NAPOMENA REDAKCIJE:
Odredba člana 284. Zakona o radu ("Sl. glasnik RS", br. 24/2005, 61/2005) glasi:
Odredbe kolektivnog ugovora koji je na snazi na dan stupanja na snagu ovog zakona, a koje nisu u suprotnosti sa ovim zakonom, ostaju na snazi do zaključivanja kolektivnog ugovora u skladu sa ovim zakonom.
Odredbe opšteg i posebnih kolektivnih ugovora zaključenih pre 21. decembra 2001. godine, a koje su na snazi na dan stupanja na snagu ovog zakona i koje nisu u suprotnosti sa ovim zakonom ostaju na snazi do zakljucivanja kolektivnih ugovora u skladu sa ovim zakonom, a najduže šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
-----------------------------
Na osnovu Zakona o radnim odnosima, poglavljeXI, članovi 119-127. ("Sl. glasnik RS", broj 55/96) i Opšteg kolektivnog ugovora ("Sl. glasnik RS", broj 22/97),
Republički odbor Sindikata zanatstva i privatnog sektora Srbije i Odbor za zanatstvo i domaću radinost grupacija preduzeća za radno osposobljavanje i zapošljavanje invalida, po ovlašćenju Privredne komore Srbije, zaključuju
POSEBAN
KOLEKTIVNI UGOVOR ZA DELATNOST PROFESIONALNE REHABILITACIJE, RADNOG OSPOSOBLjAVANjA I ZAPOŠLjAVANjA INVALIDNIH LICA U REPUBLICI SRBIJI
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 21 od 11. juna 1998; 25/98, 43/98, 35/99, 39/99, 44/99, 9/2000, 25/2000, 44/2000, 11/01, 21/01, 38/01, 46/01)
I. OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Ovim kolektivnim ugovorom, u skladu sa zakonom i Opštim kolektivnim ugovorom, uređuju se prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih i poslodavca iz oblasti rada i radnih odnosa, kao i međusobni odnosi učesnika ovog kolektivnog ugovora.
Poslodavcem u smislu ovog kolektivnog ugovora smatraju se preduzeća za profesionalnu rehabilitaciju, radno osposobljavanje i zapošljavanje invalidnih lica.
Član 2.
Odredbe ovog kolektivnog ugovora primenjuju se na sva preduzeća na području Republike Srbije koja, baveći se zajedničkom delatnošću profesionalne rehabilitacije, radnog osposobljavanja i zapošljavanja invalidnih lica istovremeno obavljaju heterogene proizvodno-uslužne delatnosti (ranija šifra delatnosti: 130233; nova šifra delatnosti: 85322 - Ostali socijalni rad u ustanovama bez smeštaja - Profesionalna rehabilitacija i osposobljavanje hendikepiranih lica, s tim što je obrazovna komponenta ograničena).
Ovaj kolektivni ugovor primenjuje se i na zaposlene u poslovnom udruženju (zajednici) preduzeća iz stava 1. ove tačke.
Član 3.
Ovaj kolektivni ugovor se neposredno primenjuje, osim odredaba čija je primena uslovljena bližim uređivanjem u pojedinačnom kolektivnom ugovoru.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi veća prava za zaposlenog, naročito invalidnog lica, od prava utvrđenih ovim kolektivnim ugovorom, ako to nije u suprotnosti sa zakonom.
Ako je pojedinačnim kolektivnim ugovorom utvrđen manji obim prava za zaposlenog od prava utvrđenog ovim kolektivnim ugovorom, zaposleni ostvaruje pravo na osnovu ovog kolektivnog ugovora.
Preduzeće u sastavu složenog oblika udruživanja (holding) može primenjivati cenu rada utvrđenu ovim kolektivnim ugovorom, ukoliko je to za njega povoljnije.
IIRADNI ODNOSI
1. Zasnivanje radnog odnosa
Član 4.
Radni odnos se zasniva u skladu sa zakonom.
Odluku o izboru između prijavljenih kandidata po oglasu donosi direktor.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom se utvrđuje organ nadležan za donošenje odluke o izboru između prijavljenih kandidata u preduzeću u privatnoj svojini i u preduzeću sa većinskim privatnim kapitalom.
Ako pojedinačni kolektivni ugovor nije zaključen, odluku iz stava 3. donosi vlasnik ili lice utvrđeno statutom preduzeća ili osnivačkim aktom.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom se uređuju i druga bitna pitanja za postupak zasnivanja radnog odnosa, osim onih uređenih zakonom.
Direktor donosi odluku o zasnivanju radnog odnosa bez javnog oglašavanja za invalidna lica i u drugim slučajevima predviđenim zakonom.
Aktom o sistematizaciji radnih mesta može se utvrditi probni rad, kao poseban uslov za određena radna mesta, koji ne može biti duži od 3 meseca.
