Na osnovu člana 9. stav 5, člana 14. stav 2, člana 15. stav 2, člana 17. stav 4, člana 20. stav 3, člana 23. stav 4, člana 25. stav 3, člana 26. stav 3, člana 27. stav 7, člana 28. stav 3. i člana 29. stav 3. Zakona o organskoj proizvodnji ("Službeni glasnik RS", broj 30/10),
Ministar poljoprivrede, trgovine, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK

O KONTROLI I SERTIFIKACIJI U ORGANSKOJ PROIZVODNjI I METODAMA ORGANSKE PROIZVODNjE

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 48 od 1. jula 2011, 40/12)

I. UVODNE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim pravilnikom bliže se propisuju uslovi koje treba da ispuni kontrolna organizacija za obavljanje poslova kontrole i sertifikacije u organskoj proizodnji, metode organske biljne i stočarske proizvodnje, dužina trajanja perioda konverzije u biljnoj i stočarskoj proizvodnji, način vršenja kontrole u organskoj proizvodnji i mere koje ovlašćena kontrolna organizacija određuje u slučaju utvrđenih nepravilnosti u načinu obavljanja proizvodnje organskih proizvoda, sadržina i obrazac evidencije koju vodi ovlašćena kontrolna organizacija, kao i način vođenja te evidencije, sadržina i obrazac zbirne evidencije, tehnološki postupci prerade u organskoj proizvodnji, sastojci, aditivi i pomoćne supstance koje se koriste u preradi organskih proizvoda, način čišćenja i sredstva za čišćenje tehnoloških linija, izgled oznake i nacionalnog znaka organskih proizvoda, kao i način skladištenja i prevoza organskih proizvoda.

