Na osnovu člana 14. stav 5. Zakona o sredstvima za zaštitu bilja ("Službeni glasnik RS", broj 41/09),
Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donosi
PRAVILNIK
O ELEMENTIMA ZA PROCENU AKTIVNE SUPSTANCE, ODNOSNO OSNOVNE SUPSTANCE I SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 94 od 30. oktobra 2013)
I. UVODNE ODREDBE
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se elementi za procenu aktivne supstance, odnosno osnovne supstance i sredstava za zaštitu bilja.
Član 2.
Pojedini izrazi i skraćenice upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1)ADIje prihvatljiv dnevni unos, izražen umg/kgtelesne težine po danu (Acceptable Daily Intake);
2) ađuvanti su supstance ili preparati koji se sastoje od koformulanata ili preparati koji sadrže jedan ili više koformulanta, i to u obliku u kome se dostavljaju korisniku (u konačnom obliku) i stavljaju u promet radi mešanja sa sredstvima za zaštitu bilja od strane korisnika i tako poboljšavaju efikasnost ili druge pesticidne osobine;
3)AOELje dozvoljeni nivo izloženosti operatera i predstavlja najveću količinu aktivne supstance umg/kgtelesne težine kojoj operater sme biti izložen bez štetnih efekata na zdravlje (Accetable Operator Exposure Level);
4) antibioza je odnos između dve ili više vrsta u kome je jedna vrsta aktivno ugrožena (na primer toksinima koje proizvodi druga vrsta);
5) antigen je svaka supstanca koja zbog dolaska u dodir sa odgovarajućim ćelijama prouzrokuje stanje osetljivosti i/ili imunološki odgovor nakon određenog latentnog razdoblja (dana ili nedelja) i koja reaguje sa antitelima i/ili imunološkim ćelijama senzibiliziranog subjekta in vivo ili in vitro, na način koji se može dokazati;
6) antimikrobik (antimikrobna sredstva za zaštitu bilja ili antimikrobici) su prirodne, polusintetičke ili sintetičke supstance koje pokazuju antimikrobno delovanje (ubijaju mikroorganizme ili inhibiraju njihov rast), koji uključuje antibiotike, tj. supstance koje proizvode mikroorganizmi ili su dobijeni od mikroorganizama i antikokcidijska sredstva, tj. supstance koje aktivno deluju protiv kokcidija, jednoćelijskih parazita;
7)BCFje faktor biokoncentracije (Bioconcentracion Factor);
8) viroid je svaka kategorija prouzrokovača infekcije koji se sastoji od kratke jednolančane ribonukleinske kiseline (RNK) koja nema proteinski omotač;
9) virulencija je sposobnost mikroorganizma da prouzrokuje bolest, a veličina doze (veličina inokuluma) potrebne da prouzrokuje određeni stepen patogenosti izražava se kao srednja smrtna doza (LD50) ili srednja infektivna doza (ID50);
10)GAPje dobra poljoprivredna praksa (Good Agriculture Practice);
11) domaćin je čovek, životinja ili biljka u kojoj se nastanjuje ili koja hrani drugi organizam (parazit);
12)DT50je vreme potrebno za razgradnju 50% supstance (Period required for 50% dissipation);
13)DT90je vreme potrebno za razgradnju 90% supstance (Period required for 90% dissipation);
14) ekološka niša je jedinstveni položaj koji određena vrsta zauzima u životnoj sredini, u smislu stvarnog fizičkog prostora koji zauzima i funkcije koju obavlja unutar zajednice ili ekosistema;
15)EPPOje Evropska i mediteranska organizacija za zaštitu bilja (European and Mediterranean Plant Protection Organization);
16)ER50je stopa efektivnosti (Effective Rate);
17)EC50je srednja efektivna koncentracija (Median Effective Concentration);
18)ID50je srednja infektivna doza (Median Infective Dose);
19) infekcija je unošenje ili ulazak patogenog mikroorganizma u osetljivog domaćina bez obzira da li izaziva patološke efekte ili bolest, pri čemu sama ingestija patogena ne mora da dovede do infekcije;
20) infektivan znači biti sposoban za prenošenje infekcije;
21) infektivnost su svojstva koja omogućavaju mikroorganizmu da zarazi osetljivog domaćina;
22) invazija je ulazak mikroorganizma u telo domaćina (npr. stvarni prodor kroz kožu, crevne epitelne ćelije itd.);
23) karenca je propisani najkraći vremenski period, izražen brojem dana, koji mora proteći od primene sredstava za zaštitu bilja do berbe, žetve, otkosa, prerade uskladištenih poljoprivrednih proizvoda;
24)Kdje koeficijent sorpcije supstanci u zemljištu (Soil Sorption Coeficent);
25)KOCje koeficijent sorpcije supstanci u zemljištu izražen na organski vezani ugljenik (Soil Organic Carbon Sorption Coeficient);
26)LD50je srednja smrtna doza (Median Lethal Dose);
27)LC50je srednja smrtna koncentracija (Median Lethal Concentration);
28) metabolit je bilo koji metabolit ili proizvod razlaganja aktivne supstance, protektanta ili sinergiste koji nastaje bilo u organizmima ili životnoj sredini;
29) mikotoksin je toksin koga proizvode gljive;
30) mikroorganizam je ćelijski ili nećelijski organizam koji ima sposobnost razmnožavanja ili prenošenja genetskog materijala (bakterije, gljive, virusi, virusima slični organizmi, viroidi, praživotinje i drugi);
31) nečistoća je bilo koji sastojak osim čiste aktivne supstance i/ili drugi oblik koji je prisutan u tehničkom materijalu aktivne supstance, uključujući i komponente koje potiču iz procesa proizvodnje ili procesa razgradnje tokom skladištenja i neaktivne izomere, pod uslovom da nisu uključeni uISOime aktivne supstance;
32)NOELje doza bez efekata (No Observed Effect Level);
33)NOECje koncentracija bez efekata (No Observed Effect Concentration);
34) neodrživi mikroorganizam je mikroorganizam koji nema sposobnost razmnožavanja ili prenosa genetskog materijala;
35) neodrživi ostatak je ostatak koji nema sposobnost razmnožavanja ili prenosa genetskog materijala;
36) održivi mikroorganizam je mikroorganizam koji ima sposobnost razmnožavanja ili prenosa genetskog materijala;
37) održivi ostatak je ostatak koji ima sposobnost razmnožavanja ili prenosa genetskog materijala;
38) ostaci mikroorganizama su aktivni mikroorganizmi i supstance koje ti mikroorganizmi stvaraju u značajnim količinama, a koje ostaju nakon što mikroorganizam nestane i predstavljaju rizik za zdravlje ljudi ili životinja i/ili za životnu sredinu;
39) patogenost je sposobnost mikroorganizma da prouzrokuje bolest i/ili nanese štetu domaćinu;
40) radna karenca je propisani najkraći vremenski period posle primene određenog sredstva za zaštitu bilja u kome nije dozvoljen pristup ljudima na tretiranu površinu, rad na tretiranoj površini, polju ili zatvorenom prostoru;
41) relevantni metaboliti su metaboliti koji su značajni u toksikološkom, ekotoksikološkom i ekološkom smislu, tj. metaboliti čija se svojstva u poređenju sa roditeljskom supstancom bitno razlikuju u smislu biološke ciljane aktivnosti ili predstavljaju veći ili uporediv rizik za organizame nego roditeljska supstanca ili poseduju određene toksikološke