Na osnovu člana 49. Zakona o porezu na dohodak građana ("Službeni glasnik RS", br. 24/01, 80/02 i 135/04),
Ministar finansija donosi

PRAVILNIK

O POSLOVNIM KNjIGAMA I ISKAZIVANjU FINANSIJSKOG REZULTATA PO SISTEMU PROSTOG KNjIGOVODSTVA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 140 od 31. decembra 2004)

1. Uvodne odredbe

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se vrste i sadržina poslovnih knjiga i pomoćnih evidencija koje se vode po sistemu prostog knjigovodstva, način njihovog vođenja i iskazivanja finansijskog rezultata za obveznike poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti (u daljem tekstu: preduzetnik).

Član 2.

Podaci iz poslovnih knjiga i evidencija koje se propisuju ovim pravilnikom koriste se za sastavljanje bilansa uspeha, poreskog bilansa, poreske prijave za utvrđivanje poreza na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti, praćenje prometa dobara i usluga i obračun amortizacije i revalorizacije osnovnih sredstava.

2. Poslovne knjige po sistemu prostog knjigovodstva

Član 3.

Poslovne knjige po sistemu prostog knjigovodstva vode se na propisanim obrascima, i to:
1) PK - 1 - Poslovna knjiga prihoda i rashoda;
2) PK - 2 - Knjiga osnovnih sredstava i sitnog inventara.
Pored poslovnih knjiga iz stava 1. ovog člana preduzetnik, u zavisnosti od delatnosti koju obavlja, sastavlja i pojedinačne pomoćne evidencije, iz kojih odgovarajuće podatke knjiži u poslovnoj knjizi, i to na obrascima:
1) KL - Kalkulacija prodajne cene broj.............;
2) DPU - List dnevnog prometa ugostitelja;
3) PM - Evidencija o kupovini, preradi, proizvodnji i prometu proizvoda od plemenitih metala i dragog kamenja, čiji je sastavni deo PM - 1 - Potvrda o kupovini i zameni plemenitih metala i dragog kamenja;
4) GP - Evidencija o gotovim proizvodima;
5) KR - Prijemni - evidencioni list komisione robe, čiji je sastavni deo obrazac KR - 1 - Evidencija prodate, isplaćene i vraćene komisione robe.
Preduzetnici koji porez na dohodak građana plaćaju na paušalno utvrđen prihod vode poslovnu knjigu na obrazcu KPO - Poslovna knjiga o ostvarenom prometu paušalno oporezovanih obveznika.
Preduzetnik koji je obveznik poreza na dodatu vrednost (u daljem tekstu: obveznik PDV) vodi evidenciju poreza na dodatu vrednost u skladu sa zakonom i podzakonskim propisima kojima se uređuje porez na dodatu vrednost (u daljem tekstu: evidencija PDV), nezavisno od poslovnih knjiga i pomoćnih evidencija koje se vode i sastavljaju u skladu sa ovim pravilnikom.
Obrasci poslovnih knjiga i pomoćnih evidencije iz st. 1.-3. ovog člana odštampani su uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.

Član 4.

Poslovne knjige se formiraju i vode u slobodnim listovima, povezane ili prenete na neki od medijuma automatske ili mikrografske obrade podataka, tako da se po potrebi mogu odštampati ili prikazati na ekranu, sa podacima koji su propisani ovim pravilnikom.
Strane poslovnih knjiga numerišu se odgovarajućim rednim brojem.
Poslovne knjige iz člana 3. st. 1. i 3. ovog pravilnika overavaju se kod nadležnog poreskog organa pre početka knjiženja.

2.1. Sastavljanje evidencije PK - 1 - Poslovna knjiga prihoda i rashoda

Član 5.