Značenje izraza

Član 2.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) aditiv jeste svaka supstanca koja se, bez obzira na njenu hranljivu vrednost, ne koristi kao namirnica niti predstavlja karakterističan sastojak namirnice, ali se iz tehnoloških razloga dodaje namirnici u toku proizvodnje, prerade, pripreme, obrade, pakovanja, transporta ili čuvanja i direktno ili indirektno preko svojih međuproizvoda postaje ili može da postane njen sastojak;
2) akvakultura jeste gajenje riba, mlađi i oplođene ikre, kao i ostalih vodenih organizama u objektima za njihovo gajenje i kavezima;
3) baza reproduktivnog materijala za organsku proizvodnju (u daljem tekstu: baza reproduktivnog materijala) jeste spisak biljnih vrsta i sorti bilja koje su proizvedene metodama organske proizvodnje, a u skladu sa propisima kojima se uređuje priznavanje sorti, odnosno proizvodnja semena i sadnog materijala, čiji se reproduktivni materijal može koristiti u organskoj proizvodnji, a koja se vodi u elektronskom obliku i koja je dostupna korisnicima preko internet stranice ministarstva nadležnog za poslove poljoprivrede (u daljem tekstu: Ministarstvo);
4) veterinarski medicinski proizvod jeste svaka supstanca ili kombinacija supstanci koja se koristi za lečenje ili sprečavanje bolesti kod životinja i koja je propisana za životinje u cilju davanja medicinske dijagnoze ili vraćanja, ispravljanja ili modifikovanja fizioloških funkcija;
5) veterinarski tretman jeste svaka lekovita ili preventivna terapija koja se primenjuje protiv jedne specifične bolesti;
6) dobavljač reproduktivnog materijala u organskoj proizvodnji (u daljem tekstu: dobavljač reproduktivnog materijala) jeste pravno lice sa sedištem u Republici Srbiji koje proizvodi, dorađuje, stavlja u promet ili uvozi reproduktivni materijal koji se koristi u organskoj proizvodnji;
7) genetički modifikovan organizam (u daljem tekstu: GMO) jeste organizam čiji je genetički materijal promenjen metodama savremene biotehnologije;
8) gustina držanja jeste živa masa životinja po kubnom metru vode u bilo kojoj fazi rasta i razvoja, odnosno, masa po kvadratnom metru površine u slučaju ribe list i škampa;
9) jonizujuće zračenje jeste prenos energije u obliku čestica ili elektromagnetnih talasa, talasne dužine od 100 nanometara ili manje ili frekvencije od 3x1015 Hz ili je u stanju da proizvede jone indirektno ili direktno;
10) mrestilište jeste mesto za razmnožavanje, izleganje i uzgoj riba i drugih vodenih organizama u ranim fazama životnog ciklusa;
11) obnovljivi izvori energije jesu izvori energije koji se nalaze u prirodi i obnavljaju se u celosti ili delimično, posebno energija vodotokova, vetra, neakumulirana sunčeva energija, biomasa, geotermalna energija i drugo;
12) oglašavanje jeste svako predstavljanje javnosti kojim se direktno ili indirektno promoviše prodaja organskih proizvoda, a koje nije obeležavanje;
13) prvi primalac jeste fizičko, odnosno pravno lice kome se isporučuje pošiljka iz uvoza za dalju preradu, odnosno stavljanje u promet;
14) polikultura u okviru akvakulture i proizvodnje morskih trava jeste gajenje dve ili više vrsta, najčešće sa različitih trofičkih nivoa, a u okviru iste proizvodne jedinice;
15) pomoćno sredstvo u preradi jeste svaka supstanca koja ne predstavlja sastojak prehrambenog proizvoda, a koja se namerno dodaje pri preradi sirovih materijala, namirnica ili njihovih sastojaka da bi se obezbedili određeni tehnološki zahtevi za vreme tretiranja ili prerade, što može da rezultira nenamernim, ali tehnološki neizbežnim prisustvom rezidua supstance ili njenih derivata u prehrambenom proizvodu, pod uslovom da te rezidue ne predstavljaju zdravstveni rizik i da nemaju tehnološki efekat u finalnom proizvodu;
16) proizvodna jedinica jeste zemljište, objekat, prostorija ili prostor koji se koriste za proizvodnju (proizvodne parcele, pašnjaci, otvoreni prostor, stočarski objekti, ribnjaci, sistemi za akvakulturu i proizvodnju morskih trava, priobalje čije je korišćenje dozvoljeno, prostori za skladištenje biljaka, biljnih proizvoda, proizvoda morskih trava, proizvoda od životinja, sirovina i svih drugih inputa značajnih za organsku proizvodnju);
17) proizvod proizveden od GMO jeste proizvod koji je u potpunosti ili delimično dobijen od GMO, ali koji ne sadrži i ne sastoji se od GMO;
18) proizvod proizveden pomoću GMO jeste proizvod koji je dobijen korišćenjem GMO kao poslednjeg živog organizma u postupku proizvodnje, ali koji ne sadrži GMO, ne sastoji se od GMO i nije proizveden od GMO;
19) proizvod za zaštitu bilja jeste aktivna supstanca i preparat koji sadrži jednu ili više aktivnih supstanci u konačnom obliku, a koji je namenjen za zaštitu bilja ili biljnih proizvoda od štetnih organizama ili sprečavanje delovanja štetnih organizama, delovanje na životne procese biljaka različito od načina delovanja sredstava za ishranu bilja, kao što su regulatori razvoja i rasta biljaka, zaštitu biljnih proizvoda tokom skladištenja, koji se primenjuju pre ili posle žetve, odnosno berbe, izuzev konzervanasa, uništavanje neželjenih biljaka ili njihovih delova;
20) proizvodni ciklus u okviru akvakulture i proizvodnje morskih trava jeste životni ciklus riba i drugih vodenih organizama, odnosno morskih trava od najranije faze života do klanja, odnosno berbe;
21) rastilište jeste središnja faza u proizvodnji riba, odnosno faza između mrestilišta i faze rasta, koja se završava u prvoj trećini proizvodnog ciklusa;
22) sastojak jeste svaka komponenta, uključujući i aditive, koja se upotrebljava u proizvodnji ili pripremi namirnice i prisutna je u namirnici kao takva ili u izmenjenom obliku. Pod sastojkom se ne smatraju:
(1) sastavni delovi sastojka koji se u toku proizvodnog procesa izdvoje i ponovo vrate u proporciji koja nije veća od prvobitne,
(2) preneseni aditivi, odnosno aditivi koji su u namirnicu došli direktno preko jednog ili više sastojaka, a u samom proizvodu nemaju tehnološku funkciju,
(3) pomoćna sredstva u proizvodnji, uključujući rastvarače i enzimske preparate;
23) stavljanje u promet jeste distribucija, prodaja, kao i uvoz, odnosno izvoz organskih proizvoda;
24) upakovana hrana jeste pojedinačna namirnica u celini ili delimično unapred upakovana u ambalažu tako da se njena sadržina ne može promeniti dok se ambalaža ne otvori ili ne ošteti;
25) hidroponska proizvodnja jeste način uzgajanja biljaka čiji su koreni uronjeni samo u rastvor mineralnih đubriva ili u neki inertni medij, kao što je perlit, pesak ili mineralna vuna, a kome je dodat hranljivi rastvor;
26) hrana jeste svaka supstanca ili proizvod, prerađena, delimično