Na osnovu člana 39. stav 1. tačka 12, a radi sprovođenja člana 4. Zakona o platnom prometu ("Službeni list SRJ", br. 3/2002 i 5/2003 i "Službeni glasnik RS", br. 43/2004 i 62/2006),
Guverner Narodne banke Srbije donosi
ODLUKU
O OPŠTIM PRAVILIMA ZA OBAVLjANjE DIREKTNIH ZADUŽENjA PO OSNOVU OVLAŠĆENjA
(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 6 od 12. februara 2010, 12/10)
OSNOVNE ODREDBE
1.
Ovom odlukom propisuju se pravila na osnovu kojih se izdaju ovlašćenja (mandati) iz člana 4. stav 4. Zakona o platnom prometu (u daljem tekstu: ovlašćenje), elementi i sadržaj ovlašćenja, način izdavanja ovlašćenja i način na koji se transakcije plaćanja po osnovu ovlašćenja (u daljem tekstu: direktna zaduženja po osnovu ovlašćenja) izvršavaju između učesnika u obavljanju direktnih zaduženja po osnovu ovlašćenja, kao i prava i obaveze tih učesnika.
2.
Izvršavanjem direktnih zaduženja po osnovu ovlašćenja, u smislu ove odluke, smatra se izvršavanje naloga za naplatu sredstava s računa dužnika koje poverilac inicira u skladu sa uslovima iz ovlašćenja.
3.
Pojedini pojmovi, u smislu ove odluke, imaju sledeće značenje:
1) učesnicima u obavljanju direktnih zaduženja po osnovu ovlašćenja (u daljem tekstu: učesnici) smatraju se:
- dužnik - pravno lice, fizičko lice koje obavlja delatnost ili fizičko lice koje ne obavlja delatnost, a koji ovlašćuju poverioca da, u skladu sa uslovima navedenim u ovlašćenju, izvrši naplatu sredstava s računa dužnika,
- poverilac - pravno lice, fizičko lice koje obavlja delatnost ili fizičko lice koje ne obavlja delatnost, a koji, u skladu sa uslovima iz ovlašćenja, iniciraju naplatu sredstava s računa dužnika,
- banka poverioca - banka u kojoj se vodi račun poverioca,
- banka dužnika - banka u kojoj se vodi račun dužnika,
- procesor - pravno lice koje, u skladu sa Zakonom o platnom prometu (u daljem tekstu: Zakon) i propisima donetim na osnovu Zakona, obavlja poslove kliringa direktnih zaduženja;
2) jednokratnim ovlašćenjem smatra se ovlašćenje kojim se poverilac ovlašćuje da inicira naplatu sredstava kojima se izmiruje jedna obaveza s računa dužnika;
3) višekratnim ovlašćenjem smatra se ovlašćenje kojim se poverilac ovlašćuje da inicira naplatu više obaveza s računa dužnika, a po jednom osnovu;
4) datumom dospeća smatra se datum valute obaveze iz ovlašćenja, odnosno bankarski dan na koji je potrebno izvršiti naplatu sredstava s računa dužnika;
5) radnim danom smatra se radni dan RTGS sistema Narodne banke Srbije;
6) bankarskim danom, u smislu ove odluke, smatra se deo dana u kome je banka otvorena za prijem, obradu i prenos naloga za plaćanje i drugih obaveštenja koja se odnose na transakcije plaćanja.
ELEMENTI I SADRŽAJ OVLAŠĆENjA
Elementi ovlašćenja
4.
Elementi ovlašćenja na osnovu kojih je moguće realizovati direktno zaduženje, u smislu ove odluke, dati su u sledećoj tabeli (značenje karaktera elemenata: M - obavezan element, O - opcioni element,X- element nije primenljiv):
----------------------------------------------------------------------------------
Redni broj Elementi ovlašćenja Dužnik: fizičko Dužnik: pravno lice
lice koje ne i fizičko lice koje
obavlja delatnost obavlja delatnost
Karakter elementa
----------------------------------------------------------------------------------
1 2 3 4
----------------------------------------------------------------------------------
1. Broj ovlašćenja M M
2. Identifikacioni broj dužnika M M
3. Poreski identifikacioni broj H M
dužnika
4. Naziv dužnika M M
5. Adresa dužnika M M
6. Sedište/prebivalište dužnika M M
7. Broj računa dužnika M M
8. Poziv na broj dužnika O O
9. Naziv banke dužnika M M
10. BIC banke dužnika O O
11. Identifikacioni broj poverioca M M
12. Poreski identifikacioni broj H M
poverioca
13. Naziv poverioca M M
14. Adresa poverioca M M
15. Sedište/prebivalište poverioca M M
16. Broj računa poverioca M M
17. Tekst o pravnoj pouci M M
18. Tip ovlašćenja M M
Uslovi dospeća za jednokratna
ovlašćenja
19. Datum dospeća M M
19a. Najviši iznos obaveze M M
Uslovi dospeća za višekratna
ovlašćenja
20. Datum dospeća prve obaveze M M
20a. Dospeća ostalih obaveza M M
20b. Ukupan broj obaveza po ovlašćenju O O
20v. Najviši iznos pojedinačne O O
obaveze po ovlašćenju
20g. Najviši ukupni iznos obaveza po O M
ovlašćenju
20d. Datum isteka ovlašćenja M M
21. Dodatni broj dana za izvršenje M H
dospele obaveze
22. Pravo na refundaciju O H
23. Broj osnovnog ugovora O O
24. Valuta obaveza M M
25. Kurs O O
26. Potpis i pečat dužnika/potpis M M
dužnika
27. Overa prijema ovlašćenja koju M M
vrši banka dužnika
----------------------------------------------------------------------------------
Element 1 (broj ovlašćenja) - predstavlja broj za identifikaciju ovlašćenja i jedinstven je na nivou poverioca, odnosno dužnika. Broj ovlašćenja određuje poverilac ili dužnik, u skladu s njihovim međusobnim dogovorom kojim se obezbeđuje jedinstvenost identifikacije ovlašćenja. Broj ovlašćenja iskazuje se kao numerički podatak čija dužina iznosi najviše 22 znaka.
Elementi 2. i 11 (identifikacioni broj dužnika/poverioca) - predstavljaju matični broj pravnog lica ili fizičkog lica koje obavlja delatnost, odnosno jedinstveni matični broj fizičkog lica koje ne obavlja delatnost (JMBG).
Elementi 3. i 12 (poreski identifikacioni broj dužnika/poverioca) - predstavljaju poreski identifikacioni broj pravnog lica ili fizičkog lica koje obavlja delatnost pod kojim su evidentirani u registru kod nadležnog organa.
Elementi 4. i 13 (naziv dužnika/poverioca) - označavaju naziv pravnog lica ili fizičkog lica koje obavlja delatnost pod kojim su evidentirani u registru kod nadležnog organa, odnosno ime i prezime fizičkog lica koje ne obavlja delatnost.
Elementi 5. i 14 (adresa dužnika/poverioca) - označavaju adresu pravnog lica ili fizičkog lica koje obavlja delatnost, odnosno adresu prebivališta fizičkog lica koje ne obavlja