI
UVODNE ODREDBE
Predmet
Član 1.
Ovim aktom utvrđuju se jedinstvena metodološka pravila za izradu propisa koje donosi Narodna skupština.
Obim primene
Član 2.
Pravila koja su utvrđena ovim aktom primenjuju se na izradu zakona, odluka i Poslovnika Narodne skupštine, a shodno se primenjuju i na druge opšte akte koje donosi Narodna skupština.
Ako se propisom uređuju pitanja koja zahtevaju njegovu posebnu strukturu ili formu, predlagač propisa može odstupiti od pravila koja su utvrđena ovim aktom, ali je dužan da razloge za to posebno obrazloži.
GlavaII
SADRŽAJ PROPISA
1. Struktura i naziv propisa
Struktura propisa
Član 3.
Propis ima sledeću strukturu:
1) naziv;
2) uvodni deo;
3) glavni deo;
4) završni deo.
Propisi koje donosi Narodna skupština, izuzev zakona, sadrže i preambulu (vizu).
Ako priroda propisa to zahteva, propis može da ima jedan ili više priloga.
Naziv propisa
Član 4.
Naziv je osnovni element za identifikaciju propisa i sadrži osnovne informacije o materiji koja se propisom uređuje.
Naziv propisa treba da je kratak i da sažeto izražava predmet uređivanja.
Naziv treba da odgovara sadržaju propisa, a ako to nije moguće zbog toga što se uređuju dve ili više različitih materija, naziv treba da izrazi sadržaj one materije koja je za propis najznačajnija.
Naziv propisa piše se bez skraćenica.
Preambula
Član 5.
Preambula se nalazi na početku propisa, ispred naziva, i sadrži pravni osnov za donošenje propisa i naziv organa koji donosi propis.
U preambuli se, po pravilu, navodi prvo materijalni, a zatim formalni pravni osnov za donošenje propisa.
Kada je organ koji donosi propis iz stava 1. ovog člana dužan da prethodno pribavi saglasnost drugog organa, preambula treba da sadrži i naziv organa koji je dao saglasnost za donošenje propisa, kao i naznaku o datoj saglasnosti.
U preambuli se, po pravilu, ne koriste skraćenice.
2. Sadržaj uvodnog dela propisa
Uvodni deo
Član 6.
Uvodni deo propisa sadrži predmet uređivanja.
Uvodni deo propisa može da sadrži i definicije.
Naziv uvodnog dela treba da glasi: "Uvodne odredbe".
Ako uvodni deo sadrži i načela u oblasti koja se uređuje propisom, naziv uvodnog dela treba da glasi: "Osnovne odredbe".
Načela iz stava 4. ovog člana izražavaju osnovne vrednosti u oblasti koja se uređuje propisom.
Definicija
Član 7.
Definicija je deo uvodnog dela propisa koji se nalazi posle predmeta uređivanja, a sadrži objašnjenje značenja pojedinih pojmova koji se koriste u propisu.
U definiciji se koriste opštepoznati i nedvosmisleni izrazi.
3. Sadržaj glavnog dela propisa
Glavni deo propisa
Član 8.
Glavni deo propisa sadrži odredbe kojima se uređuju odnosi koji su predmet uređivanja.
Glavni deo propisa može da sadrži:
1) prava i obaveze;
2) ovlašćenja;
3) kaznene odredbe.
Prava i obaveze
Član 9.
Prava i obaveze nalaze se na početku glavnog dela propisa, a sadrže odredbe o pravima i obavezama pravnih subjekata, kao i o postupku za njihovo ostvarivanje, odnosno izvršavanje.
Odredbe materijalnopravnog karaktera sistematizuju se pre odredaba procesne prirode.
Ovlašćenja
Član 10.
Ovlašćenja su deo glavnog dela propisa i sadrže odredbe o podzakonskim propisima koje treba doneti radi sprovođenja propisa.
