Na osnovu člana 36. stav 5. Zakona o zaštiti od požara (- prečišćeni tekst, "Službeni glasnik SRS", br. 53/82), republički sekretar za unutrašnje poslove, donosi
PRAVILNIK
O ORGANIZACIJI I USTROJSTVU, NAČINU VRŠENjA SLUŽBE I DISCIPLINI U TERITORIJALNIM VATROGASNIM JEDINICAMA
(Objavljen u "Sl. glasniku SRS", br. 62/82)
Član 1.
Ovim pravilnikom uređuje se organizacija i ustrojstvo teritorijalnih vatrogasnih jedinica, minimalan broj vatrogasaca, minumum tehničke opreme, način vršenja službe i disciplina u teritorijalnim vatrogasnim jedinicama.
I. ORGANIZACIJA I USTROJSTVO
Član 2.
Teritorijalne vatrogasne jedinice obavljaju zadatke i poslove određene aktima o njihovom osnivanju, opštinskim planovima zaštite od požara i opštim aktima o organizaciji i radu organa unutrašnjih poslova u čijem su sastavu ove jedinice, u skladu sa zakonom i ovim pravilnikom.
U ostvarivanju svojih zadataka i poslova, teritorijalne vatrogasne jedinice se angažuju i na organizovanju i sprovođenju mera i aktivnosti kojima se obezbeđuje puna saradnja i sadejstvo svih subjekata društvene samozaštite koji rade i deluju u oblasti zaštite ljudi i imovine od požara i drugih elementarnih nepogoda.
Teritorijalne vatrogasne jedinice dužne su da naročitu pažnju posvećuju razvoju i unapređenju dobrovoljnog vatrogastva putem zajedničkih akcija gašenja požara, zajedničkog korišćenja vatrogasnih objekata, sredstava i opreme, zajedničke obuke, smotri, izložbi i takmičenja i da sa društvenim organizacijama za oblast zaštite od požara zajednički nastupaju u svim akcijama koje one organizuju, a naročito propagiranju dobrovoljnog vatrogastva, vaspitanju i stručnoj obuci podmlatka u dobrovoljnom vatrogastvu.
Član 3.
Organizacija i rad teritorijalnih vatrogasnih jedinica i sistematizacija zadataka i poslova u tim jedinicama, uređuje se opštim aktom o sistematizaciji zadataka i poslova zajedničkog sekretarijata za unutrašnje poslove odnosno Gradskog sekretarijata za unutrašnje poslove grada Beograda (u daljem tekstu: zajednički sekretarijat), saglasno zakonu, ovom pravilniku i aktima skupština opština o osnivanju teritorijalnih vatrogasnih jedinica.
Opštim aktom o organizaciji i radu i opštim aktom o sistematizaciji zadataka i poslova zajedničkog sekretarijata, zadaci i poslovi vatrogasaca organizuju se i sistematizuju sa zadacima i poslovima protivpožarne preventive, u organizacionoj jedinici za poslove zaštite od požara.
Zadaci i poslovi iz stava 2. ovog člana organizuju se i vrše u okviru zadataka i poslova javne bezbednosti.
Član 4.
Teritorijalna vatrogasna jedinica osnovana za teritoriju opštine ili za deo njene teritorije, odnosno zajednička teritorijalna vatrogasna jedinica sporazumno osnovana od strane opštine i organizacija udruženog rada, opštim aktom o organizaciji radu zajedničkog sekretarijata organizaciono se postavlja kao unutrašnji organizacioni deo sekretarijata (odeljenja) za unutrašnje poslove u opštini.
Zajednička teritorijalna vatrogasna jedinica dveju ili više opština, odnosno deo te jedinice koji ima sedište u drugoj opštini - suosnivaču zajedničke teritorijalne vatrogasne jedinice, opštim aktom o organizaciji i radu zajedničkog sekretarijata organizaciono se postavlja kao unutrašnji organizacioni deo sekretarijata (odeljenja) za unutrašnje poslove u onoj opštini na čijoj teritoriji zajednička teritorijalna vatrogasna jedinica ima sedište.
U gradu Beogradu teritorijalne vatrogasne jedinice organizaciono su u Gradskom sekretarijatu za unutrašnje poslove, u okviru osnovne organizacione jedinice za zaštitu od požara.
Član 5.
Teritorijalne vatrogasne jedinice organizuju se kao vatrogasne grupe, odeljenja, vodovi, čete i brigade. Vatrogasna grupa u svom sastavu ima najmanje 5 vatrogasaca, odeljenje 9, vod 27, četa 54 i brigada najmanje 108 vatrogasaca.
Organizacioni oblici teritorijalnih vatrogasnih jedinica iz stava 1. ovog člana utvrđuju se opštim aktom o organizaciji i radu zajedničkog sekretarijata u zavisnosti od procene ugroženosti od požara utvrđene planovima zaštite od požara opština koje su obrazovale zajednički sekretarijat.
Član 6.
