Na osnovu člana 18. stav 4. i člana 20. stav 4. Zakona o transfuziološkoj delatnosti ("Službeni glasnik RS", broj 72/09),
Ministar zdravlja donosi

PRAVILNIK

O SADRŽAJU OBAVEŠTENjA LICU KOJE HOĆE DA DA KRV ILI KOMPONENTE KRVI, SADRŽINI UPITNIKA I SADRŽAJU OBRASCA SAGLASNOSTI LICA KOJE PRISTUPA DAVANjU KRVI ILI KOMPONENATA KRVI

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 100 od 29. decembra 2011)

Sadržina pravilnika

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuje se bliži sadržaj obaveštenja licu koje hoće da da krv ili komponente krvi, sadržina upitnika i sadržaj obrasca saglasnosti lica koje pristupa davanju krvi ili komponenata krvi (u daljem tekstu: davalac).

Sadržaj obaveštenja davaocu

Član 2.

Ovlašćena transfuziološka ustanova koja obavlja prikupljanje krvi od davalaca dužna je da licu koje hoće da da krv ili komponente krvi izda obaveštenje koje sadrži sledeće:
1) detaljni obrazovni materijal razumljiv široj javnosti o prirodi krvi, o postupku davanja krvi, o komponentama koje se dobijaju iz uzete pune doze krvi i iz postupka afereze, kao i o koristi za bolesnike;
2) objašnjenje svrhe zdravstvenog pregleda, anamneze, testiranja svake doze krvi, kao i razloga privremenog ili trajnog odbijanja zbog moguće opasnosti za davaoca ili za pacijenta;
3) razloge zbog kojih pojedinci ne mogu da daju krv ili komponente krvi zbog moguće štetnosti za njihovo zdravlje;
4) mogućnost davaoca da u svakom trenutku postupka davanja krvi može odustati;
5) razloge zbog kojih je neophodno da davalac obavesti ovlašćenu zdravstvenu ustanovu o bilo kakvom budućem događaju zbog kojeg bi doza krvi koju je dao bila neodgovarajuća za transfuziju;
6) obavezu ovlašćene zdravstvene ustanove da obavesti davaoca kada rezultati testova pokažu bilo kakvo odstupanje koje je od značaja za zdravlje davaoca i da će prikupljena jedinica krvi biti uništena;
7) mogućnost davaoca da postavlja pitanja;
8) zaštitu podataka o ličnosti koje mora da sadrži informaciju o značaju podataka o ličnosti, obradi podataka, rukovaocu podataka koji prikuplja podatke o davaocu, kao i o obavezi rukovaoca da upozna lice na koje se ti podaci odnose, identitetu rukovaoca, svrsi prikupljanja i daljoj obradi podataka, načinu korišćenja, dobrovoljnosti davanja podataka i drugim podacima u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita podataka o ličnosti.

Sadržina upitnika

Član 3.

Ovlašćena transfuziološka ustanova koja prikuplja krv mora da pre svakog uzimanja doze krvi ili komponenata krvi od davaoca pribavi podatke koji se unose u upitnik za davaoca.
Upitnik iz stava 1. ovog člana sastoji se od dva dela, čiji prvi deo popunjava i potpisuje nadležni doktor medicine, a drugi davalac.
Prvi deo upitnika za davaoca sadrži sledeće podatke:
1) ime, prezime, datum i godinu rođenja, JMBG, podatke potrebne za kontakt sa davaocem i potpis davaoca;
2) registraciju, prijem davaoca i bar kod dara;
3) rezultate analiza određivanja hemoglobina, odnosno hematokrita i određivanje krvne grupe na pločici;
4) rezultate lekarskog pregleda davaoca;
5) napomene o venepunkciji, kao što su: mesto punkcije, količina uzete krvi, početak i završetak davanja, razlog privremenog prekida davanja i potpis nadležnog doktora medicine;
6) priprema kese sa potpisom službenog lica i brojem lota kese;
7) napomene o tome da li je davalac prihvaćen ili odbijen, kao i razlog odbijanja;
8) potpis nadležnog doktora medicine;
9) druge podatke u skladu sa zakonom kojim se uređuje transfuziološka delatnost.
Drugi deo upitnika koji popunjava i potpisuje davalac sadrži podatke koji se odnose na ranija davanja krvi, trenutno zdravstveno stanje davaoca, bolesti koje je davalac imao i njihovo lečenje, uzimanje lekova, oblike rizičnih stanja i ponašanja, seksualne odnose tokom proteklih šest meseci, kao i odgovarajuća pitanja za žene davaoce.
Nadležni doktor medicine na osnovu podataka dobijenih putem upitnika, kao i u neposrednom razgovoru sa davaocem izrađuje zdravstvenu anamnezu davaoca koja uključuje sve faktore koji mogu pomoći pri identifikaciji i izdvajanju osoba čija bi krv ili komponente krvi mogle predstavljati rizik za samog davaoca, kao i za druge osobe.

Sadržaj obrasca saglasnosti davaoca

Član 4.

Pre svakog davanja krvi ili komponente krvi davalac daje pismenu saglasnost za davanje krvi ili komponente krvi koja sadrži izjavu davaoca o sledećem:
1) da se nije izlagao riziku od infekcije;
2) da je obavešten da će njegova krv biti testirana na bolesti koje se prenose putem krvi i da je saglasan da bude obavešten i pozvan na dodatno testiranje ukoliko bilo koji od testova bude pozitivan ili sumnjiv;
3) da je obavešten o mogućnosti da odustane od davanja krvi ili komponente krvi pre otpočinjanja postupka, kao i o mogućnosti odbijanja davanja, odnosno povlačenja saglasnosti u bilo kom trenutku davanja;
4) da je dao pristanak i pismenu saglasnost za nastavak postupka davanja krvi ili komponentata krvi;
5) da je obavešten o svrsi davanja krvi ili komponenata krvi;
6) da je upoznat sa uobičajenim rizicima i mogućim reakcijama tokom uzimanja krvi, kao i o obimu testiranja krvi;
7) da je obavešten o zaštiti podataka o ličnosti;.
8) da je imao mogućnost postavljanja pitanja;
9) da je dobio zadovoljavajuće odgovore na sva postavljena pitanja;
10) da je dao istinite informacije prema svom najboljem znanju, odnosno potvrdio verodostojnost datih podataka.
Obrazac saglasnosti davaoca odštampan je uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni deo.

Stupanje na snagu

Član 5.

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Broj 110-00-00281/2011-14
U Beogradu, 14. novembra 2011. godine
Ministar, prof. dr Zoran Stanković, s.r.