Na osnovu člana 152. stav 7, člana 174. stav 4, člana 175. stav 4. i člana 176. stav 6, a u vezi sa članom 241. i članom 262. stav 1. tačka 1. Zakona o tržištu kapitala ("Službeni glasnik RS", broj 31/2011),
Komisija za hartije od vrednosti donosi

PRAVILNIK

O PRAVILIMA PONAŠANjA INVESTICIONOG DRUŠTVA PRILIKOM PRUŽANjA USLUGA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 89 od 25. novembra 2011, 44/12)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

(1) Ovim pravilnikom se uređuju pravila poslovnog ponašanja investicionog društva prilikom pružanja investicionih i dodatnih usluga, odnosno obavljanja investicionih aktivnosti (u daljem tekstu: usluge), naročito u vezi sa:
1. kategorizacijom klijenata;
2. informacijama koje investiciono društvo upućuje klijentima i potencijalnim klijentima:
- putem marketinškog materijala,
- o pokazateljima, prinosima i porezima,
- pre zaključenja ugovora, odnosno pružanja usluga;
3. ocenom podobnosti finansijskih instrumenata, odnosno usluga koje investiciono društvo pruža klijentima;
4. ugovorom koji je investiciono društvo dužno da zaključi sa klijentom;
5. obavezama investicionog društva u vezi sa izvršavanjem naloga klijenata;
6. izveštavanjem klijenata
- o izvršenim nalozima,
- u vezi sa upravljanjem portfoliom za račun klijenta i
- o imovini klijenta;
7. čuvanjem poslovne tajne.
(2) Odredbe ovog pravilnika se shodno primenjuju i na društva za upravljanje investicionim fondovima koja obavljaju investicione usluge u slučajevima propisanim Zakonom o tržištu kapitala.

Opšti pojmovi

Član 2.

(1) Izrazi koji se koriste u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1. Komisija je Komisija za hartije od vrednosti;
2. Zakon je Zakon o tržištu kapitala ("Službeni glasnik RS", broj 31/2011);
3. Centralni registar je Centralni registar, depo i kliring hartija od vrednosti;
4. Investiciono društvo je brokersko-dilersko društvo, odnosno ovlašćena banka;
5. Ovlašćeno investiciono društvo je društvo koje je ugovorom ovlašćeno da u svojim poslovnim prostorijama prima naloge klijenata u ime i za račun drugog investicionog društva;
6. Mali klijent je svaki klijent investicionog društva koji nije razvrstan u kategoriju profesionalnih klijenata;
7. Transakcije kojima se finansiraju hartije od vrednosti su transakcije pozajmljivanja finansijskih instrumenata, repo ugovori ili obrnuti repo ugovori, ili druge transakcije koje uključuju kupovinu hartija od vrednosti i njihovu ponovnu prodaju (buy-sell back transakcije) ili prodaju hartija od vrednosti i njihovu ponovnu kupovinu (sell-buy back transakcije);
8. Trajni medij je papir ili sredstvo koje omogućava čuvanje podataka u digitalnom formatu (CD, internet bankarstvo, elektronska pošta pod određenim uslovima i dr.) na takav način da su pristup, obrada i potpunost podataka obezbeđeni najmanje do roka propisanog relevantnim propisima.

Član 3.

(1) Prilikom pružanja investicionih usluga klijentima, investiciono društvo je dužno da stavlja interese svojih klijenata ispred sopstvenih interesa i posluje pravično, pošteno i profesionalno, u skladu sa najboljim interesima klijenata poštujući načela utvrđena odredbama Zakona.

Član 4.

Kada investiciono društvo, saglasno ovom pravilniku, pruža informacije klijentima elektronskim putem, dužno je da obezbedi da su ispunjeni sledeći uslovi:
1. klijent je dostavio investicionom društvu važeću elektronsku adresu;
2. klijent je odabrao takav način dostavljanja;
3. klijent je elektronskim putem obavešten o adresi internet stranice i mestu gde na istoj može da pristupi relevantnim podacima;
4. informacije se redovno obnavljaju;
5. informacije su neprekidno dostupne.

II. KATEGORIZACIJA KLIJENATA

Član 5.

(1) Investiciono društvo je dužno da, pre pružanja usluge, klijenta razvrsta u kategoriju profesionalnih ili malih klijenata.
(2) Kategorizaciju iz stava 1. ovog člana, investiciono društvo sprovodi saglasno internim pravilima i procedurama društva, a na osnovu informacija koje su mu dostupne u vezi sa klijentovim:
1. investicionim ciljevima;
2. znanjem i iskustvom;
3. finansijskom pozicijom.
(3) Kada utvrdi da neki klijent više ne pripada početno utvrđenoj kategoriji klijenata, investiciono društvo je dužno da preduzme odgovarajuće mere radi promene kategorije klijenta.
(4) Profesionalni klijenti su dužni da investiciona društva čije usluge koriste, blagovremeno obaveštavaju o svim činjenicama koje bi mogle da utiču na promenu kategorije klijenta kod investicionog društva.

Član 6.

Investiciono društvo je dužno da svakog klijenta, putem trajnog medija, obavesti o:
1. kategoriji klijenata u koju je razvrstan;
2. nivou zaštite interesa koja će mu biti pružena;
3. mogućnosti da zatraži razvrstavanje u drugu kategoriju klijenata, kao i o svim promenama nivoa zaštite koje proizilaze iz takve odluke.
Zahtev profesionalnog klijenta
za promenu kategorije klijenta

Član 7.

(1) Profesionalni klijent koji smatra da nije u stanju da pravilno proceni, odnosno upravlja rizicima koji karakterišu određenu investiciju, može pisanim putem da zatraži od investicionog društva viši nivo zaštite svojih interesa u odnosu na sve ili pojedinačnu uslugu, vrstu transakcije, odnosno finansijski instrument.
(2) U slučaju zahteva iz stava 1. ovog člana, investiciono društvo i klijent su dužni da zaključe ugovor, odnosno aneks ugovora kojim će biti precizirane usluge, odnosno transakcije, odnosno finansijski instrumenti u vezi sa kojima klijent ne želi da bude tretiran kao profesionalni klijent.

Zahtev za razvrstavanje u kategoriju profesionalnih klijenata

Član 8.

(1) Mali klijent koji želi da bude tretiran kao profesionalni klijent može pisanim putem da zatraži od investicionog društva niži nivo zaštite svojih interesa u odnosu na sve ili pojedinačnu uslugu, vrstu transakcije, odnosno finansijski instrument.
(2) U slučaju zahteva iz stava 1. ovog člana:
1. investiciono društvo je dužno da:
- nedvosmisleno i pisanim putem upozori klijenta o smanjenju zaštite njegovih interesa i gubitku prava na obeštećenje iz Fonda za zaštitu investitora,
- proceni da li klijent poseduje dovoljno znanja i iskustva za samostalno donošenje odluka o ulaganjima i pravilnoj proceni rizika u vezi sa ulaganjima,
- sa klijentom ili zaključi pisani ugovor, odnosno aneks ugovora kojim će biti precizirane usluge, odnosno transakcije, odnosno finansijski instrumenti u vezi sa kojima klijent želi da bude tretiran kao profesionalni klijent ili da odbije da klijentu prizna status profesionalnog klijenta;
2. klijent je dužan da u posebnom dokumentu, koji je odvojen od ugovora, izjavi da je svestan posledica gubitka nivoa zaštite.
(3) Procena iz stava 2. tačke 1. alineje 2. ovog člana podrazumeva da klijent ispunjava najmanje dva od sledećih uslova:
1. investitor je izvršio transakcije na finansijskim tržištima uz prosečnu učestalost od najmanje 10 transakcija po kvartalu u toku poslednje godine i u vrednosti od 50.000 evra kvartalno;
2. veličina portfolia finansijskih instrumenata, uključujući i novac, investitora prelazi 500.000 evra u dinarskoj protivvrednosti;
3. investitor radi ili je radio najmanje godinu dana u finansijskom sektoru na poslovima koji zahtevaju poznavanje ulaganja u hartije od vrednosti.
(4) Finansijskim tržištima iz stava 3. tačke 1. ovog člana se smatraju tržišta na kojima se trguje finansijskim instrumentima za koje klijent želi status profesionalnog investitora.

III. INFORMACIJE KOJE SE DOSTAVLjAJU KLIJENTIMA I POTENCIJALNIM KLIJENTIMA

Član 9.

(1) Sve informacije, uključujući i marketinške, koje investiciono društvo upućuje klijentima i potencijalnim klijentima moraju biti istinite, jasne i da ne dovode u zabludu, a marketinški materijal mora biti jasno označen kao takav.
(2) Informacije iz stava 1. ovog člana:
1. sadrže poslovno ime i sedište investicionog društva;
2. moraju biti lako razumljive prosečnom klijentu grupe kojoj