Na osnovu člana 49. stav 1. Zakona o hemikalijama ("Službeni glasnik RS", broj 36/09) i tačke 8. stav 5. podtačka 11) Odluke o osnivanju Agencije za hemikalije ("Službeni glasnik RS", broj 78/09),
Upravni odbor Agencije za hemikalije na sednici održanoj 16. jula 2010. godine doneo je

PRAVILNIK

O OGRANIČENjIMA I ZABRANAMA PROIZVODNjE, STAVLjANjA U PROMET I KORIŠĆENjA HEMIKALIJA KOJE PREDSTAVLjAJU NEPRIHVATLjIV RIZIK PO ZDRAVLjE LjUDI I ŽIVOTNU SREDINU

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 89 od 29. novembra 2010, 71/11, 90/11, 56/12)

Osnovne odredbe

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se ograničenja i zabrane proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja hemikalija (u daljem tekstu: ograničenja i zabrane), zabranjeni odnosno dozvoljeni načini korišćenja, kao i drugi uslovi za proizvodnju, stavljanje u promet i korišćenje supstanci, smeša i proizvoda koji predstavljaju neprihvatljiv rizik po zdravlje ljudi i životnu sredinu.
Ograničenja i zabrane iz stava 1. ovog člana odnose se na određene opasne supstance, smeše i proizvode uključujući dugotrajne organske zagađujuće supstance i na ukupan sadržaj isparljivih organskih jedinjenja u određenim premazima (boje i lakovi) koji se nanose na zgrade, njihovu opremu i ugradne delove kao i u određenim sredstvima i premazima za reparaciju drumskih vozila ili njihovih delova pri popravljanju, konzervaciji ili dekoraciji van proizvodnih pogona.

Značenje pojmova

Član 2.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) intermedijer je supstanca koja se proizvodi da bi se u hemijskom procesu sinteze (u daljem tekstu: sinteza) upotrebila za dobijanje druge supstance, a intermedijer može biti:
- neizolovani intermedijer je intermedijer koji se tokom sinteze ne uklanja iz opreme u kojoj se odvija sinteza (osim u slučaju uzorkovanja). Ova oprema uključuje reakcionu posudu i pripadajuću opremu kao i svu opremu kroz koju supstanca prolazi tokom kontinualnog ili šaržnog postupka, uključujući cevovod koji se koristi za prebacivanje iz jedne posude u drugu radi sprovođenja naredne faze sinteze, osim posuda za skladištenje i drugih posuda u kojima se supstanca čuva nakon proizvodnje;
- interno izolovani intermedijer je intermedijer koji ne ispunjava kriterijume neizolovanog intermedijera, a čija se proizvodnja kao i sinteza druge supstance iz tog intermedijera odvija na istoj lokaciji koju koristi jedno ili više pravnih lica;
- izolovani intermedijer koji se transportuje je intermedijer koji ne ispunjava kriterijume neizolovanog intermedijera i koji se prevozi između lokacija ili isporučuje na druge lokacije;
2) isparljivo organsko jedinjenje (eng. Volatile organic compound - VOC) jeste bilo koje organsko jedinjenje koje ima početnu tačku ključanja jednaku ili manju od 250^oCna standardnom pritisku od 101,3 kPa;
3) VOC sadržaj jeste masa isparljivih organskih jedinjenja prikazana u gram/litru (g/l), koja ulazi u sastav smeše koja je pripremljena za korišćenje, osim mase isparljivih organskih jedinjenja u smeši koja hemijski reaguju u toku sušenja tako da učestvuju u formiranju filma premaza;
4) organsko jedinjenje jeste bilo koje jedinjenje koje se sastoji od ugljenika i jednog ili više drugih elemenata kao što su: vodonik, kiseonik, sumpor, fosfor, silicijum, azot ili halogeni elementi, osim oksida ugljenika, neorganskih karbonata i bikarbonata;
5) organski rastvarač jeste bilo koje isparljivo organsko jedinjenje, koje se koristi samostalno ili u kombinaciji sa drugim sredstvima za rastvaranje ili razređivanje sirovina, smeša, ili otpadnog materijala, a koristi se i kao sredstvo za čišćenje pri rastvaranju zagađujućih supstanci, kao disperziono sredstvo, kao sredstvo za regulaciju viskoznosti, kao surfaktant, kao omekšivač ili kao konzervans;
6) premaz jeste bilo koja smeša koja uključuje sve organske rastvarače ili smeše koje sadrže organske rastvarače, potrebne za njegovu primenu pri formiranju filma za dekorativne, zaštitne ili druge funkcionalne površinske efekte;
7) premaz na bazi vode (eng. Njater-borne coatings, NjB) jeste premaz čiji se viskozitet reguliše upotrebom vode;
8) premaz na bazi rastvarača (eng. Solvent-borne coatings, SB) jeste premaz čiji se viskozitet reguliše upotrebom organskih rastvarača;
9) film jeste neprekidan sloj premaza nastao kao rezultat jednog ili više slojeva premaza na podlozi;
10) ekstender ulja jesu procesna ulja ili ulja za omekšavanje koja se dodaju pri proizvodnji automobilskih guma ili drugih gumenih proizvoda;
11) Bay protons jesu određeni vodonikovi atomi (eng. Bay Region Hydrogens) aromatskih jedinjenja, koji su pokazatelji aromatičnosti ekstender ulja;
12) reparacija označava popravku filma premaza sa zaštitnom i dekorativnom funkcijom koja se obavlja van industrijskih postrojenja;
13) masterbač (eng. masterbatch) jeste koncentrat smeše pigmenata i aditiva koji se zagrevanjem inkapsulira u polimerni materijal, čijim se hlađenjem i sečenjem dobija granulat koji se koristi u proizvodnji plastike;
14) reaktivni rastvarač jeste organsko jedinjenje koje tokom procesa sušenja odnosno očvršćavanja reaguje sa drugim komponentama smeša i ulazi u sastav filma odnosno mase sredstava za reparaciju vozila;
15) lemljenje jeste proces spajanja korišćenjem legura i zagrevanjem na temperaturi iznad 450^oC;
16) prvo stavljanje u promet jeste prvo dostavljanje hemikalije za distribuciju, potrošnju ili korišćenje na tržištu Republike Srbije, sa ili bez naknade.

