Na osnovu člana 6. stav 2. i člana 12. Zakona o tehničkim merama ("Službeni list SFRJ", br. 12/65), savezni sekretar za saobraćaj i veze propisuje
PRAVILNIK
O BRODSKIM SVETILjKAMA I SREDSTVIMA ZA DAVANjE OPTIČKIH I ZVUČNIH SIGNALA NA BRODOVIMA JUGOSLOVENSKE TRGOVAČKE MORNARICE
(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 51/66 i 7/67)
I. OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Brodovi jugoslovenske trgovačke mornarice moraju da budu opremljeni brodskim svetiljkama, sredstvima za davanje optičkih signala i sredstvima za davanje zvučnih signala prema odredbama ovog pravilnika.
Član 2.
Brodske svetiljke i sredstva za davanje optičkih i zvučnih signala jesu:
1) brodske svetiljke koje moraju da budu na petrolej (petrolejske svetiljke) ili na električnu struju (električne svetiljke), a koje daju stalno jednobojno ili dvobojno svetlo;
2) sredstva za davanje optičkih signala, i to:
a) svetiljke za signalizaciju,
b) sredstva za davanje signala opasnosti,
v) sredstva za davanje ostalih optičkih signala;
3) sredstva za davanje zvučnih signala, i to:
a) zviždaljka,
b) brodsko zvono,
v) rog za maglu,
g) gong.
Član 3.
Brodske svetiljke i sredstva za davanje optičkih i zvučnih signala, propisani ovim pravilnikom, moraju da daju svetlo odnosno zvuk određenih karakteristika koje su propisane Pravilnikom o izbegavanju sudara na moru ("Službeni list SFRJ", br. 2/66).>
Član 4.
Brodske svetiljke i sredstva za davanje optičkih signala moraju da budu na brodu postavljeni tako da svetla odnosno signali budu uvek jasno vidljivi.
Svetlo svetiljki i vidljivost optičkih signala ne smeju da budu zaklonjeni, odnosno čujnost zvučnih signala ometana, bilo kojim delom brodske opreme.
Član 5.
Brodske svetiljke i sredstva za davanje optičkih i zvučnih signala moraju da budu smešteni na za to određenom mestu na brodu i moraju se održavati u ispravnom stanju da bi uvek bili spremni za upotrebu.
Član 6.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju ova značenja:
1) brodska svetiljka je naprava koja proizvodi svetlost;
2) sveća je izvor svetlosti;
3) svetlo je proizvedena svetlost;
4) kandela je jedinica svetlosne jačine.
Ostali izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju značenja koja su im data u članu 1. stav 2. Pravilnika o izbegavanju sudara na moru.
II. BRODSKE SVETILjKE
1. Opšte odredbe o svetiljkama
Član 7.
Brodska svetiljka mora da bude napravljena tako da daje stalno svetlo određene boje, određenog luka horizonta i određenog dometa vidljivosti.
Član 8.
Brodska svetiljka sastoji se od kutije sa ugrađenim sočivom ili staklom i sveće.
Kutija se zatvara vratima. Vrata kutije mogu se, prema vrsti svetiljke i veličini broda, nalaziti na jednoj strani kutije, na krovu kutije ili na dnu kutije.
Na krovu kutije, iznad dimnjaka, svaka svetiljka mora da ima ručicu za nošenje svetiljke.
Svetiljka bočnog svetla mora da ima usadni nosač.
Svetiljka jarbolnog svetla i svetiljka krmenog svetla moraju da imaju usadne nosače ili uške za dizanje odnosno za smeštaj svetiljke na određeno mesto na brodu.
Svetiljka sidrenog svetla i svetiljka svetla za nuždu mogu da imaju uške za dizanje odnosno za smeštaj svetiljke na određeno mesto na brodu.
Član 9.
Boja crvenog staklenog umetka brodske svetiljke ne sme biti tamnija od tamnocrvene boje standardnog stakla niti svetlija od svetlocrvene boje standardnog stakla.
Odredba stava 1. ovog člana shodno se primenjuje pri ocenjivanju jačine boje zelenog staklenog umetka.
Član 10.
Ocenjivanje jačine obojenosti staklenih umetaka brodskih svetiljki vrši se poređenjem boje tih umetaka sa bojom standardnog stakla za te umetke.
Ocenjivanje jačine boje crvenog staklenog umetka vrši se na taj način što se ispred oka prema beloj pozadini stavi standardno staklo svetlozelene boje, a standardno staklo svetlocrvene boje i crveno staklo koje se proverava treba da se nalaze jedno uz drugo i da se istovremeno posmatraju kroz standardno staklo svetlozelene boje. Ako se crveno staklo koje se proverava ne čini izrazito zelenije od standardnog crvenog stakla, smatra se da je crveno staklo ispravno.
Odredba stava 2. ovog člana shodno se primenjuje pri ocenjivanju jačine boje zelenog staklenog umetka.
Član 11.
Brodska svetiljka mora da bude izrađena od bakra, drugog materijala koji ne rđa ili galvaniziranog čelika.
Debljina materijala od koga je izrađena svetiljka mora da bude tolika da osigura potpunu čvrstinu svetiljke.