U Komisiji koja prati probni rad invalidnog lica, jedan od članova komisije obavezno mora biti stručno lice za radno osposobljavanje invalida.
Za pripravnike staž traje:
- za SSS do 6 meseci,
- za VŠS, VSS do 12 meseci.
2. Raspoređivanje zaposlenih
Član 5.
Zaposleni može u toku rada da bude raspoređen na svako radno mesto koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, znanju i sposobnostima.
Zaposleni može privremeno ili trajno da bude raspoređen na rad iz jednog mesta u drugo, samo uz njegov pristanak.
Zaposleni može da se rasporedi na rad kod istog preduzeća iz jednog u drugo mesto, bez njegovog pristanka, i to:
1) ako je delatnost preduzeća takve prirode da se rad obavlja u mestima van sedišta preduzeća, odnosno njegovog organizacionog dela;
2) ako je udaljenost od mesta u kome zaposleni radi, do mesta u koje se raspoređuje na rad manja od 50 km u jednom pravcu, ili su mesto rada i mesto u koje se zaposleni raspoređuju na teritoriji iste opštine, odnosno grada, a organizovan je redovan prevoz koji omogućava blagovremeni dolazak zaposlenog na rad i povratak s rada i obezbeđena je naknada prevoza u visini cene prevoza u javnom saobraćaju.
Zaposlena za vreme trudnoće i sa detetom predškolskog uzrasta, samohrana majka, zaposlena sa preko 25 i zaposleni sa preko 30 godina staža osiguranja i invalidno lice, ne mogu da budu raspoređeni u smislu stava 3. ovog člana.
Zaposleni ne može biti raspoređen na druge poslove, niti mu može prestati radni odnos pod obrazloženjem da nema potrebno znanje i sposobnosti i ne ostvaruje predviđene rezultate rada na svom radnom mestu, dok se to ne utvrdi u postupku propisanom odredbama ovog kolektivnog ugovora.
Kada neposredni rukovodilac oceni da zaposleni nema potrebna znanja i sposobnosti ili ne ostvaruje predviđene rezultate rada u periodu od najmanje tri meseca uzastopno, dužan je da predloži direktoru da pokrene postupak za proveru znanja i sposobnosti zaposlenog, odnosno za utvrđivanje rezultata njegovog rada.
Po prijemu predloga iz stava 6. ovog člana, direktor obrazuje posebnu komisiju za proveru znanja i sposobnosti zaposlenog.
Komisija broji tri člana, od kojih dva člana imenuje direktor, a jednog člana imenuje sindikalna organizacija preduzeća koja je učesnik i potpisnik kolektivnog ugovora u preduzeću.
U slučaju kada se, saglasno stavu 8. ovog člana, proverava znanje i sposobnost invalidnih lica, jedan od članova komisije obavezno mora biti stručno lice za radno osposobljavanje i rad invalida (defektolog, socijalni radnik, psiholog...). Ako u preduzeću nema takvog stručnog lica ono se mora imenovati sa strane.
Članovi posebne komisije moraju imati najmanje isti stepen stručne spreme određene vrste zanimanja koje ima zaposleni čije se znanje i sposobnost proverava.
Ako ova komisija utvrdi da zaposleni nema potrebno znanje i sposobnost ili ne ostvaruje predviđene rezultate rada na određenom radnom mestu, zaposleni se raspoređuje na drugo radno mesto iste ili niže stručne spreme ukoliko takvo radno mesto postoji, ako takvog radnog mesta nema, prestaje mu radni odnos.
3. Prestanak radnog odnosa
Član 6.
Zaposlenom prestaje radni odnos u slučajevima i na način predviđen zakonom.
4. Otkazni rok
Član 7.
Zaposleni ima pravo na otkazni rok, izuzev slučajeva kada mu je radni odnos prestao zbog učinjene teže povrede radne obaveze.
Zaposleni ima pravo, za vreme trajanja otkaznog roka, na plaćeno odsustvovanje sa rada radi traženja drugog zaposlenja, od 10 časova sedmično.
5. Prestanak potrebe za radom zaposlenih
Član 8.
Pri predlaganju i utvrđivanju zaposlenog za čijim je radom prestala potreba po bilo kom osnovu, polazi se od uspešnosti zaposlenog u radu.
U slučaju kad zaposleni ostvaruju jednake rezultate rada primeniće se sledeći korektivni kriterijumi:
1) stručna sprema,
2) dužina radnog staža,
3) imovno stanje zaposlenog,
4) broj izdržavanih članova porodice,
5) broj članova porodice koji ostvaruje zaradu,
6) zdravstveno stanje zaposlenog i članova njegove porodice,
7) broj dece na školovanju,
8) drugi kriterijumi utvrđeni pojedinačnim kolektivnim ugovorima.
Direktor je dužan da zaposlene obaveštava o svim aktivnostima vezanim za utvrđivanje prestanka potrebe