Na osnovu člana 56. stav 3. tačka 5. Zakona o socijalnoj zaštiti i o materijalnom obezbeđenju porodice ("Službeni glasnik SRS", br. 4/90),
Savet Republičkog fonda socijalne zaštite i materijalnog obezbeđenja porodice na sednici od 3. aprila 1990. godine, doneo je

PRAVILNIK

O BLIŽIM USLOVIMA, KRITERIJUMIMA I NAČINU OSTVARIVANjA OSNOVNIH PRAVA IZ SOCIJALNE ZAŠTITE

(Objavljen u "Sl. glasniku SRS", br. 55/90)

Član 1.

Ovim pravilnikom se bliže uređuju opšti uslovi, merila, kriterijumi i način za ostvarivanje osnovnih prava iz socijalne zaštite.

I. OSNOVNA PRAVA

1. Pravo na materijalno obezbeđenje porodice

Član 2.

Ako se materijalno obezbeđenje priznaje porodici, ovo pravo pripada solidarno i u jedinstvenom novčanom iznosu svim članovima porodice koji ispunjavaju uslove za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja.

Član 3.

Pojedincem se, u smislu ovog pravilnika, smatra lice koje živi samo ili u domaćinstvu sa srodnicima između kojih ne postoji zakonska obaveza izdržavanja.

Član 4.

Svojstvo korisnika materijalnog obezbeđenja stiče lice koje pored materijalne neobezbeđenosti, ispunjava jedan od sledećih uslova:
- da je nezaposleno i da se nalazi na evidenciji nadležnog organa za zapošljavanje, ukoliko je sposobno za rad, ili
- da je nesposobno za rad;
- da je zaposleno ili da obavlja delatnost ličnim radom, poljoprivrednu delatnost ili drugu delatnost ili da ostvaruje prihode od penzije (dalje: zaposleno lice).

2. Način za ostvarivanje prava

Član 5.

Zahtev za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja podnosi se organu koji vodi postupak (dalje: centar za socijalni rad) u opštini u kojoj većina članova porodice ima prebivalište.

Član 6.

Zahtev za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja podnosi se na propisanom obrascu, sa svim potrebnim dokazima za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja.
Ne podnose se dokazi za činjenice kojima centar za socijalni rad raspolaže.

Član 7.

Svojstvo korisnika materijalnog obezbeđenja posebno za svakog člana porodice, odnosno pojedinca, na osnovu prikupljenih dokaza, utvrđuje centar za socijalni rad.

Član 8.

Zaposlenost se utvrđuje dokazom o prihodima po osnovu radnog odnosa ili na osnovu obavljanja delatnosti.

Član 9.

Nezaposleno lice podnosi dokaz da se uredno prijavljuje službi odgovarajućeg fonda zapošljavanja i da nije odbio ponuđeno zaposlenje, radno angažovanje, prekvalifikaciju, stručno osposobljavanje ili osnovno obrazovanje.

Član 10.

Nesposobnost za rad utvrđuje se na osnovu nalaza nadležne komisije o nesposobnosti za rad, dokaza o godinama starosti i o redovnom školovanju ili obrazovanju.

Član 11.

Nesposobnost za rad se posebno ne utvrđuje za penzionere i lica kojima je ova nesposobnost već utvrđena od strane komisije penzijsko-invalidskog osiguranja.

Član 12.

Imovno stanje, kao uslov za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja, utvrđuje se na osnovu dokaza o prihodima svakog člana porodice, odnosno pojedinca.
Dokazi o visini prihoda u smislu stava 1. ovog člana su naročito: javne isprave (uverenja, potvrde) o visini mesečnih prihoda (ličnog dohotka, zarade, penzije), o visini prihoda koji je osnov za obračun poreza i doprinosa, izjava sadržana u zahtevu za ostvarivanje materijalnog obezbeđenja i drugi dokazi.

Član 13.

Ako dve ili više porodica žive u zajedničkom domaćinstvu, imovno stanje se ceni za svaku porodicu posebno.

Član 14.

Prilikom ocene imovnog stanja svi prihodi svode se na mesečni iznos.

Član 15.

Lični dohodak i primanja koja se ostvaruju u stalnom mesečnom iznosu (naknada ličnog dohotka, zarada, prihod od ličnog rada, prihodi po osnovu penzijskog i invalidskog osiguranja, prihodi po osnovu drugih socijalno-zaštitnih prava i sl.) utvrđuju se u visini ostvarenoj u mesecu koji prethodi mesecu u kome se podnosi zahtev.

Član 16.

Ukoliko se prihod od ličnog rada utvrđuje u godišnjem iznosu, za obračun poreza i doprinosa (paušal i dr.) u obzir se uzima poreska osnovica u tekućoj godini, s tim da se kao mesečni prihod uzima 1/12 poreske osnovice.

Član 17.

Prihod člana porodice koji se nalazi na privremenom radu u inostranstvu, uzima se u iznosu dinarske protivvrednosti zarade ostvarene u tekućoj godini, prema kursu na dan podnošenja zahteva, s tim da se kao mesečni prihod uzima srazmerno deo dinarske protivvrednosti.

Član 18.

Prihod od poljoprivredne delatnosti po osnovu vlasništva, plodouživanja, zakupa ili drugog načina neposrednog korišćenja poljoprivrednog zemljišta, uzima se u obzir u visini katastarskog prihoda iz tekuće godine valorizovanog koeficijentom koji utvrđuje i objavljuje nadležni republički organ, s tim da se kao mesečni prihod uzima 1/12 katastarskog prihoda.
Ako u momentu odlučivanja o zahtevu nije izvršena valorizacija katastarskog prihoda prema utvrđenom koeficijentu valorizacije u tekućoj godini, centar za socijalni rad će katastarski prihod iz prethodne godine uvećati za koeficijent valorizacije u tekućoj godini.

Član 19.

Prihodi od imovine (pokretne, nepokretne, imovinskih prava) uzimaju se u obzir u godišnjem iznosu, s tim da se kao mesečni prihod uzima 1/12 godišnjeg prihoda.
Prihodom od imovine smatraju se naročito: zakupnina ili podzakupnina, nepokretna imovina (zgrade, delovi zgrada i drugih građevinskih objekata), prihod ostvaren zakupom, podzakupom ili drugom upotrebom pokretnih stvari, kao i prihod od imovinskih prava (kamata, autorstva, patenata).
U slučaju otuđenja imovine, sa ili bez naknade, porodici prestaje pravo na materijalno obezbeđenje za period (određeni broj meseci) koji se dobija kada se tržišna cena podeli sa mesečnim iznosom priznatog materijalnog obezbeđenja.
Pravo na materijalno obezbeđenje ne prestaje ako se imovina otuđi bez naknade u korist fonda socijalne zaštite ili društveno-političke zajednice.
Tržišna cena u smislu stava 3. ovog člana je ona koju utvrdi nadležna komisija uprave prihoda po propisima o porezu na promet.

Član 20.

Prihodi koji se povremenom ili privremeno ostvaruju uzimaju se u obzir u iznosu ostvarenom u tekućoj godini, s tim da se kao mesečni prihod uzima srazmeran deo ostvarenog prihoda.
Prihodi od povremenog ili privremenog rada (sezonski poslovi, proizvodnja i prodaja predmeta kućne radinosti, rad preko omladinske i studentske zadruge i dr.) na koje se ne obračunava porez i doprinos, utvrđuje se u stvarnom iznosu na osnovu nalaza i mišljenja centra za socijalni rad, s tim da se kao mesečni prihod uzima srazmerni deo prihoda ostvarenog u tekućoj godini.