Na osnovu člana 14. i člana 80. stav 1. tačka 9. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije i jedinstvenom monetarnom poslovanju narodnih banaka republika i narodnih banaka autonomnih pokrajina ("Službeni list SFRJ", br. 34/89, 88/89 i 96/91), Savet guvernera donosi
ODLUKU
O OKVIRNIM USLOVIMA POD KOJIMA NARODNA BANKA JUGOSLAVIJE KUPUJE I PRODAJE PRENOSIVE KRATKOROČNE HARTIJE OD VREDNOSTI
(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 37/92 i 3/93)
1.
Ovom odlukom uređuju se okvirni uslovi pod kojima Narodna banka Jugoslavije može, u skladu sa okvirima utvrđenim projekcijom monetarne politike i kretanjima monetarnih agregata, kupovati i prodavati prenosive kratkoročne hartije od vrednosti.
2.
Narodna banka Jugoslavije može kupovati i prodavati prenosive kratkoročne hartije od vrednosti izdate u skladu sa zakonom, i to:
1) blagajničke zapise Narodne banke Jugoslavije;
2) hartije od vrednosti koje je izdala federacija ili za koje je federacija dala garanciju;
3) komercijalne zapise koje su izdala preduzeća i druga pravna lica iz oblasti privrede;
4) menice koje su izdala preduzeća i druga pravna lica iz oblasti privrede.
3.
Radi regulisanja obima ponude i potražnje novca i kratkoročnih hartija od vrednosti, Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje hartije od vrednosti iz tačke 2. ove odluke na tržištu novca i neposredno sa bankama.
4.
Narodna banka Jugoslavije prodaje i kupuje svoje blagajničke zapise u skladu sa Odlukom o izdavanju blagajničkih zapisa Narodne banke Jugoslavije ("Službeni list SFRJ", br. 91/91 i 93/91 i "Službeni list SRJ", br. 24/92).
Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje hartije od vrednosti koje je izdala federacija i hartije od vrednosti za koje je federacija, na osnovu saveznog zakona, dala garanciju, ako do roka dospeća tih hartija preostaje najviše godinu dana.
Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje komercijalne zapise koji su izdati u skladu sa Zakonom o hartijama od vrednosti ("Službeni list SFRJ", br. 64/89 i 29/90), a za čije je izdavanje data garancija banke.
Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje menice koje su izdala preduzeća i druga pravna lica iz oblasti privrede po osnovu dužničko-poverilačkog odnosa zasnovanog na prometu proizvoda i robe i vršenju usluga, koje su izdate u skladu sa Zakonom o menici ("Službeni list FNRJ", br. 104/46 i "Službeni list SFRJ", br. 16/65 i 54/70) i koje su banke avalirale, a do čijeg roka dospeća preostaje najviše godinu dana.
Pod garancijom, u smislu st. 2. i 3. ove tačke, podrazumeva se garancija koja sadrži klauzule "bez prigovora" i "na prvi poziv" u smislu člana 1087. Zakona o obligacionim odnosima ("Službeni list SFRJ", br. 29/78, 39/85 i 57/89).
Pod avalom, u smislu stava 4. ove tačke, podrazumeva se jemstvo koje je u tekstu hartije od vrednosti označeno kao "jemac platac" (solidarno jemstvo) u smislu člana 1004. Zakona o obligacionim odnosima.
Narodna banka Jugoslavije ne može kupovati komercijalne zapise i menice od banaka koje su na te hartije dale garanciju, odnosno aval.
5.
Narodna banka Jugoslavije kupuje komercijalne zapise i menice ako banka koja je dala garanciju, odnosno aval na te hartije ispunjava sledeće uslove:
1) da je registrovana u skladu sa Zakonom o bankama i drugim finansijskim organizacijama ("Službeni list SFRJ", br. 10/89, 40/89, 87/89, 18/90 i 79/90);
2) da se protiv nje ne vodi postupak sanacije, stečaja ili likvidacije;
3) da je po poslednjem periodičnom obračunu iskazala pozitivan finansijski rezultat i da na kraju prethodnog meseca nije imala sumnjivih i spornih potraživanja i dospelih a nenaplaćenih potraživanja u iznosu većem od 50% Fonda osnivača i rezervi;
4) da je u toku prethodnog meseca imala u svom portfelju blagajničkih zapisa Nrodne banke Jugoslavije i kratkoročnih hartija od vrednosti koje je izdala federacija ili za koje federacija, na osnovu saveznog zakona, dala garanciju - prosečno dnevno najmanje u visini 10% stanja svog fonda osnivača i rezervi na kraju meseca koji prethodi mesecu na koji se taj prosek odnosi.
6.
Narodna banka Jugoslavije u toku meseca može kupiti od banke hartije od vrednosti najviše u iznosu prosečnog dnevnog stanja hartije koja je predmet kupoprodaje u portfelju banke u prethodnom mesecu.
6a.
Banka koja neposredno proda Narodnoj banci Jugoslavije hartije od vrednosti u smislu ove odluke dužna je da te hartije otkupi od Narodne banke Jugoslavije najkasnije pet dana pre njihovog roka dospeća.
7.
Guverner Narodne banke Jugoslavije će svojom odlukom, u okvirima koje utvrdi Savet guvernera, iznos, kao i druge uslove za kupovinu i prodaju hartija od vrednosti u smislu ove odluke, utvrđivati zavisno od kretanja monetarnih agregata utvrđenih projekcijom monetarne politike, od stanja likvidnosti banaka i od ostvarivanja politike kamatnih stopa.
8.
Banka prema kojoj su preduzete mere u smislu člana 61. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije i jedinstvenom monetarnom poslovanju narodnih banaka republika i narodnih banaka autonomnih pokrajina ne može da učestvuje u poslovima kupovine, odnosno prodaje hartija od vrednosti u smislu ove odluke.
Ako banka uredno ne izvršava obaveze prema Narodnoj banci Jugoslavije po poslovima kupovine, odnosno prodaje hartija od vrednosti, ili postupi suprotno odredbi stava 1. ove tačke, Narodna banka Jugoslavije preduzeće prema toj banci mere obustave kupovine, odnosno prodaje hartija od vrednosti u trajanju od najmanje 10 dana.
9. Danom stupanja na snagu ove odluke prestaje da važi Odluka o okvirnim uslovima pod kojima Narodna banka Jugoslavije kupuje i prodaje prenosive kratkoročne hartije od vrednosti ("Službeni list SFRJ", br. 7/90, 42/90, 52/90, 59/90 i 15/91).
10. Ova odluka stupa na snagu danom objavljivanja u "Službenom listu SRJ".