Na osnovu člana 3. stav 3. i člana 4. stav 2. tačka 1. Zakona o kolektivnim ugovorima ("Sl. glasnik RS", br. 6/90 i 45/91) i čl. 2, 11. i 13. Opšteg kolektivnog ugovora ("Sl. glasnik RS", br. 18/90, 10/92, 34/94 i 14/95),
Sindikat metalaca Srbije i Privredna komora Srbije - Odbor rudnika metala crne i obojene metalurgije, Odbor metalne i elektroindustrije i Odbor za namensku industriju, zaključuju

POSEBAN

(GRANSKI) KOLEKTIVNI UGOVOR METALACA SRBIJE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 50 od 13. decembra 1995; 9/96, 12/96, 34/96, 44/96, 8/97, 18/97, 36/97, 44/97, 3/98, 22/98, 27/98, 40/98, 9/99, 32/99, 38/99, 50/99, 6/2000, 9/2000, 20/2000, 23/2000, 44/2000, 19/01)

I. CILj I PODRUČJE VAŽENjA

1.
Cilj ovog ugovora je da uredi pitanja iz oblasti:
- zasnivanja i prestanka radnog odnosa i ostalih prava iz ove oblasti,
- radnog vremena, odmora i odsustva,
- zaštite radnika u procesu rada, uslova rada i osiguranja radnika,
- zarada i ostalih dodataka po osnovi rada,
- uslovi za rad sindikata,
- učešća radnika u upravljanju preduzećem,
- rešavanja sporova po svim osnovama rada radnika, uvažavajući pozitivna zakonska rešenja, Opšti kolektivni ugovor, a prevashodno interese radnika i poslodavaca metalske industrije.
2.
Područje važenja Posebnog kolektivnog ugovora je:
2.1. prostorno
za područje Republike Srbije
2.2. strukovno
za sva preduzeća koja pripadaju delatnostima metalske industrije:
- crne metalurgije (0107),
- proizvodnje rude obojenih metala (0108),
- proizvodnje obojenih metala (0109),
- prerade obojenih metala (0110),
- metaloprerađivačke delatnosti (0113),
- mašinogradnje (0114),
- proizvodnje saobraćajnih sredstava (0115),
- brodogradnje (0116),
- proizvodnje električnih mašina i aparata (0117),
- za druge delatnosti koje su povezane u reprocelinu sa navedenim granama kao osnovnim.
2.3. lično
za sve radnike zaposlene u preduzećima metalske industrije Srbije osim za direktora a od primene se mogu izuzeti i lica sa posebnim ovlašćenjima i odgovornostima uz njihovu saglasnost.

II. UGOVORNE STRANE - OVLAŠĆENI POTPISNICI

Ugovorne strane ovog kolektivnog ugovora su:
1.
Sindikat metalaca Srbije u ime radnika organizovanih u sindikalne organizacije iz privrednih delatnosti:
- crne metalurgije,
- proizvodnje i prerade obojenih metala,
- metaloprerađivačke,
- mašinogradnje,
- proizvodnje saobraćajnih sredstava,
- brodogradnje,
- proizvodnje električnih mašina i aparata,
- namenske proizvodnje,
a shodno odredbama Statuta sindikata metalaca Srbije ovlašćeni potpisnik ugovora je predsednik Sindikata metalaca Srbije.
2.
Udruženja poslodavaca u metalskoj industriji organizovanih pri Privrednoj komori Srbije iz sledećih delatnosti:
- Udruženje rudnika metala crne i obojene metalurgije,
- Udruženje za metalnu i elektroindustriju,
- Udruženje za namensku proizvodnju,
a shodno odlukama Udruženja i Odbora ovlašćeni potpisnici ugovora su predsednici Udruženja i Odbora.

III. ODREDBE NEPOSREDNE PRIMENE

1.
Ovaj kolektivni ugovor se neposredno primenjuje, osim odredaba za čiju je primenu neophodno bliže uređivanje u kolektivnom ugovoru u preduzeću (pojedinačnom kolektivnom ugovoru).
2.
Kolektivnim ugovorom u preduzeću mogu se, po pitanjima koja su uređena ovim kolektivnim ugovorom, utvrditi rešenja koja su povoljnija za radnika, uključujući i visinu cene rada kao i rešenja po pitanjima koja nisu predmet ovog kolektivnog ugovora, ako to nije u suprotnosti sa zakonom.

