Na osnovu člana 123. stav 2. tačka 3) Zakona o radnim odnosima ("Službeni glasnik RS", broj 55/96),
Republički odbor Sindikata delatnosti univerziteta i Vlada Republike Srbije zaključuju

POSEBAN

KOLEKTIVNI UGOVOR ZA UNIVERZITETSKO OBRAZOVANjE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 19/2000)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Posebnim kolektivnim ugovorom (u daljem tekstu: Ugovor) bliže se uređuju prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih na univerzitetima i fakultetima, čiji je osnivač Vlada Republike Srbije (u daljem tekstu: poslodavac), iz oblasti rada i radnih odnosa, kao i međusobni odnosi učesnika Ugovora.
Na pitanja i odnose koji nisu uređeni ovim ugovorom primenjivaće se odredbe Zakona o radnim odnosima (u daljem tekstu: Zakon) i Opšteg kolektivnog ugovora.

Član 2.

Ugovor se primenjuje neposredno na svim univerzitetima i fakultetima u Republici Srbiji.
Pojedinačnim kolektivnim ugovorom mogu se utvrditi veća prava od prava utvrđenih Ugovorom.

II. RADNI ODNOSI

1. Zasnivanje radnog odnosa

Član 3.

Postupak i način zasnivanja radnog odnosa vrši se u skladu sa zakonom.
Radni odnos zasniva se ugovorom o radu.

2. Raspoređivanje zaposlenih

Član 4.

Zaposleni može privremeno ili trajno da bude raspoređen na rad iz jednog mesta u drugo uz njegov pristanak.
Zaposleni može da se rasporedi na rad kod istog poslodavca iz jednog u drugo mesto bez njegovog pristanka:
1) ako je delatnost poslodavca takve prirode da se rad obavlja u mestima van sedišta poslodavca, odnosno njegovog organizacionog dela, u skladu sa pojedinačnim kolektivnim ugovorom;
2) ako je udaljenost od mesta u kome zaposleni radi do mesta u koje se raspoređuje na rad manje od 50 kilometara u jednom pravcu ili su mesto rada i mesto u koje se zaposleni raspoređuje na teritoriji iste opštine, odnosno grada a organizovan je redovan prevoz koji omogućava blagovremeni dolazak na rad i povratak sa rada i obezbeđena je naknada prevoza u visini cene prevoza u javnom saobraćaju.
Zaposlena - žena za vreme trudnoće i sa detetom predškolskog uzrasta i majka deteta zaostalog u razvoju ili sa teškim urođenim ili stečenim oboljenjima i stanjima, zaposleni kod koga je utvrđena invalidnostIIkategorije i invalidi sa preostalom, odnosno smanjenom radnom sposobnošću ne mogu da budu raspoređeni u smislu stava 2. ovog člana.

3. Prestanak potreba za radom zaposlenih

Član 5.

Poslodavac je dužan da, u skladu sa programom uvođenja tehnoloških, ekonomskih ili organizacionih promena ustanove i programom ostvarivanja prava zaposlenih za čijim je radom prestala potreba, obezbedi jedno od prava koja su utvrđena Zakonom.

Član 6.

Pri određivanju zaposlenih za čijim je radom prestala potreba primenjuju se kriterijumi utvrđeni zakonom i pojedinačnim kolektivnim ugovorom, po redosledu utvrđenim Opštim kolektivnim ugovorom.

Član 7.

Pojedinačnim kolektivnim ugovorom preciziraju se i definišu kriterijumi za određivanje zaposlenih za čijim je radom prestala potreba u smislu člana 6. Ugovora.

4. Stručno osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih

Član 8.

Pravo i obaveza je zaposlenog da se stručno osposobljava i usavršava u toku trajanja radnog odnosa.
Poslodavac može da obezbedi zaposlenom stručno osposobljavanje i usavršavanje u skladu sa planom i programom.

5. Odmori i odsustva

Član 9.

Nastavnici i saradnici koriste godišnji odmor po pravilu za vreme letnjeg školskog raspusta.

Član 10.