Ovlašćenjem se:
1) određuje organ koji je ovlašćen i odgovoran za donošenje podzakonskog propisa;
2) određuje obim podzakonskog propisa.
Ovlašćenje može da sadrži i odredbu o vremenskom važenju podzakonskog propisa.
Ako propis sadrži veći broj ovlašćenja za donošenje podzakonskih propisa, odredbe kojima se daju takva ovlašćenja mogu se grupisati u širu klasifikacionu jedinicu.
Kaznene odredbe
Član 11.
Kaznene odredbe su deo propisa koji se nalazi posle odredaba o pravima, obavezama i ovlašćenjima, a sadrži odredbe o sankcijama u slučaju kršenja određene odredbe propisa.
Kaznene odredbe treba, po pravilu, da sadrži propis koji ima naređujuće ili zabranjujuće norme.
Svaka kaznena odredba određuje kažnjive radnje i sankcije za njih.
Definicija kažnjive radnje treba da se odredi što preciznije kako bi se u najvećoj meri otklonila mogućnost različitog tumačenja.
Kod kaznenih odredaba mora se precizno utvrditi biće dela i subjekt odgovornosti, da ne dođe do višestruke kaznenopravne zaštite istog društvenog odnosa.
Sankcije se propisuju u granicama zakonom utvrđenog minimuma i maksimuma.
Krivična dela i krivične sankcije, po pravilu, određuju se krivičnim zakonom.
Vrste krivičnih sankcija određuju se samo krivičnim zakonom.
4. Sadržaj završnog dela propisa
Završni deo
Član 12.
Završni deo propisa sadrži:
1) prelazne odredbe;
2) završne odredbe.
Završni deo propisa treba da bude posebno označen u svakom obimnijem propisu.
Završni deo propisa može se iskazati kao poseban deo pod nazivom: "Prelazne i završne odredbe" ili se prelazne i završne odredbe mogu odvojiti kao zasebne celine pod nazivima: "Prelazne odredbe", odnosno "Završne odredbe".
Završni deo podzakonskog propisa sadrži, posle odredaba iz stava 1. ovog člana, datum donošenja podzakonskog propisa, broj pod kojim je podzakonski propis zaveden kod organa koji je taj propis doneo i potpis ovlašćenog lica.
Prelazne odredbe
Član 13.
Prelaznim odredbama uspostavlja se odnos između propisa koji prestaje da važi i novog propisa u pogledu njihovog dejstva na slučajeve, situacije i odnose koji su nastali za vreme važenja ranijeg propisa.
Prelaznim odredbama uređuje se postupanje sa predmetima čije rešavanje je u toku:
1) određivanjem roka posle kojeg će se primenjivati novi postupak za rešavanje slučajeva;
2) dopuštanjem da se započeti postupci dovrše prema odredbama ranijeg propisa, što treba formulisati na sledeći način:
"Postupci koji do dana stupanja na snagu ovog propisa nisu okončani okončaće se po odredbama propisa koji je bio na snazi do dana stupanja na snagu ovog propisa."
Prelaznim odredbama utvrđuju se rokovi za donošenje podzakonskih propisa.
Prelazne odredbe ne treba da sadrže odredbe kojima se daju ovlašćenja za donošenje podzakonskih propisa.
Kada je ovlašćenje za donošenje podzakonskog propisa u pogledu organa koji treba da ga donese i sadržine tog propisa u novom propisu identično kao i u propisu koji prestaje da važi danom stupanja na snagu novog propisa, novim propisom treba produžiti važenje podzakonskog propisa koji je donet na osnovu ranijeg propisa do donošenja podzakonskog propisa na osnovu novog propisa.
Završne odredbe
Član 14.
Završne odredbe su deo propisa koji se nalazi posle prelaznih odredaba, a sadrži informacije o propisima koji se stavljaju van snage stupanjem na snagu novog propisa i o tome kada novi propis stupa na snagu.
U odredbama o stavljanju propisa van snage mora da se jasno navede svaki propis koji se