Član 12.
Na brodskoj svetiljci mora da bude pričvršćena pločica sa utisnutim rečima koje označavaju vrstu svetiljke ("desna", "leva", "jarbolna bela", "krmena", "sidrena", "za nuždu", "jarbolna za jedrenjake", "zelena jarbolna 360o" ili crvena jarbolna 360o").
Član 13.
Sočivo odnosno staklo brodske svetiljke mora da bude potpuno providno i glatko, bez ikakvih mehurića ili vidljivih mana.
Sočivo mora da bude dioptrično. Sočivo se sastoji od bubnja (srednji izbočeni deo) i od najmanje po dva dioptrična elementa ispod i iznad izbočenog dela.
Boja crvenog i zelenog svetla dobija se staklenim umecima.
Staklo brodske svetiljke ne sme da bude tanje od 5 mm.
Član 14.
Usadni nosač brodske svetiljke mora da ima dimenzije koje odgovaraju jezičastom nasadu i mora da bude postavljen sa strane svetiljke. Na usadnom nosaču mora postojati vijak za pričvršćenje svetiljke na jezičasti nosač.
Vijak mora da bude od valjanog mesinga prečnika najmanje 6 mm, sa milimetarskim navojem.
Član 15.
Jezičasti nasad za smeštaj brodske svetiljke mora da bude od valjanog mesinga i da ima sledeće najmanje dimenzije, i to:
1) visinu 75 mm, širinu 30 mm i debljinu 5 mm - na brodu do 40BRT;
2) visinu 95 mm, širinu 40 mm i debljinu 8 mm - na brodu preko 40 do 1000BRT;
3) visinu 125 mm, širinu 60 mm i debljinu 15 mm - na brodu preko 1000BRT.
Član 16.
Brodovi preko 200BRTmoraju da imaju posebno spremište za brodske svetiljke. Spremište mora da bude izrađeno od metala, a na drvenom brodu, ako nije izrađeno od metala, mora da bude obloženo limom. Spremište se mora nalaziti na jednoj od otvorenih paluba na brodu, i to na pristupačnom mestu da se u njega može ulaziti neposredno sa palube.
U spremištu za brodske svetiljke mora se nalaziti odgovarajuća zaliha petroleja. U spremište se ne sme smeštati nikakav drugi materijal.
Na brodovima do 200BRTbrodske svetiljke mogu se držati u kormilarnici ili na drugom mestu u njenoj blizini, a zaliha petroleja - samo na zaštićenom mestu.
2. Petrolejska svetiljka
Član 17.
Petrolejska svetiljka mora da bude izrađena tako:
1) da u nju ne može ući voda ili morska pena, a otvori kroz koje ulazi vazduh moraju da budu podešeni tako da se plamen sveće ne može ugasiti ili dimiti usled vetra odnosno valjanja broda;
2) da se ne može zatvoriti, dok sveća i parabolično ogledalo ne budu u ispravnom položaju.
Član 18.
Ventilacija petrolejske svetiljke mora da bude podešena tako da sveći osigurava ravnomerno neprekidno gorenje pri mirnoj i toploj atmosferi. Sveća mora da ima jačinu svetlosti od najmanje 12 kandela.
Član 19.
Kutija petrolejske svetiljke mora da ima uzdignut krov na kome se nalazi dimnjak sa poklopcem koji se može otvarati.
Oblik i dimenzije kutije različiti su, prema vrsti svetiljke.
Donja strana kutije ima ravno dno sa nekoliko izbušenih otvora radi ventilacije.
U kutiji su horizontalno ili vertikalno postavljene vodilice za smeštaj sveće.
Član 20.
Visina kutije petrolejske svetiljke, računajući od podnožja do vrha, kao i njena širina, moraju najmanje da iznose, i to:
1) na brodu do 20BRT(svetiljka veličine br. 1):
a) za svetiljke bočnog i krmenog svetla - visina 220 mm a širina110mm;
b) za svetiljku belog jarbolnog svetla - visina 225 mm a širina 110 mm;
v) za svetiljku sidrenog svetla - visina 250 mm a širina 110 mm;
2) na brodu preko 20 do 40BRT(svetiljka veličine br. 2):
a) za svetiljku bočnog svetla - visina 315 mm a širina 150 mm;
b) za svetiljke belog jarbolnog i krmenog svetla - visina 320 mm a širina 160 mm;
v) za svetiljku sidrenog svetla - visina 325 mm a širina 150 mm;
3) na brodu preko 40 do 1000BRT(svetiljke veličine br. 3):
a) za svetiljku bočnog svetla - visina 400 mm a širina 195 mm;
b) za svetiljku belog jarbolnog svetla - visina 400 mm a širina 190 mm;
v) za svetiljku krmenog svetla - visina 380 mm a širina 190 mm;
g) za svetiljke sidrenog svetla i svetla za nuždu - visina 370 mm a širine 180 mm;
4) na brodu preko 1000BRT(svetiljka veličine br. 4.):
a) za svetiljku bočnog svetla - visina 560 mm a širina 255 mm;
b) za svetiljku belog jarbolnog svetla - visina 550 mm a širina 255 mm;
: