Na osnovu člana 195. stav 3. Zakona o narodnoj odbrani ("Službeni list SFRJ", br. 22/74), savezni sekretar za narodnu odbranu propisuje

PRAVILNIK

O KRITERIJUMIMA ZA UTVRĐIVANjE PODATAKA ZNAČAJNIH ZA ORUŽANE SNAGE, KOJI SE MORAJU ČUVATI KAO DRŽAVNA ILI VOJNA TAJNA I O NAČINU NjIHOVE ZAŠTITE

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 12/75 i 15/78)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se kriterijumi za utvrđivanje podataka značajnih za oružane snage, koji se moraju čuvati kao državna ili vojna tajna (u daljem tekstu: tajni podaci) i način njihove zaštite u komadima, štabovima, ustanovama i jedinicama oružanih snaga, kao i u organizacijama udruženog rada i drugim organizacijama i organima društveno-političkih zajednica, koji takvim podacima raspolažu.

Član 2.

Na osnovu kriterijuma propisanih ovim pravilnikom, starešine komandi, štabova, ustanova i jedinica oružanih snaga svojim naređenjima regulišu organizovanje i sprovođenje zaštite tajnih podataka u komandama, štabovima, ustanovama i jedinicama oružanih snaga.
Način čuvanja i korišćenja tajnih podataka određuje starešina iz stava 1. ovog člana, u skladu sa konkretnim uslovima života i rada u komandi, štabu, ustanovi, odnosno jedinici oružanih snaga, pridržavajući se odredaba ovog pravilnika i drugih propisa o zaštiti tajnih podataka.

Član 3.

Utvrđivanje tajnih podataka značajnih za oružane snage i način njihovog čuvanja i korišćenja u organizacijama udruženog rada i drugim organizacijama i organima društveno-političkih zajednica uređuje se saglasno članu 196. Zakona o narodnoj odbrani i odredbama ovog pravilnika.

Član 4.

Organ, odnosno organizacija iz čl. 2. i 3. ovog pravilnika koja raspolaže tajnim podacima o pripremama i delatnosti drugog organa ili organizacije, dužna je da sprovodi mere bezbednosti i zaštite tajnosti takvih podataka na način koji odredi organizacija ili organ od kog podaci potiču.

Član 5.

Određivanje vrste tajne i stepena tajnosti podataka značajnih za oružane snage i mera za njihovu zaštitu vrše se u času otpočinjanja, priprema za izvršavanje zadataka, odnosno u času nastanka podataka.
Određivanje vrste tajne i stepena tajnosti podataka značajnih za oružane snage i mera za njihovu zaštitu vrši, odnosno naređuje nadležni starešina iz člana 2. ovog pravilnika, odnosno odgovorno lice u organizaciji udruženog rada, drugoj organizaciji ili organu društveno-političke zajednice od kog podaci izvorno potiču.

Član 6.

Vrsta tajne, stepen tajnosti i način zaštite tajnih podataka koje odredi organ, odnosno organizacija od koje podatak potiče obavezni su za svakoga ko takvim podacima raspolaže.
Promenu vrste tajne i stepena tajnosti podataka može izvršiti, odnosno prestanak tajnosti podataka može narediti samo organ ili organizacija od koje podatak potiče ili viši ovlašćeni organ.
Organ, odnosno organizacija iz stava 2. ovog člana dužan je da o promeni vrste tajne i stepena tajnosti, ili o prestanku tajnosti podataka obavesti sve organe i organizacije koji takvim podacima raspolažu.
Organi i organizacije koji raspolažu tajnim podacima drugih organa i organizacija, ne mogu menjati vrstu tajne niti stepen tajnosti takvim podacima.

Član 7.

Starešine komandi, štabova, ustanova i jedinica oružanih snaga i odgovorna lica u organizacijama udruženog rada i drugim organizacijama i organima društveno-političkih zajednica odgovorni su za pravilno i potpuno organizovanje zaštite tajnih podataka i dužni su da kontrolišu sprovođenje mera te zaštite.
Starešine, odnosno odgovorna lica iz stava 1. ovog člana dužni su da, u okviru svojih nadležnosti, međusobno i u saradnji sa odgovarajućim službama i organima bezbednosti usklađuju mere bezbednosti i zaštite tajnih podataka, kao i da neprekidno preduzimaju mere u pogledu vaspitanja pripadnika oružanih snaga i članova radnih zajednica u oblasti bezbednosti, podizanja njihove budnosti i odgovornosti i usavršavanja sistema bezbednosti i samozaštite.

Član 8.

Stalna je dužnost i obaveza svih pripadnika oružanih snaga i drugih lica, koji raspolažu tajnim podacima da takve podatke čuvaju i da aktivno učestvuju u organizovanju i sprovođenju mera bezbednosti i samozaštite.