U teritorijalnim vatrogasnim jedinicama mogu se obrazovati unutrašnje organizacione jedinice, i to u:
- vatrogasnom odeljenju - grupe;
- vatrogasnom vodu - odeljenja i grupe;
- vatrogasnoj četi - vodovi, odeljenja i grupe;
- a u vatrogasnoj brigadi - čete, vodovi i odeljenja.
Kada se u teritorijalnoj vatrogasnoj jedinici obrazuju unutrašnje organizacione jedinice onda vatrogasna grupa ima najmanje 5 vatrogasaca, odeljenje 9, vod 27 i vatrogasna četa najmanje 54 vatrogasca.
Opštim aktom o sistematizaciji zadataka i poslova zajedničkog sekretarijata utvrđuju se u teritorijalnim vatrogasnim jedinicama i zadaci i poslovi kojima se obezbeđuje održavanje vatrogasne opreme i sprava, tehničkih sredstava, sredstava veze i uzbune i izvršavanje specifičnih zadataka zaštite i spasavanja ljudi i imovine od požara i drugih elementarnih nepogoda (spasavanje iz radioaktivnih i ozračenih sredina, spasavanje na vodi, ispod ruševina, u kamenolomima, pri erupciji gasova i nafte, havarijama, pri zemljotresima i sl.).
Član 7.
Teritorijalnom vatrogasnom jedinicom iz člana 5. ovog pravilnika rukovodi komandir, a vatrogasnom brigadom komandant brigade.
Rukovodilac teritorijalne vatrogasne jedinice iz stava 1. ovog člana, neposredno za svoj rad odgovara rukovodiocu organizacione jedinice za poslove zaštite od požara obrazovane u sekretarijatu (odeljenju) za unutrašnje poslove u opštini.
Član 8.
Rukovodilac teritorijalne vatrogasne jedinice odgovoran je za stalnu i potpunu mobilnost i spremnost vatrogasne jedinice za efikasno izvršavanje zadataka koji su joj povereni.
U rukovođenju teritorijalnom vatrogasnom jedinicom, rukovodilac jedinice ulaže sve organizatorske i stručne sposobnosti u cilju uspešnog izvršavanja zadataka i poslova jedinice, blagovremeno preduzima sve potrebne mere i radnje na osnovu zakona i drugih propisa i stalno radi na unapređenju operativne gotovosti vatrogasne jedinice i svakog radnika u jedinici.
Član 9.
Teritorijalne vatrogasne jedinice moraju i imati minimum vatrogasne i druge tehničke opreme i sredstva, neophodan za samostalno i efikasno gašenje požara ne teritoriji, odnosno području koje protivpožarno štite.
Minimum vatrogasne i druge tehničke opreme iz stava 1. ovog člana određen je u posebnom Pregledu koji je dat uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.
II. NAČIN POSTUPANjA U IZVRŠAVANjU ZADATAKA I PRIMENI ZAKONSKIH OVLAŠĆENjA
1. Prijem dojave požara
Član 10.
Teritorijalne vatrogasne jedinice primaju obaveštenja o nastalom požaru: od građana - telefonom ili neposredno; preko sredstava javnog informisanja (radio, televizije) od organizacija udruženog rada, drugih organizacija i državnih organa i putem neposrednog osmatranja.
Član 11.
Kada se telefonom prima obaveštenje o nastalom požaru, dežurni radnik u vatrogasnoj jedinici, prikuplja sledeće podatke:
1. mesto gde se pojavio požar (ulica, broj, eventualno naziv kraja i najbliži putevi za dolazak na mesto požara);
2. šta gori - vrsta požara (stambena zgrada, industrijski objekat i dr.);
3. da li postoji opasnost po život ljudi;
4. obim i veličina požara, na kojem delu zgrade (krov, sprat) i da li su susedni objekti u opasnosti;
5. prezime i ime lica koje je prijavio požar i broj telefona sa kojeg javlja.
Radi utvrđivanja tačnosti dojave požara vrši se provera.
Prijem dojava požara se vrši na posebnom obrascu, u dva primerka, od kojih jedan ostaje evidenciji, a drugi daje rukovodiocu akcije gašenja požara.
Član 12.
Dežurni radnik u teritorijalnoj vatrogasnoj jedinici, po prijemu dojave požara, odmah obaveštava dežurnog u sekretarijatu (odeljenju) za unutrašnje poslove u opštini.
2. Odlazak na mesto požara
Član 13.
Po prijemu i obradi dojave požara, u teritorijalnoj vatrogasnoj jedinici daje se uzbuna radi pripreme za pokret i intervenciju. Uzbunu daje rukovodilac teritorijalne vatrogasne jedinice, dežurni radnik u vatrogasnoj jedinici ili drugo ovlašćeno lice.
Član 14.
Uzbuna unutar teritorijalne vatrogasne jedinice daje se zvučnim signalom ili na drugi uobičajeni način, zavisno od uslova i tehničke opremljenosti vatrogasne jedinice. Putem zvučnog