Na osnovu člana 13. stav 2. Zakona o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju osoba sa invaliditetom ("Službeni glasnik RS", broj 36/09),
Ministar ekonomije i regionalnog razvoja, ministar zdravlja i ministar prosvete donose

PRAVILNIK

O BLIŽIM USLOVIMA, KRITERIJUMIMA I STANDARDIMA ZA SPROVOĐENjE MERA I AKTIVNOSTI PROFESIONALNE REHABILITACIJE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 112 od 30. decembra 2009)

Član 1.

Ovim pravilnikom uređuju se bliži uslovi, kriterijumi i standardi za sprovođenje mera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije osoba sa invaliditetom.

Član 2.

Osoba sa invaliditetom uključuje se u mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije u cilju povećanja nivoa zapošljivosti, zapošljavanja, održanja zaposlenja, napredovanja ili promene profesionalne karijere i podsticanja uključenosti osoba sa invaliditetom u sve sfere društvenog života na ravnopravnoj osnovi.
Osoba sa invaliditetom uključuje se i u mere aktivne politike zapošljavanja, radi sprovođenja profesionalne rehabilitacije, povećanja nivoa zapošljivosti ili zapošljavanja.
Mere i aktivnosti iz st. 1. i 2. ovog člana sprovode se u skladu sa ovim pravilnikom i aktom Nacionalne službe za zapošljavanje (u daljem tekstu: Nacionalna služba).

1. Bliži uslovi i kriterijumi za sprovođenje mera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije

Član 3.

Mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije nezaposlene osobe sa invaliditetom sprovode se ako:
1) je osoba sa invaliditetom na evidenciji nezaposlenih lica Nacionalne službe;
2) je izvršena procena profesionalnih mogućnosti te osobe;
3) postoji potreba da ta osoba bude korisnik usluga profesionalne rehabilitacije, kao dela njene celokupne rehabilitacije.

Član 4.

Izuzetno od člana 3. ovog pravilnika pravo na profesionalnu rehabilitaciju ima i zaposlena osoba sa invaliditetom koja ima smanjenu radnu sposobnost zbog povrede na radu ili profesionalne bolesti nastale nakon stupanja na snagu Zakona o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju osoba sa invaliditetom ("Službeni glasnik RS", broj 36/09).
Troškove sprovođenja mera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije zaposlene osobe sa invaliditetom snosi poslodavac kod koga je ta osoba u radnom odnosu u vreme nastanka povrede na radu ili profesionalne bolesti u skladu sa odlukom Vlade kojom se utvrđuju usluge Nacionalne službe za koje se plaća naknada.
Međusobni odnos Nacionalne službe, poslodavca koji snosi troškove profesionalne rehabilitacije i zaposlene osobe sa invaliditetom reguliše se ugovorom.

Član 5.

Mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije koje je potrebno sprovesti kao deo celokupne rehabilitacije pojedinca, kao i mere aktivne politike zapošljavanja u cilju povećanja nivoa zapošljivosti ili zapošljavanja nezaposlene osobe sa invaliditetom određuju se individualnim planom zapošljavanja između Nacionalne službe i te osobe, na osnovu procene njenih profesionalnih mogućnosti.
Individualnim planom zapošljavanja iz stava 1. ovog člana mogu se utvrditi i druge mere predviđene akcionim planom zapošljavanja ili na drugi način, u skladu sa kriterijumima i standardima predviđenim ovim pravilnikom.
Mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije koje je potrebno sprovesti kao deo rehabilitacije zaposlene osobe sa invaliditetom određuju se na osnovu prethodne procene poslova koje ta osoba može da obavlja.

Član 6.

Procena profesionalnih mogućnosti osobe sa invaliditetom predstavlja procenu zapošljivosti, odnosno procenu uticaja objektivnih faktora i stanja i kretanja na tržištu rada koji utiču na mogućnosti njenog zapošljavanja.
Procena profesionalnih mogućnosti osobe sa invaliditetom iz stava 1. ovog člana vrši se primenom objektivnih kriterijuma i uslova za uključivanje nezaposlenih u mere aktivne politike zapošljavanja koje propisuje ministar nadležan za poslove zapošljavanja, vrsta teškoća i prepreka u zapošljavanju sa kojima se osobe sa invaliditetom susreću i vrsta telesnog, senzornog, mentalnog ili duševnog oštećenja ili bolesti iz nalaza, mišljenja i ocene organa veštačenja Republičkog fonda penzijskog i invalidskog osiguranja i potrebe tržišta rada.

Član 7.

U zavisnosti od procene radne sposobnosti i procene profesionalnih mogućnosti, osoba sa invaliditetom može biti uključena u mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije i mere aktivne politike zapošljavanja pod opštim uslovima, odnosno po prilagođenim programima usmerenim ka nezaposlenim licima.

Član 8.

Profesionalna rehabilitacija i mere aktivne politike zapošljavanja pod opštim uslovima podrazumevaju sprovođenje mera i aktivnosti u grupama koje čine osobe sa invaliditetom i druga nezaposlena lica, odnosno pod uslovima propisanim za nezaposlena lica, u svakom slučaju kad je to moguće, po proceni stručnih lica Nacionalne službe.
Profesionalna rehabilitacija i mere aktivne politike zapošljavanja po prilagođenim programima podrazumevaju sprovođenje mera i aktivnosti prilagođenih potrebama osobe sa invaliditetom, procene profesionalnih mogućnosti i radne sposobnosti, kao i potreba na tržištu rada.

Član 9.

Mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije utvrđene individualnim planom zapošljavanja iz člana 5. ovog pravilnika sprovodi Nacionalna služba neposredno ili preko preduzeća za profesionalnu rehabilitaciju i zapošljavanje osoba sa invaliditetom, obrazovne ustanove ili drugog oblika organizovanja, odnosno izvođača koji ispunjava uslove, kriterijume i standarde utvrđene ovim pravilnikom i opštim aktom Nacionalne službe.

Član 10.

Nacionalna služba sprovodi mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije ako osoba sa invaliditetom:
1) pruži kompletne, potpune i istinite podatke koji su od uticaja na profesionalnu rehabilitaciju;
2) pristupi proceni radne sposobnosti i uključi se u mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije, u skladu sa individualnim planom zapošljavanja;
3) redovno dolazi na profesionalnu rehabilitaciju;
4) prati program rada i prisustvuje časovima praktične i teorijske nastave;
5) ulaže maksimalne napore kako bi se postupak profesionalne rehabilitacije što uspešnije realizovao;
6) racionalno koristi alat, materijal i sredstava za rad;
7) poštuje radno vreme;
8) izvršava druge obaveze u cilju uspešne realizacije mera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije.
Međusobna prava i obaveze između nosioca profesionalne rehabilitacije i osobe sa invaliditetom mogu se urediti ugovorom.

2. Standardi za sprovođenje mera i aktivnosti profesionalne rehabilitacije

Član 11.

Mere i aktivnosti profesionalne rehabilitacije koje se odnose na: radno osposobljavanje, dokvalifikaciju, prekvalifikaciju i programe za sticanje, održavanje i unapređivanje radnih i radno-socijalnih veština i sposobnosti osoba sa invaliditetom; pojedinačne i grupne, opšte i prilagođene programe za unapređenje radno-socijalne integracije osoba sa invaliditetom; edukaciju i trening