ZAKON
O POTVRĐIVANjU MEĐUNARODNE KONVENCIJE O GRAĐANSKOJ ODGOVORNOSTI ZA ŠTETE PROUZROKOVANE ZAGAĐENjEM POGONSKOM NAFTOM
(Objavljen u "Sl. glasniku RS - Međunarodni ugovori", br. 1 od 21. maja 2010)
Član 1.
Potvrđuje se Međunarodna konvencija o građanskoj odgovornosti za štete prouzrokovane zagađenjem pogonskom naftom, sačinjena 23. marta 2001. godine u Londonu, u originalu na arapskom, kineskom, engleskom, francuskom, ruskom i španskom jeziku.
Član 2.
Tekst Međunarodne konvencije o građanskoj odgovornosti za štete prouzrokovane zagađenjem pogonskom naftom u prevodu na srpski jezik glasi:
MEĐUNARODNA KONVENCIJA O GRAĐANSKOJ ODGOVORNOSTI ZA ŠTETE PROUZROKOVANE ZAGAĐENjEM POGONSKOM NAFTOM
DRŽAVE ČLANICE ove konvencije,
PODSEĆAJUĆI na član 194. Konvencije Ujedinjenih nacija o pravu mora iz 1982. godine, koji propisuje da će države preduzeti sve neophodne mere za sprečavanje, smanjenje i kontrolu zagađenja morske sredine,
PODSEĆAJUĆI i na član 235. iste Konvencije koji propisuje da će države, u cilju obezbeđenja brze i odgovarajuće naknade u pogledu svih šteta prouzrokovanih zagađenjem morske sredine, sarađivati u pogledu daljeg razvoja odgovarajućih pravila međunarodnog prava,
PRIMAJUĆI K ZNANjU uspehe koje su Međunarodna konvencija o građanskoj odgovornosti za štete porouzrokovane zagađenjem naftom iz 1992. godine i Međunarodna konvencija o osnivanju međunarodnog fonda za naknadu štete prouzrokovane zagađenjem naftom iz 1992. godine postigle u obezbeđenju da je naknada dostupna licima koja su pretrpela štetu prouzrokovanu zagađenjem nastalim usled izlivanja ili ispuštanja nafte koja se kao rasuti teret prevozi brodom,
PRIMAJUĆI K ZNANjU i da je 1996. godine usvojena Međunarodna konvencija o odgovornosti i naknadi štete nastale u vezi sa prevozom opasnih i zagađujućih materija pomorskim putem, s ciljem da pruži odgovarajuću, brzu i delotvornu naknadu za štete prouzrokovane događajima u vezi sa prevozom opasnih i zagađujućih materija pomorskim putem,
PREPOZNAJUĆI značaj ustanovljenja objektivne odgovornosti za sve oblike zagađenja naftom koja je povezana sa odgovarajućim ograničenjem iznosa te odgovornosti,
UZIMAJUĆI U OBZIR da su neophodne dodatne mere kako bi se obezbedilo plaćanje odgovarajuće, brze i delotvorne naknade za štete prouzrokovane zagađenjem usled izlivanja ili ispuštanja pogonske nafte sa brodova,
U ŽELjI da donesu jedinstvena pravila i postupke radi određivanja pitanja odgovornosti i obezbeđenja pravične naknade štete u takvim slučajevima,
DOGOVORILE SU SE na sledeći način:
Definicije
Član 1.
U svrhe ove konvencije:
1. "Brod" označava svaki pomorski brod ili pomorsko plovilo bilo koje vrste;
2. "Lice" označava svako fizičko lice ili ortakluk ili javnopravno ili građanskopravno lice, bez obzira da li je kolektivno ili ne, uključujući državu i konstitutivne elemente njenog političkog uređenja;
3. "Vlasnik broda" označava vlasnika, uključujući upisanog vlasnika, zakupca, menadžera ili operatera broda;
4. "Upisani vlasnik" označava lice ili lica koja su upisana kao vlasnici broda ili, u odsustvu upisa, lice ili lica u čijem stvarnom vlasništvu se brod nalazi;
5. "Pogonska nafta" označava sva ugljovodonikova mineralna ulja, uključujući ulja za podmazivanje, koja se koriste ili je predviđeno da se koriste za rad ili pogon broda, kao i ostaci takvih ulja;
6. "Konvencija o građanskoj odgovornosti" označava Međunarodnu konvenciju o građanskoj odgovornosti za štete prouzrokovane zagađenjem naftom iz 1992. godine, sa izmenama i dopunama;
7. "Zaštitne mere" označavaju svaku razumnu meru koju preduzima bilo koje lice nakon nastanka nezgode kako bi se zagađenje sprečilo ili ograničilo;
8. "Nezgoda" označava svaku činjenicu ili skup činjenica istog porekla koje prouzrokuju štetu od zagađenja ili stvaraju ozbiljnu i neposrednu pretnju od prouzrokovanja takve štete;
9. "Šteta zbog zagađenja" znači:
a) svaki gubitak ili štetu zbog zagađenja nastalog izvan broda usled isticanja ili ispuštanja nafte sa broda, gde god da se to isticanje ili ispuštanje dogodilo, pod uslovom da je iznos naknade za oštećenje životne sredine ograničen na troškove stvarno preduzetih, razumnih mera ili mera koje će se preduzeti za ponovno uspostavljanje stanja pre nastale štete, izuzev gubitka dobiti zbog takvog oštećenja.
