Na osnovu člana 132. stav 5, člana 153. stav 5, člana 154. stav 3. i člana 166. stav 8. Zakona o bezbednosti saobraćaja na putevima ("Službeni glasnik RS", broj 41/09),
Ministar za infrastrukturu donosi
PRAVILNIK
O SAOBRAĆAJNOJ SIGNALIZACIJI
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 26 od 23. aprila 2010)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se vrsta, značenje, oblik, boja, mere, materijali za izradu saobraćajne signalizacije i pravila postavljanja saobraćajne signalizacije na putevima; vrsta, izgled, tehničke karakteristike i način postavljanja i mesta na kojima se moraju postaviti branici ili polubranici, uređaji za davanje svetlosnih, zvučnih znakova i način njihove upotrebe; privremena saobraćajna signalizacija, način izvođenja radova na putu, izgled, tehničke karakteristike, način postavljanja i upotreba branika i drugih sredstava za obezbeđenje mesta na kome se izvode radovi, kao i izgled i način davanja znakova koje daju ovlašćena lica.
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) saobraćajna signalizacija je sistem sredstava, uređaja i oznaka za regulisanje i vođenje saobraćaja;
2) bankina je element javnog puta koji obezbeđuje stabilnost bočne konstrukcije i služi za postavljanje saobraćajne signalizacije;
3) snegobrani su sredstva za zaštitu puta od snežnih nanosa, u vidu ograde od letvi i poluoblica, table na drvenom kolju, žičane mreže ili mreže od veštačkih materijala;
4) značke za obeležavanje puta su štapovi obojeni naizmenično poljima crvene i žute boje pomoću kojih se vozači vozila za čišćenje snega obaveštavaju o debljini sloja snega i položaju prepreka (objekti i oprema puta);
5) branici i polubranici su uređaji koji se sastoje od mehanizma za pokretanje i barijera sa svetlosnim znakovima i oznakama, a koji služe za zatvaranje saobraćaja čitavom širinom puta, odnosno do polovine širine puta na prelazu preko železničke pruge u nivou;
6) svetleći stubić je stub sa unutrašnjim osvetljenjem, sa naizmeničnim crnim i žutim poljima koji se postavlja na vrh razdelnog ili saobraćajnog fizičkog ostrva radi obeležavanja vrha ostrva;
7) tabla za obeležavanje vrha ostrva je tabla od retroreflektujućeg materijala sa naizmeničnim poljima crne i žute boje koja se postavlja na vrh razdelnog ili saobraćajnog fizičkog ostrva radi obeležavanja vrha ostrva;
8) materijali za izradu lica saobraćajnog znaka - folije su plastični materijali sa ugrađenim elementima za retrorefleksiju, lepkom za lepljenje na podlogu i zaštitnim površinskim slojem za zaštitu od spoljnih uticaja;
9) klasa materijala je razvrstavanje materijala za izradu lica znaka prema koeficijentu retrorefleksije i definisani su srpskim standardom (SRPS);
10) trajnost materijala izražava minimalno vremensko trajanje materijala, odnosno minimalnu vrednost retrorefleksije koju materijal mora da ima;
11) bojila su materijali u tečnom ili žitkom stanju koji se sastoje od pigmenata, vezivnih sredstava, punila i razređivača i svetloodbojnih perli;
12) plastični materijali su materijali u tečnom i žitkom stanju na bazi plastike i na površinu kolovoza nanose se posebnim postupkom;
13) aplikativni materijali u trakama su specijalno konstruisani višeslojni materijali na bazi gume odnosno plastike, različitih debljina i teksture;
14) ograda je konstrukcija čija je svrha da spreči skretanje vozila sa kolovoza, odnosno da prihvati i zaustavi vozila skrenuta sa kolovoza, kao i da spreči pešake i životinje da stupaju na kolovoz, odnosno da prelaze kolovoz;
15) štitnik je konstruktivni elemenat ograde, određene dužine, izrađen od materijala koji poseduje odgovarajuće mehaničke karakteristike da u slučaju udara vozila njena kruta konstrukcija (betonska zaštitna ograda) ili deformacija (čelična i drvena zaštitna ograda) ublaže posledice udara;
16) odstojnik je konstruktivni elemenat ograde čija je namena da poveže gredu sa stubom ili konzolom;
17) svetloodbojni elemenat je elemenat ograde prikačen na gredu koji služi za vizuelno označavanje položaja (visine) ograde, odnosno on se koristi kao smerokaz jer se na deonici puta na kojoj postoji zaštitna ograda ne postavljaju klasični - stubni smerokazi;
18) zapreka je elemenat opreme koji se koristi za ograđivanje radilišta i privremenih prepreka sa bočne strane;
19) saobraćajna kupa je elemenat konusnog oblika izrađen od gume ili plastičnog materijala sa naizmeničnim poljima bele i crvene boje kojima se upozoravaju vozači na prepreke ili radilište na putu;
20) zaprečna traka je traka od plastične folije obojene naizmenično belom i crvenom bojom kojima se označava ivica radilišta ili prostora sa privremenim preprekama;
21) zaprečno uže je uže sa naizmenično nanizanim pločama ili zastavicama bele i crvene boje kojima se označava ivica radilišta ili prostora sa privremenim preprekama;
22) montažni ivičnjak je ivičnjak urađen od gume ili plastičnih materijala koji služe za vođenje saobraćaja u zoni radova na putu;
23) razdvajajuće ograde su plastični elementi bele i crvene boje kojima se formira ograda za razdvajanje saobraćajnih tokova;
24) sklopiva ograda je ograda od elemenata sa poljima bele i crvene boje kojima se ograđuje radilište;
25) rastegljiva ograda je ograda formirana od elemenata sa belim i crvenim poljima koje se, prema potrebi, razvlače i kojima se ograđuje radilište;
26) signalna tabla za označavanje radova na putu je tabla sa treptačima i saobraćajnim znakovima koja se montira na zadnji deo radnog vozila i služi kao upozorenje vozačima za radove na putu.