Dužina godišnjeg odmora utvrđuje se tako što se zakonski minimum od 18 radnih dana uvećava:
1) po osnovu doprinosa u radu, odnosno složenosti poslova radnog mesta:
- odIdoIIgrupe poslova - jedan radni dan,
- odIIIdoIVgrupe poslova - dva radna dana,
- odVdoVIgrupe poslova - četiri radna dana,
- odVIIdoVIIIgrupe poslova - pet radnih dana;
2) po osnovu uslova rada:
- odIdoIIgrupe poslova - četiri radna dana,
- odIIIdoIVgrupe poslova - tri radna dana,
- odVdoVIgrupe poslova - dva radna dana,
- odVIIdoVIIIgrupe poslova - jedan radni dan;
3) po osnovu radnog iskustva:
- do 10 godina - jedan radni dan,
- do 20 godina - dva radna dana,
- preko 20 godina - tri radna dana;
4) invalidu rada i vojnom invalidu - tri radna dana;
5) samohranom roditelju sa detetom do 14 godina života - dva radna dana;
6) roditelju koji ima više od troje dece do 14 godina života - dva radna dana.
Godišnji odmor utvrđen u stavu 1. ovog člana ne može biti duži od Zakonom utvrđenog maksimuma.

Član 11.

Zaposleni sa navršenih 30 godina penzijskog staža ili navršenih 55 godina života i zaposlena - žena sa navršenih 25 godina penzijskog staža ili navršenih 50 godina života, kao i zaposleni mlađi od 18 godina života, ima pravo na godišnji odmor u trajanju od 30 radnih dana.

Član 12.

Pored slučajeva utvrđenih Zakonom i Opštim kolektivnim ugovorom zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo do 7 radnih dana u kalendarskoj godini u sledećim slučajevima:
- stupanje u brak - 5 radnih dana,
- stupanje u brak člana uže porodice - 2 radna dana,
- rođenje deteta - 5 radnih dana,
- smrt roditelja, usvojioca, brata ili sestre zaposlenog, kao i smrt lica koje živi u zajedničkom porodičnom domaćinstvu, zaposlenog - 5 radnih dana,
- zaštita i otklanjanje štetnih posledica u domaćinstvu prouzrokovanih elementarnim nepogodama - 3 radna dana,
- selidba sopstvenog domaćinstva - 3 radna dana,
- polaganje stručnog ili drugog ispita - 1 radni dan, a najviše 6 radnih dana u toku kalendarske godine,
- učestvovanje na radnim takmičenjima koja se organizuju od strane sindikata - najmanje po jedan radni dan, u zavisnosti od udaljenosti mesta održavanja takmičenja,
- korišćenje organizovanog rekreativnog odmora u cilju prevencije radne invalidnosti - 7 radnih dana.
Odsustvo u slučajevima iz stava 1. alineje 3. i 4. ovog člana ne uračunava se u maksimalan broj radnih dana plaćenog odsustva u toku jedne kalendarske godine.
Članom uže porodice u smislu Ugovora smatra se bračni i vanbračni drug, dete rođeno u braku i van braka, pastorak, usvojenik i drugo lice prema kome zaposleni ima zakonsku obavezu izdržavanja.

Član 13.

Zaposleni ima pravo na plaćeno odsustvo za obavljanje stručno-naučnog rada i usavršavanje zaposlenih u sledećim slučajevima:
- izrada specijalističkog rada zaposlenog za koji univerzitetska ustanova ima interes - do tri meseca,
- izrada magistarskog rada zaposlenog za koji univerzitetska ustanova ima interes - do šest meseci,
- izrada doktorske disertacije zaposlenog za koji univerzitetska ustanova ima interes - do jedne godine,
- za učešće u studijskim ili ekspertskim grupama od interesa za univerzitetsku ustanovu - do tri meseca.
Ukoliko zaposleni u roku od dve godine ne odbrani magistarski odnosno specijalistički rad ili u roku od tri godine ne odbrani doktorsku disertaciju, dužan je da nadoknadi univerzitetskoj ustanovi sredstva primljena na ime naknade zarade za vreme trajanja odsustva na način i u roku koji odredi poslovodni organ.

Član 14.

Pored slučajeva utvrđenih Opštim kolektivnim ugovorom zaposleni ima pravo na neplaćeno odsustvo u kalendarskoj godini u sledećim slučajevima:
- učestvovanje zaposlenog u okviru međunarodne tehničke ili prosvetno-kulturne saradnje u inostranstvu - do 30 dana,
- u slučaju smrti srodnika koji nisu navedeni u članu 9. ovog ugovora - 2 radna dana.

6. Zaštita zaposlenih na radu

Član 15.

Poslodavac je dužan da zaposlenom obezbedi sve potrebne uslove za zaštitu na radu u skladu sa zakonom, drugim propisima kojima se uređuje zaštita na radu i kolektivnim ugovorom.

III. CENA RADA, ZARADA I OSTALA LIČNA PRIMANjA

1. Cena rada za najjednostavniji rad

Član 16.

Učesnici Ugovora saglasni su da pri utvrđivanju cene rada i zarada za