Ograničenja i zabrane proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja određenih opasnih supstanci, smeša i proizvoda

Član 3.

Ograničenja i zabrane za određene opasne supstance, smeše i proizvode date su u Listi ograničenja i zabrana proizvodnje, stavljanja u promet i korišćenja određenih opasnih supstanci, smeša i proizvoda (u daljem tekstu: Lista ograničenja i zabrana).
Lista ograničenja i zabrana iz stava 1. ovog člana sadrži: redni broj ograničenja i zabrane; naziv supstance, grupe supstanci ili smeša; CAS broj i EC broj supstance; ograničenja ili zabrane (i to: opis ograničenja ili zabrane, izuzetke od propisanih odredbi, uslove za proizvodnju, stavljanje u promet i korišćenje hemikalija i proizvoda, kao i datume stupanja na snagu određenih ograničenja i zabrana koje se iz tehničkih, socijalnih i ekonomskih razloga ne mogu odmah primeniti).

Član 4.

Ako se ograničenja i zabrane iz člana 3. ovog pravilnika odnose na grupu supstanci koje su klasifikovane u određenu klasu opasnosti ili pripadaju istoj grupi jedinjenja, umesto naziva supstance, u Listi ograničenja i zabrana navedena je klasa opasnosti ili naziv grupe jedinjenja kojoj supstance pripadaju.
Pojedine supstance iz stava 1. ovog člana date su u Spisku supstanci koje su klasifikovane u određene klase opasnosti ili pripadaju istoj grupi jedinjenja (u daljem tekstu: Spisak supstanci).

Član 5.

Spisak supstanci sastoji se iz tabela koje se odnose na određenu klasu i kategoriju opasnosti i određeni redni broj ograničenja i zabrana (tabela 1-6) ili na određenu grupu jedinjenja i određeni redni broj ograničenja i zabrana (tabela 7-8).
Pored tabela iz stava 1. ovog člana, Spisak supstanci sadrži i listu metoda za testiranje azoboja (tabela 9).
Tabele koje se odnose na određenu klasu i kategoriju opasnosti