Na osnovu člana 47. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije i jedinstvenom monetarnom poslovanju narodnih banaka republika i narodnih banaka autonomnih pokrajina ("Službeni list SFRJ", br. 49/76), Savet guvernera donosi
ODLUKU
O ZAMENI OŠTEĆENIH NOVČANICA I OŠTEĆENOG KOVANOG NOVCA
(Objavljena u "Sl. listu SFRJ", br. 38/78)
1.
Narodna banka Jugoslavije, narodne banke republika i narodne banke autonomnih pokrajina zamenjuju pohabane i oštećene novčanice i oštećeni kovani novac, koji se kao zakonsko sredstvo plaćanja nalaze u opticaju, na način utvrđen ovom odlukom.
2.
Zamena pohabanih novčanica vrši se u punom iznosu ako su novčanice, podnesene radi zamene, nesumnjivo pohabane u opticaju.
Kao pohabane novčanice, u smislu ove odluke, smatraju se novčanice koje su usled upotrebe dotrajale ili koje po svom izgledu ne odgovaraju više zahtevima i potrebama normalnog novčanog opticaja.
3.
Zamena oštećenih novčanica vrši se uz naplatu naknade od 5% od nominalne vrednosti novčanica, i to:
1) oštećene novčanice čija veličina (deo podnesen radi zamene u jednom celom komadu) iznosi najmanje 60% od površine ispravne novčanice;
2) oštećene novčanice koje su iscepane na dva ili više delova, pa su lepljenjem sastavljene u cele novčanice, a koje bi, da nisu tako pocepane, bile podobne za dalji opticaj;
3) novčanice koje su cele i podobne za opticaj, ali su oštećene pisanjem, crtanjem, polivene mastilom, bojom, odnosno masnoćom, nagorele, progorele, nagrižene, natrulele, izbledele pri pranju, odnosno usled dejstva hemikalija ili na drugi način ako veličina navedenog oštećenja prelazi 40% od površine ispravne novčanice.
4.
Zamena oštećenih novčanica vrši se u punom iznosu, i to:
1) novčanice koje su usled dugog opticaja dotrajale, ali su pored toga i iscepane na dva ili više delova, pa su njihovi delovi lepljenjem sastavljeni u cele novčanice;
2) novčanice koje su usled dugog opticaja dotrajale, ali su pored toga oštećene na jedan od načina navedenih u tački 3. pod 3. ove odluke;
3) novčanice koje su po svom izgledu podobne za opticaj, ali ako oštećenje nastalo na jedan od navedenih načina u tački 3. pod 3. ove odluke ne prelazi 40% od površine ispravne novčanice;
4) novčanice kojima nedostaje deo površine najviše do 6% ispravne novčanice (dozvoljeno oštećenje), s tim što to oštećenje može biti na jednom ili više mesta novčanica ali ukupno najviše 6%;
5) novčanice koje su zacepljene, i to bez obzira na dužinu zacepljenja.
5.
Ne zamenjuju se novčanice koje su oštećene na jedan od sledećih načina:
1) ako veličina novčanice (deo podnesen radi zamene u jednom celom komadu) iznosi manje od 60% veličine ispravne novčanice;
2) ako novčanici nedostaju dva dela okruglog oblika čiji prečnici iznose po 20 milimetara i čije odstojanje pravolinijski vodoravno levo i desno od središta novčanice iznosi po 25 milimetara, odnosno čije međusobno odstojanje iznosi 50 milimetara, bez obzira na veličinu ostalih delova koji nedostaju na novčanici.
6.
Ako se podnose radi zamene novčanice sastavljene od delova više novčanica istog ili različitog apoena, odnosno izdanja, prilikom procene oštećenja delovi raznih novčanica se odvajaju i svaki deo posebno procenjuje da li ispunjava uslove za zamenu po tački 3. pod 1 ove odluke.
7.
Stepen oštećenja novčanica utvrđuje se upotrebom mera od providnog materijala, izrađenih za svaki apoen i izdanje novčanica posebno, s tim što je svaka mera podeljena na 100 jednakih pravougaonika, pri čemu jedan pravougaonik odgovara jednom procentu (1%) veličine cele novčanice.
Prilikom utvrđivanja stepena oštećenja novčanica pomoću mera iz stava 1. ove tačke, u obzir se uzimaju samo potpuno pokriveni pravougaonici.
8.
Zamena oštećenog kovanog novca vrši se, i to:
1) oštećeni srebrni kovani novac uz naplatu naknade od 20% od nominalne vrednosti srebrnog kovanog novca;
2) ostali oštećeni kovani novac u punom iznosu.
Za zamenu po stavu 1. ove tačke dolazi u obzir oštećeni kovani novac koji je postao neupotrebljiv za dalji promet usled dejstva neke spoljne sile i samo ako su u pitanju celi i nesumnjivo autentični primerci kovanog novca.
9.
Zamena makulatura novčanica i kovanog novca, koji se kao zakonsko sredstvo plaćanja nalaze u opticaju, vrši se u punom iznosu.
Kao makulature novčanica i kovanog novca, u smislu ove odluke, smatraju se primerci novčanica i kovanog novca, koji su izrađeni sa izvesnom greškom i kao takvi omaškom pušteni u opticaj.
10. Pohabane novčanice iz tačke 2. ove odluke, oštećene novčanice iz tačke 4. ove odluke i makulature novčanica i kovanog novca iz tačke 9. ove odluke, koje su usled povlačenja iz opticaja prestale biti zakonsko sredstvo plaćanja, zamenjuju se do roka koji bude utvrđen odlukom Narodne banke Jugoslavije, u smislu člana 46. stav 3. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije i jedinstvenom monetarnom poslovanju narodnih banaka republika i narodnih banaka autonomnih pokrajina.
11. Oštećene novčanice iz tač. 3. i 6. ove odluke i oštećeni kovani novac iz tačke 8. ove odluke, koji su usled povlačenja iz opticaja prestali biti zakonsko sredstvo plaćanja, zamenjuju se do roka koji bude utvrđen odlukom Narodne banke Jugoslavije u smislu člana 46. stav 2. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije i jedinstvenom monetarnom poslovanju narodnih banaka republika i narodnih banaka autonomnih pokrajina.
12. Uputstvo za sprovođenje ove odluke daje Narodna banka Jugoslavije.
13. Ova odluka stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom listu SFRJ".