Na osnovu člana 14 stav 2. Zakona o platnom prometu ("Službeni list SRJ", br. 24/98, 74/99 i 28/2000), guverner Narodne banke Jugoslavije donosi
ODLUKU
O NAČINU OTVARANjA I UKIDANjA RAČUNA KOD NARODNE BANKE JUGOSLAVIJE I DRUGIH NOSILACA PLATNOG PROMETA
(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 40 od 25. avgusta 2000; 73/2000)
I. OSNOVNE ODREDBE
1.
Ovom odlukom propisuje se način otvaranja i ukidanja računa za obavljanje platnog prometa kod Narodne banke Jugoslavije nosiocima platnog prometa, preko specijalizovane organizacije u sastavu Narodne banke Jugoslavije - Zavoda za obračun i plaćanja (u daljem tekstu: Zavod), kao i način otvaranja i ukidanja računa za obavljanje platnog prometa učesnicima u platnom prometu kod nosilaca platnog prometa.
2.
Narodna banka Jugoslavije, banke, Poštanska štedionica, druge finansijske organizacije i preduzeća PTT saobraćaja, dužni su da, kao nosioci platnog prometa, učesnicima u platnom prometu otvore račune ako su za to ispunjeni uslovi propisani ovog odlukom.
3.
Pravna lica, preduzetnici i fizička lica koji vrše plaćanja preko računa u dinarima, kao učesnici u platnom prometu, otvaraju i ukidaju račune kod nosilaca platnog prometa (osim kod preduzeća PTT saobraćaja).
Pravna lica i preduzetnici kojima se, u skladu sa ovom odlukom, otvaraju i ukidaju računi kod banaka i drugih finansijskih organizacija dužni su da sa tim nosiocima platnog prometa zaključe ugovor o otvaranju računa i da plaćaju preko tih računa.
Fizička lica kojima se, u skladu sa ovom odlukom, otvaraju i ukidaju računi kod banaka i drugih finansijskih organizacija mogu sa tim nosiocima platnog prometa da zaključe ugovor o otvaranju računa i da plaćaju preko tih računa.
II. OTVARANjE I UKIDANjE RAČUNA KOD ZAVODA
4.
Kod Zavoda se otvaraju i ukidaju računi:
1) nosiocima platnog prometa (u daljem tekstu: nosioci),
2) SR Jugoslaviji i republikama članicama (u daljem tekstu: određeni učesnici).
Računi koji se otvaraju i ukidaju kod Zavoda
5.
Kod Zavoda se otvaraju i ukidaju sledeći računi:
1) žiro-računi nosilaca;
2) računi za redovno poslovanje određenih učesnika;
3) obračunski računi nosilaca;
4) klirinški računi nosilaca,
5) drugi računi nosilaca i drugi računi određenih učesnika;
6) računi za uplatu javnih prihoda.
6.
Žiro-računi nosilaca i računi za redovno poslovanje određenih učesnika su računi na kojima nosioci, odnosno određeni učesnici vode svoja novčana dinarska sredstva koja ostvaruju i kojima raspolažu. Preko žiro-računa, odnosno računa za redovno poslovanje, nosioci, odnosno određeni učesnici vrše plaćanja po svim osnovima iz delatnosti za koju su registrovani.
7.
Obračunski računi nosilaca su računi preko kojih se vrši evidentiranje poravnanja (obračuna) ukupnih dugovanja i potraživanja imalaca računa kod banke. Obračunski račun banke u direktnoj je vezi sa žiro-računom banke.
8.
Klirinški računi nosilaca su računi preko kojih se vrši evidentiranje prebijanja (kliring) ukupnih dugovanja i potraživanja imalaca računa kod banke do nivoa ukupnih odobrenja na klirinškom računu banke, uključujući i limit prekoračenja. Klirinški računi nosilaca vode se u organizacionom delu zavoda za kliring i obračun. Klirinški računi banke u direktnoj su vezi sa obračunskim računom banke.
9.
Drugi računi nosilaca, odnosno drugi računi određenih učesnika su računi na kojima se evidentiraju sredstva čija je namena utvrđena zakonom ili drugim propisom (uredba, naredba ili uputstvo nadležnog organa).
10.
Računi za uplatu javnih prihoda su računi na kojima se evidentiraju uplate javnih prihoda koje učesnici u platnom prometu uplaćuju u izvršavanju svojih obaveza utvrđenih zakonom ili drugim propisom i sa kojih se uplaćena sredstva raspoređuju njihovim korisnicima, u skladu s propisima.
