Na osnovu člana 99. tačka 4. Ustava Savezne Republike Jugoslavije, a u vezi sa članom 14. stav 1. Zakona o zaštiti od jonizujućih zračenja ("Službeni list SRJ", br. 46/96), Savezna vlada donosi
ODLUKU
O STRUČNOJ SPREMI I ZDRAVSTVENIM USLOVIMA LICA KOJA RADE SA IZVORIMA JONIZUJUĆIH ZRAČENjA
(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 45/97)
I. OSNOVNA ODREDBA
1.
Sa izvorima jonizujućih zračenja mogu raditi lica koja imaju odgovarajuću stručnu spremu i koja ispunjavaju zdravstvene uslove propisane ovom odlukom.
II. STRUČNA SPREMA LICA KOJA RADE SA IZVORIMA JONIZUJUĆIH ZRAČENjA
2.
Sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja i uređajima koji proizvode jonizujuća zračenja koji se koriste za pregled (dijagnostiku) u medicini mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz radiologije;
2) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smera.
3.
Sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja i uređajima koji proizvode jonizujuća zračenja koji se koriste za lečenje (terapiju) u medicini mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz radiologije;
2) lica saVIIstepenom stručne spreme, sa specijalizacijom iz medicinske nuklearne fizike;
3) lica saVIIstepenom stručne spreme (diplomirani fizičari, diplomirani fizikohemičari i diplomirani elektroinženjeri) koji su osposobljeni za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja;
4) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smera.
4.
Sa otvorenim izvorima jonizujućih zračenja u nuklearnoj medicini koji se koriste za pregled (dijagnostiku) i lečenje (terapiju) mogu raditi:
1) doktori medicine, sa specijalizacijom iz nuklearne medicine;
2) lica saVIIstepenom stručne spreme, sa specijalizacijom iz medicinske nuklearne fizike;
3) lica saVIIstepenom stručne spreme (doktori medicine, diplomirani biolozi, diplomirani farmaceuti, diplomirani fizičari, diplomirani fizikohemičari i diplomirani elektroinženjeri) koji su osposobljeni za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja;
4) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smera.
5.
Sa rendgen aparatima za snimanje zuba mogu raditi:
1) doktori stomatologije, koji su osposobljeni za rad sa tim aparatima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja;
2) lica koja imajuVIiliIVstepen stručnosti radiološkog smera;
3) lica saVIiliIVstepenom stručne spreme stomatološkog smera koja su osposobljena za rad sa tim aparatima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja.
6.
Sa izvorima jonizujućih zračenja koji se koriste u veterini mogu raditi:
1) doktori veterine, koji su osposobljeni za rad sa tim izvorima za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja;
2) lica saVIiliIVstepenom stručnosti radiološkog smera;
3) lica saIVstepenom stručne spreme veterinarskog smera koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja.
7.
Sa izvorima jonizujućih zračenja koji se koriste u naučnoistraživačkom radu, poljoprivredi, industriji, obrazovanju i drugim nemedicinskim delatnostima mogu raditi lica koja imaju najmanjeIVstepen stručne spreme i koja su osposobljena za rad sa tim izvorima i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja.
Odredbe stava 1. ove tačke odnose se i na lica koja rade na instaliranju i popravci rendgen-aparata i drugih uređaja sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja.
8.
Ovlašćena pravna lica koja vrše osposobljavanje lica za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja moraju programe obuke za ta lica prilagoditi vrsti poslova i nivou radijacionog rizika kojima je lice izloženo.
Programi iz stava 1. ove tačke moraju da sadrže teorijsko obrazovanje iz radijacione fizike, radijacione biologije i zaštite od jonizujućih zračenja, kao i obaveznu praktičnu nastavu za rad sa izvorima jonizujućih zračenja i za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja.
9.
Korisnik izvora jonizujućih zračenja dužan je da obezbedi periodičnu obnovu znanja lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja, i to:
1) za lica sa najmanjeVIIstepenom stručne spreme - svakih 10 godina;
2) za lica sa najmanjeIVstepenom stručne spreme - svakih pet godina.
III. ZDRAVSTVENI USLOVI ZA LICA KOJA RADE SA IZVORIMA JONIZUJUĆIH ZRAČENjA
10.
Sa izvorima jonizujućih zračenja mogu raditi lica koja, pored opštih zdravstvenih uslova, na osnovu medicinskog nalaza, ispunjavaju i sledeće zdravstvene uslove:
1) broj crvenih krvnih zrnaca:
- za muškarce 4,0 do 5,5x1012/l
- za žene 3,7 do 5,0x1012/l
2) količina hemoglobina:
- za muškarce 120 do 160 g/l
- za žene 110 do 150 g/l
3) broj belih krvnih zrnaca: 4,0 do 9,0x109/l
4) broj neutrofilnih granulocita 2,5 do 7,0x109/l
5) broj limfocita 1,5 do 3,0x109/l
6) broj trombocita ne manje od 150x109/l (po Cristiansonu ili Brecheru)
7) binuklearni limfociti do 3 binuklearna limfocita na 104 limfocita
8) hromozomske aberacije normalni kariotip, bez (analizira se 200 limfocita hromozomskih aberacija u prvojin vitrodeobi).
11.
Zdravstveni uslovi za lica koja rade sa izvorima jonizujućih zračenja ili se u toku rada izlažu jonizujućem zračenju (u daljem tekstu: profesionalno izložena lica) utvrđuje se zdravstvenim pregledom, koji obuhvata:
1) opšti klinički pregled, sa detaljnom radnom, ličnom i porodičnom anamnezom;
2) laboratorijske analize, i to:
a) broj