U poslovnu knjigu PK - 1 - Poslovna knjiga prihoda i rashoda knjiže se prihodi od prodaje dobara i usluga, prihodi od finansiranja, vanredni prihodi, poslovni rashodi koji se odnose na ostvareni prihod i drugi podaci od značaja za praćenje prihoda i rashoda.
U obrazac poslovne knjige PK - 1, preduzetnici unose podatke na sledeći način:
1) u kolonu 1 - redni broj poslovne promene od početka godine, odnosno od početka obavljanja delatnosti, ako je taj početak u tekućoj godini; ovaj redni broj upisuje se u gornjem desnom uglu knjigovodstvene isprave na osnovu koje je knjižena poslovna promena;
2) u kolonu 2 - datum knjiženja poslovne promene u poslovnoj knjizi;
3) u kolonu 3 - opis knjiženja poslovne promene, naziv, broj i datum knjigovodstvene isprave (pomoćna evidencija iz člana 3. stav 2. ovog pravilnika, račun, izveštaj banke o prometu na tekućem računu preduzetnika, fiskalni isečak, obračun amortizacije, popisna lista o promeni cena i dr.) na osnovu koje je knjižena poslovna promena;
4) u kol. 4, 5 i 6 - prihod od prometa dobara i usluga, i to:
(1) preduzetnici - obveznici PDV koji obavljaju delatnost prometa dobara u maloprodaji, i u komisionima, na osnovu podataka (fiskalni isečak, račun i dr.) o prometu dobara, unose iznos oporezivog prometa sa obračunatim PDV, s tim što u kolonu 4a unose iznos oporezivog prometa sa obračunatim PDV za izvršen promet po opštoj stopi, a u kolonu 4b unose iznos oporezivog prometa sa obračunatim PDV za izvršen promet po posebnoj stopi; preduzetnici - obveznici PDV koji obavljaju promet dobara na veliko i proizvođači dobara koji svoje proizvode prodaju sa skladišta unose podatke razvrstane po stopama u kol. 4a i 4b sa obračunatim PDV, s tim što razvrstavanje vrše na osnovu podataka iz faktura, odnosno drugih isprava o prodaji dobara;
(2) preduzetnici koji nisu obveznici PDV unose podatke o prometu dobara u kolonu 5;
(3) preduzetnici - obveznici PDV koji obavljaju promet usluga i ugostiteljske radnje koje pružaju usluge konzumacije jela i pića na licu mesta u kolonu 6a unose vrednost izvršenih usluga na osnovu podataka iz fiskalnog isečka i fakture o izvršenim uslugama sa obračunatim i iskazanim PDV, a preduzetnici koji nisu obveznici PDV podatke o izvršenim uslugama unose u kolonu 6b; preduzetnici - obveznici PDV, u svakom obračunskom periodu (jednomesečno, tromesečno), u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dodatu vrednost, svode prihode od delatnosti na iznos oporezivog prometa bez PDV, primenom preračunate stope (opšte i posebne) na ukupan promet iskazan u tom periodu i za dobijen iznos vrše knjiženje sa znakom "storno" - zaokruženjem iznosa i oduzimanjem od zbira iznosa u kolonama gde je izvršeno knjiženje (kol. 4a, 4b i 6a);

5) u kolonu 7 - ostali prihodi prema vrstama prihoda u skladu sa zakonom kojim se uređuje računovodstvo i revizija i podzakonskim propisima kojim se uređuje kontni okvir i sadržina prihoda u kontnom okviru za preduzeća, zadruge i preduzetnike (grupe računa 63. - 69);

6) u kolonu 8 - zbir prihoda iz kol. 4-7;

7) u kol. 9-11 koje popunjavaju preduzetnici - obveznici PDV, unose se podaci koji odgovaraju podacima iz evidencije PDV, i to:

(1) u kolonu 9 - iznos obračunatog PDV za isporučena dobra i usluge;
(2) u kolonu 10 - iznos prethodnog poreza iskazanog u fakturama za isporučena dobra i usluge;
(3) u kolonu 11 - podatak o iznosu uplaćenog PDV; ovaj podatak se unosi na osnovu naloga o izvršenoj uplati po podnetoj prijavi u skladu sa propisima koji uređuju PDV, za poreski period; ako je u poreskom periodu iskazan iznos prethodnog poreza veći od iznosa obračunatog poreza za isporučena dobra i usluge, u ovu kolonu unosi se iznos iz naloga za koji je izvršen povraćaj, s tim što se taj iznos knjiži crvenim stornom (-);

8) u kolonu 12, preduzetnici - obveznici PDV unose nabavnu vrednost robe (netofakturna vrednost i direktni troškovi nabavke - zbir iznosa iz kol. 6 i 7 iz evidencije KL), rezervnih delova namenjenih prodaji (servisiranje), nabavnu vrednost reprodukcionog materijala, nabavnu vrednost alkoholnih pića i namirnica u ugostiteljstvu (iz