b) troškove zaštitnih mera kao i gubitke ili štete prouzrokovane tim merama;
10. "Država upisa broda" označava, u odnosu na brod koji je upisan, državu u kojoj je brod upisan dok, u odnosu na brod koji nije upisan, državu čiju je zastavu brod ovlašćen da vije;
11. "Bruto tonaža" označava bruto tonažu izračunatu u skladu sa pravilima sadržanim u Prilogu 1. Međunarodne konvencije o baždarenju brodova iz 1969. godine, ili bilo koje sledeće Konvencije;
12. "Organizacija" označava Međunarodnu pomorsku organizaciju;
13. "Generalni sekretar" označava Generalnog sekretara Organizacije.
Član 2.
Ova konvencija se primenjuje isključivo na:
a) štetu zbog zagađenja koja je prouzrokovana:
(i) na području države ugovornice, uključujući njeno teritorijalno more;
(ii) u isljučivoj ekonomskoj zoni države ugovornice uspostavljenoj u skladu sa međunarodnim pravom ili, ako država ugovornica nije uspostavila takvu zonu, u prostoru koji se graniči sa njenim teritorijalnim morem, a koji je ta država odredila u skladu sa međunarodnim pravom, ali ne šire od 200 nautičkih milja od polaznih crta od kojih se meri širina teritorijalnog mora.
b) zaštitne mere koje su bilo gde preduzete u cilju sprečavanja ili umanjenja takve štete.
Član 3.
1. Osim u slučajevima predviđenim u st. 3. i 4. ovog člana, vlasnik broda, u trenutku nastanka nezgode ili, ako se nezgoda sastoji od skupa događaja u trenutku nastanka prve činjenice, odgovara za svaku štetu zbog zagađenja koja je prouzrokovana pogonskom naftom koja se nalazi na brodu ili koja potiče sa broda.
2. Ako je u skladu sa stavom 1. ovog člana više lica odgovorno, njihova odgovornost je solidarna.
3. Vlasnik ne odgovara za štetu usled zagađenja ako dokaže:
a) da je šteta nastala kao posledica rata, neprijateljstava, građanskog rata, pobune, ili prirodne pojave vanrednog, neizbežnog i neotklonjivog karaktera; ili
b) da šteta u potpunosti proizilazi iz činjenice da je treće lice svesno delovalo ili propustilo da deluje, u nameri da nanese štetu; ili
c) da šteta u potpunosti proizilazi iz nemara ili druge štetne radnje bilo koje vlade ili drugog odgovornog organa koji je nadležan za održavanje svetionika ili drugih sredstava za pomoć u plovidbi, u obavljanju te funkcije.
4. Ako vlasnik broda dokaže da je šteta nastala u potpunosti ili delimično zato što je lice koje je pretrpelo tu štetu delovalo ili propustilo da deluje u nameri da prouzrokuje štetu, ili iz nemara tog lica, on može biti u potpunosti ili delimično oslobođen svoje odgovornosti u odnosu na to lice.
5. Nikakav zahtev za naknadu štete zbog zagađenja ne može biti podnet protiv vlasnika broda osim na osnovu ove konvencije.
6. Nijedna odredba ove konvencije ne dira u prava vlasnika broda na regres koja postoje nezavisno od ove konvencije.
Isključenja
Član 4.
1. Ova konvencija se ne primenjuje na štete usled zagađenja kako su definisane u Konvenciji o građanskoj odgovornosti, bez obzira da li je naknada u odnosu na njih plativa po toj Konvenciji.
2. Osim u slučajevima predviđenim u stavu 3. ovog člana, odredbe ove konvencije ne primenjuju se na ratne brodove, pomoćne brodove ratne mornarice ili druge brodove u vlasništvu ili pod upravom države i koja se koriste, duži vremenski period, isključivo za netrgovačke delatnosti države.
3. Država ugovornica može odlučiti da primenjuje ovu konvenciju na njene ratne brodove ili druge brodove navedene u st. 2. ovog člana i u tom slučaju će o tome obavestiti Generalnog sekretara navodeći rokove i uslove za takvu primenu.
4. U pogledu brodova koji su u vlasništvu države ugovornice i koji se koriste u trgovačke svrhe, svaka država podvrgnuta je sudskom postupku pred sudovima navedenim u članu 9. ove konvencije i ona se odriče svake odbrane na koju bi se mogla pozvati u svom svojstvu suverene države.
Nezgode koje uključuju dva ili više brodova
Član 5.
Ako šteta zbog zagađenja nastane iz nezgode u kojoj su učestvovala dva ili više brodova, vlasnici tih brodova solidarno odgovaraju za celokupnu štetu koja se razumno ne može podeliti, ako se ne mogu osloboditi odgovornosti prema članu 3. ove konvencije.
Ograničenje odgovornosti
Član 6.
Nijedna odredba ove konvencije ne dira u pravo vlasnika broda i lica koja pružaju osiguranje ili drugo finansijsko jemstvo da ograniče odgovornost u skladu sa domaćim ili međunarodnim pravilima, kao što je