Računi iz stava 1. ove tačke otvaraju se kod Zavoda, u skladu sa zakonom i drugim propisom
Način otvaranja računa kod Zavoda
11.
Zavod otvara nosiocima žiro-račune i druge račune na osnovu pismenog zahteva.
Zavod otvara račune za redovno poslovanje i druge račune određenim učesnicima na osnovu pismenog zahteva.
Izuzetno od st. 1. i 2. ove tačke, Zavod otvara račune i bez zahteva, u skladu sa zakonom i drugim propisom.
Nosilac može imati samo jedan žiro-račun.
12. zahtev za otvaranje računa podnosi se na obrascu Zavoda br. 101 - zahtev za otvaranje računa (u daljem tekstu: zahtev za otvaranje računa), koji se, kao Prilog br. 1, daje uz ovu odluku i njen je sastavni deo.
Zahtev za otvaranje računa potpisuje lice ovlašćeno za zastupanje nosioca, odnosno određenog učesnika za koga se traži otvaranje računa.
zahtev za otvaranje računa, nosioci, odnosno određeni učesnici podnose Zavodu - organizacionom delu u kome je njihovo sedište, odnosno organizacionom delu nadležnom za teritoriju opštine na kojoj je sedište nosioca, odnosno određenog učesnika.
Izuzetno od stava 3. ove tačke, nosilac, odnosno određeni učesnik zahtev za otvaranje podračuna delu nosioca, odnosno delu određenog učesnika, koji je sastavni deo računa nosioca, odnosno računa određenog učesnika, podnosi organizacionom delu Zavoda u kome je sedište tog dela.
13. Uz zahtev za otvaranje računa, nosioci, odnosno određeni učesnici podnose sledeću dokumentaciju:
1) rešenje o upisu u sudski registar, odnosno u registar nadležnog organa ako je za tog nosioca, odnosno određenog učesnika registrovanje propisano, ili akt nadležnog organa o osnivanju nosioca, odnosno određenog učesnika ako nije osnovan neposredno na osnovu zakona i ako za njega registrovanje nije propisano, ili poziv na zakon, odnosno propis kojim je određeni učesnik osnovan;
2) obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju nosioca, odnosno određenog učesnika po delatnostima ako razvrstavanje vrši organ za poslove statistike.
3) karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa (obrazac Zavoda br. 123), koji se, kao Prilog br. 2, daje uz ovu odluku i njen je sastavni deo;
4) ugovor o deponovanju sredstava kod određene banke (banaka) ako se deponovanje, u skladu s propisom, ne vrši kod Narodne banke Jugoslavije;
5) overu potpisa lica ovlašćenih za zastupanje, na obrascu OP;
6) dokaz o uplati propisane administrativne takse.
Istovremeno sa otvaranjem žiro-računa nosiocu se otvara i klirinški račun.
14. Uz zahtev za otvaranje podračuna delu nosioca, odnosno delu određenog učesnika - nosilac, odnosno određeni učesnik podnosi sledeću dokumentaciju:
1) rešenje o upisu dela u sudski registar, odnosno u registar nadležnog organa ako je za deo registrovanje propisano, ili akt nadležnog organa o osnivanju dela ako za deo nije propisana obaveza upisa u registar, ili poziv na zakon, odnosno propis kojim je deo određenog učesnika osnovan;
2) izvod iz akta kojim se delu nosioca, odnosno određenog učesnika daju ovlašćenja u pravnom prometu;
3) kopiju obaveštenja organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju po delatnostima ako razvrstavanje vrši organ za poslove statistike;
4) karton deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa;
5) ugovor o deponovanju sredstava kod određene banke (banaka) ako se deponovanje, u skladu s propisom, ne vrši kod Narodne banke Jugoslavije;
6) overu potpisa lica ovlašćenih za zastupanje, na obrascu OP;
7) broj žiro-računa nosioca, odnosno računa za redovno poslovanje određenog učesnika;
8) dokaz o uplati propisane administrativne takse.
Ako nosilac ima žiro-račun, odnosno određeni učesnik račun za redovno poslovanje kod drugog organizacionog dela Zavoda, nosilac, odnosno određeni učesnik, uz zahtev za otvaranje podračuna delu, podnosi:
1) rešenje o upisu u sudski registar, odnosno u registar nadležnog organa ako je za tog nosioca, odnosno određenog učesnika registrovanje propisano, ili akt nadležnog organa o osnivanju nosioca, odnosno određenog učesnika ako nije osnovan