II. SAOBRAĆAJNA SIGNALIZACIJA
Član 3.
Pod saobraćajnom signalizacijom, u smislu ovog pravilnika, podrazumeva se:
1) saobraćajni znakovi;
2) oznake na kolovozu i trotoaru;
3) uređaji za davanje svetlosnih saobraćajnih znakova;
4) svetlosne oznake na putu;
5) branici ili polubranici na prelazu puta preko železničke pruge;
6) privremena saobraćajna signalizacija, i
7) druge oznake na putu.
1) Saobraćajni znakovi
Član 4.
Saobraćajni znakovi su: znakovi opasnosti, znakovi izričitih naredbi, i znakovi obaveštenja. Uz saobraćajni znak može biti postavljena dopunska tabla koja je sastavni deo saobraćajnog znaka i koja bliže određuje njegovo značenje.
Član 5.
Saobraćajni znakovi koji se postavljaju na isti nosač moraju da budu jednoobrazni, bez obzira da li su reflektujući ili osvetljeni sopstvenim izvorom svetlosti.
Član 6.
Saobraćajni znakovi se postavljaju s desne strane puta pored kolovoza, u smeru kretanja vozila.
Ako na mestu na kome se postavlja saobraćajni znak, zbog gustine saobraćaja, odnosno iz drugih razloga, preti opasnost da učesnici u saobraćaju neće pravovremeno uočiti znak, saobraćajni znak se mora postaviti i na suprotnoj, levoj strani puta, odnosno kolovozne trake kada su kolovozne trake fizički odvojene ili iznad kolovozne trake.
Izuzetno, ako sa desne strane puta pored kolovoza, u smeru kretanja vozila nije moguće postaviti saobraćajni znak, znak se može postaviti na konzolni nosač na objektu sa desne strane puta ili iznad kolovozne trake i ima isto značenje kao i kada je postavljen na način određen u stavu 1. ovog člana.
Prilikom obeležavanja prepreka na putu i mesta na kome se izvode radovi na putu saobraćajni znakovi se mogu postaviti na branike i zapreke.
Saobraćajni znakovi se postavljaju tako da ne ometaju kretanje učesnika u saobraćaju.
Radi povećanja uočljivosti saobraćajni znakovi mogu biti izrađeni:
1) na žutoj podlozi u zoni radova na putu i
2) na žuto-zelenoj podlozi za znakove na mestima gde je potrebno da se istakne značaj informacije na znaku ili ako je uočljivost takvih znakova umanjena okruženjem.
Član 7.
Nazivi mesta na saobraćajnim znakovima na državnim putevima I reda ispisuju se ćiriličkim i latiničkim pismom, i to na način da se najpre ispisuje natpis ćirilicom, a zatim latinicom.
Nazivi mesta ispisuju se ćiriličkim pismom na putevimaIIreda, opštinskim putevima i ulicama.
Na mestima gde se dozvoljava primena pisma ili jezika nacionalne manjine, ovaj natpis se ispisuje ispod ćiriličkog natpisa.
Na saobraćajni znak može se upisati odredište u drugoj državi na engleskom jeziku i nacionalna oznaka te države.
Član 8.
Saobraćajna signalizacija i ostala oprema mora biti izvedena prema važećim srpskim standardima (SRPS). U slučaju da za saobraćajnu signalizaciju ne postoji odgovarajući srpski standard, do njegovog usvajanja, primenjivaće se evropski standardi (EN).
Član 9.
Saobraćajni projekat na osnovu kojeg se postavlja saobraćajna signalizacija na putu mora da sadrži:
1) opšta dokumenta u skladu sa propisima;
2) projektni zadatak overen od investitora;
3) tehnički izveštaj koji sadrži: opis problema, ograničenja, opis predloženog rešenja, saobraćajno-tehničke proračune i očekivane efekte;
4) predmer i predračun radova i opreme;
5) grafički deo projekta;
6) detalje elemenata saobraćajne opreme;
7) tehničke uslove za realizaciju (ugradnja i postavljanje opreme), i
8) prilog o zaštiti na radu i zaštiti životne sredine.
Član 10.
Učesnicima u saobraćaju poruke mogu biti prenete putem znakova koji u celini ili delimično mogu da menjaju sadržaj.
Znakovi sa