Član 9.

Obaveza čuvanja tajnih podataka nastaje od trenutka saznanja tajne i traje i posle prestanka službe u oružanim snagama, odnosno prestanka rada u organizacijama udruženog rada ili drugim organizacijama i organima društveno-političkih zajednica.

Član 10.

Oslobođenje od obaveze čuvanja tajne, odnosno odobrenje da vojno lice ili lice kome je prestala služba u oružanim snagama može saopštiti državnom organu ili organu samoupravljanja određeni tajni podatak,može se dati, u smislu člana 61. stav 3. Zakona o službi u oružanim snagama ("Službeni list SFRJ", br. 22/74), samo ako to zahteva javni interes.
Za pripadnike Jugoslovenske narodne armije i lica kojima je prestala služba u Jugoslovenskoj narodnoj armiji, posebnim propisom se utvrđuje ovlašćenje za davanje odobrenja u smislu stava 1. ovog člana.
Za lica na službi u teritorijalnoj odbrani i za lica kojima je prestala služba u teritorijalnoj odbrani, odobrenje u smislu stava 1. ovog člana daje organ određen republičkim, odnosno pokrajinskim propisom.
Za ostala lica koja raspolažu tajnim podacima oslobođenje od obaveze čuvanja tajne i odobrenje u smislu stava 1. ovog člana daje nadležni starešina, odnosno odgovorno lice iz člana 5. stav 2. ovog pravilnika - od kog podatak potiče.

Član 11.

Ako se uoče nepravilnosti u vezi sa zaštitom tajnim podataka, hitno se preduzimaju mere da se one otklone.
U slučaju otkrivanja tajnog podatka, nadležni starešina u oružanim snagama i odgovorno lice u organizaciji udruženog rada i drugoj organizaciji ili organu društveno-političke zajednice, dužni su da pribave osnovne podatke o uslovima pod kojima je tajni podatak otkriven, uzrocima otkrivanja i da preduzmu odgovarajuće mere iz svoje nadležnosti, odnosno da predlože nadležnom organu, zavisno od težine povrede tajne uslova i način njenog otkrivanja, preduzimanje odgovarajućih mera.
Ako je otkriven podatak koji predstavlja državnu tajnu ili vojnu tajnu stepena strogo poverljivo ili poverljivo, nadležni starešina i odgovorno lice u organizaciji udruženog rada ili drugoj organizaciji, odnosno organu društveno-političke zajednice dužni su odmah da obaveste nadležni vojni organ ili drugi ovlašćeni državni organ.

Član 12.

Ako uoči aktivnost usmerenu na otkrivanje tajnih podataka, svaki pripadnik oružanih snaga, odnosno radnik u organizaciji udruženog rada ili drugoj organizaciji, odnosno organu društveno-političke zajednice dužan je da bez odlaganja o tome obavesti nadležni vojni organ ili drugi ovlašćeni državni organ, i da u okviru zakonom utvrđenih prava i dužnosti sprečava takvu aktivnost.

Član 13.

O otkrivenim tajnim podacima vodi se evidencija. Način vođenja te evidencije i davanja izveštaja reguliše se posebnim propisom.

Član 14.

Zaštita tajnih podataka u poslovima informisanja javnosti o oružanim snagama putem sredstava javnog informisanja vrši se u skladu sa odredbama ovog pravilnika i posebnih propisa kojima se reguliše informisanje javnosti o oružanim snagama u miru.

II. KRITERIJUMI ZA UTVRĐIVANjE TAJNIH PODATAKA

Član 15.

Dokumenti, sredstva naoružanja i vojne opreme, objekti, mere, radnje i druge činjenice značajne za oružane snage čije bi otkrivanje na bilo koji način moglo naneti štetu oružanim snagama i njihovim pripremama za odbranu i bezbednost zemlje - predstavljaju, zavisno od njihovog značaja, državnu ili vojnu tajnu.
Osnov za utvrđivanje značaja tajnih podataka i za određivanje vrste tajne i stepena tajnosti predstavlja procena tih podataka i štetnih posledica koje bi mogle nastupiti njihovim otkrivanjem.

Član 16.

Svakom podatku za koji se utvrdi da predstavlja tajnu određuje se vrsta tajne i utvrđuje stepen tajnosti.

Član 17.

Državnu tajnu predstavljaju podaci o oružanim snagama i podaci o planovima i pripremama oružanih snaga za odbranu za koje se procenom utvrdi da bi njihovim otkrivanjem mogle nastupiti štetne posledice za odbranu i bezbednost zemlje.
Kao državna tajna smatraju se naročito podaci koji se odnose na:
1)