IV. RADNI ODNOSI

1. Zasnivanje radnog odnosa

1.1. Poslodavac je dužan da najmanje tromesečno informiše sindikat - učesnika pojedinačnog kolektivnog ugovora o licima sa kojima je zasnovao radni odnos, odnosno o licima koja je angažovao za rad van radnog odnosa.
Ovlašćeni predstavnik većinskog sindikata ima pravo uvida u zaključene ugovore o radu, odnosno anekse ugovora o radu ili izvršene izmene rešenja za članove sindikata.
Lice iz stava 2. ovog člana ima pravo uvida u akte na osnovu kojih se angažuju lica za rad van radnog odnosa.
1.2. Ako poslodavac u roku od 12 meseci od dana utvrđivanja prestanka potrebe za radom zaposlenih, vrši prijem novih lica u radni odnos, i ako zaposleni za čijim je radom prestala potreba ispunjava uslove oglasa, može imati prednost za zasnivanje radnog odnosa u skladu sa Pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
1.3. Pripravnički staž ne može trajati duže od:
- šest meseci za pripravnike sa srednjom stručnom spremom,
- dvanaest meseci za pripravnike sa višom i visokom stručnom spremom.
Stručno osposobljavanje pripravnika vrši se po posebnom programu poslodavca.

2. Raspoređivanje zaposlenih

2.1. Radnik može da bude raspoređen na radno mesto koje odgovara njegovoj stručnoj spremi, određene vrste zanimanja, znanju i sposobnostima u sledećim slučajevima (za slučaj radnika koji su već zaposleni u preduzeću):
- ako se u preduzeću proširi obim rada i poslovanja,
- ako se uvede nova organizacija rada,
- ako se ukine radno mesto i vrši premeštaj,
- ako se trajno smanji obim posla na radnom mestu,
- radi potpunijeg korišćenja stručne spreme radnika.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom se mogu predvideti drugi slučajevi pored slučajeva utvrđenih u stavu 1. ovog ugovora po kojima bi radnici mogli biti raspoređeni.
Poslodavac je dužan da u odluci o raspoređivanju navede razloge i obrazloženja.
2.2. Poslodavac ne može rasporediti iz jednog u drugo mesto sledeće radnike, bez njihove saglasnosti:
- radnicu sa preko 30 i radnika sa preko 35 godina staža,
- radnicu za vreme trudnoće,
- radnicu sa detetom predškolskog uzrasta,
- radnika sa utvrđenom invalidnošćuIIkategorije.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se predvideti i drugi slučajevi u kojima radnici ne bi mogli biti raspoređeni u smislu st. 1.
2.3. Komisija koja ocenjuje znanje i sposobnost zaposlenog, odnosno rezultate njegovog rada, dužna je da svoj nalaz dostavi direktoru, u roku od 15 dana od dana njenog obrazovanja.
Komisija iz stava 1. ove tačke utvrđuje činjenično stanje na osnovu dokumentacije i neposrednog uvida u rad zaposlenog. Ako je zaposleni na bolovanju, rok iz stava 1. ove tačke počinje teći od dana kada je zaposleni počeo sa radom.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom se može bliže odrediti rad Komisije.

3. Disciplinska odgovornost

3.1. Osim povreda radnih obaveza utvrđenih zakonom i Opštim kolektivnim ugovorom, pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi i druge povrede radnih obaveza.
Mera prestanka radnog odnosa izriče se za povrede radnih obaveza ako su učinjene namerno ili iz grube nepažnje ili ako su prouzrokovale teže štetne posledice.
Pod težim štetnim posledicama se podrazumevaju:
- bitno poremećen proces rada,
- bitno otežano poslovanje preduzeća,
- ako je ugrožen ili može biti ugrožen život, zdravlje i rad ljudi,
- nenamensko ili neovlašćeno korišćenje sredstava preduzeća,
- druge štetne posledice koje se mogu predvideti pojedinačnim kelektivnim ugovorom.
3.2. Poslodavac može, po zahtevu zaposlenog, da umanji visinu naknade štete, ako bi naplata štete u punom iznosu, zaposlenog i njegovu porodicu dovela u težak materijalni položaj.
Uslovi za umanjenje naknade visine štete utvrđuju se Pojedinačnim kolektivnim ugovorom.
3.3. Novčana kazna se može izreći u visini i za period utvrđen pojedinačnim kolektivnim ugovorom u skladu sa Zakonom.

4. Otkazni rok

4.1. Otkazni rok, u zavisnosti od ukupnog radnog staža radnika utvrđuje se u trajanju od:
- mesec dana, ako je navršio do 10 godina ukupnog staža,
- dva meseca, ako je navrši preko 10 do 20 godina ukupnog radnog staža,
- tri meseca, ako je