Na osnovu člana 29. stav 2, člana 31. stav 4, člana 40. stav 4. i člana 66. stav 3. Zakona o zaštiti od jonizujućih zračenja i o nuklearnoj sigurnosti ("Službeni glasnik RS", broj 36/09) i tačke 8. stav 5. podtačka 5) Odluke o osnivanju Agencije za zaštitu od jonizujućih zračenja i nuklearnu sigurnost Srbije ("Službeni glasnik RS", broj 76/09),
Upravni odbor Agencije za zaštitu od jonizujućih zračenja i nuklearnu sigurnost Srbije donosi

PRAVILNIK

O USLOVIMA ZA DOBIJANjE LICENCE ZA OBAVLjANjE RADIJACIONE DELATNOSTI

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 61 od 19. avgusta 2011)

OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom se uređuju:
1. bliži uslovi koje mora da ispunjava pravno lice, odnosno preduzetnik za obavljanje radijacione delatnosti;
2. vrsta i stepen stručne spreme lica odgovornog za zaštitu od jonizujućih zračenja, radno iskustvo u oblasti zaštite od jonizujućih zračenja i dopunska osposobljenost i obučenost u zavisnosti od radijacione delatnosti;
3. stepen stručne spreme, osposobljenost za rad i sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja i zdravstveni uslovi profesionalno izloženih lica;
4. dokumentacija koju je pravno lice, odnosno preduzetnik dužan da priloži uz zahtev za dobijanje dozvole za promet izvora jonizujućih zračenja.

Član 2.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1. akcelerator je uređaj ili postrojenje u kome se ubrzavanjem naelektrisanih čestica proizvodi jonizujuće zračenje čija je energija veća od 1 MeV;
2. generator jonizujućih zračenja je električni uređaj koji se koristi za proizvodnju fotonskog zračenja, jonskih, neutronskih ili elektronskih snopova;
3. kontrolisana zona je radijaciona zona u kojoj se zahteva primena specifičnih zaštitnih mera i poštovanje sigurnosnih procedura radi kontrole normalnog izlaganja jonizujućim zračenjima i sprečavanja širenja kontaminacije u normalnim radnim uslovima, kao i prevenciju i ograničavanje neželjenih izlaganja (ograničavanje izlaganja u kontrolisanoj zoni je u skladu sa Pravilnikom o granicama izlaganja jonizujućim zračenjima i merenjima radi procene nivoa izlaganja jonizujućim zračenjima);
4. napušteni izvor je zatvoreni ili otvoreni izvor (definicije zatvorenog i otvorenog izvora date su u Pravilniku o prijavljivanju i evidentiranju izvora jonizujućih zračenja) koji nije pod regulatornom kontrolom zbog toga što nikada nije ni bio pod regulatornom kontrolom ili zbog toga što je napušten, izgubljen, premešten, ukraden ili prenet bez odgovarajućeg prijavljivanja nadležnom organu, novom imaocu ili bez obaveštenja primaoca;
5. projekat mera radijacione sigurnosti i bezbednosti za postavljanje i probni rad je obavezan dokument na koga Agencija za zaštitu od jonizujućih zračenja i nuklearnu sigurnost Srbije (u daljem tekstu: Agencija) daje saglasnost bez koje pravno lice ili preduzetnik ne sme da započne pripremu prostora za obavljanje radijacione delatnosti;
6. projekat mera radijacione sigurnosti i bezbednosti za korišćenje izvora jonizujućih zračenja je obavezan dokument koga pravno lice ili preduzetnik dostavlja kao deo dokumentacije potrebne za dobijanje rešenja kojim se odobrava korišćenje izvora jonizujućih zračenja;
7. radijaciona delatnost jeste svaka aktivnost (radnja) sa izvorima jonizujućih zračenja koja može dovesti do povećanja nivoa izlaganja jonizujućim zračenjima profesionalno izloženih lica i stanovništva; odnosno: proizvodnja, prerada, rukovanje, upotreba, odlaganje, skladištenje, transport, uvoz, izvoz i trajno odlaganje radioaktivnog materijala, kao i rukovanje električnom opremom koja emituje jonizujuća zračenja i sadrži delove koji rade na naponu većem od 5 kV;
8. radijacioni objekti jesu objekti u kojima se nalazi jedan ili više izvora jonizujućih zračenja čiji je rizik ozračivanja takav da može dovesti do izlaganja zaposlenih i stanovništva iznad propisanih granica;
9. spoljni radnik je svako lice koje obavlja neku radijacionu delatnost u kontrolisanoj zoni, pri čemu nije zaposlen u statusu profesionalno izloženog lica kod nosioca licence odgovornog za sprovođenje mera radijacione sigurnosti u toj kontrolisanoj zoni;
10. uređaji sa zatvorenim izvorima jonizujućih zračenja su uređaji koji sadrže zatvoren izvor zračenja i služe za dobijanje i korišćenje definisanih snopova zračenja (radiografski, kalibracioni, sterilizacioni, terapijski i drugi) kao i uređaji mernoprocesne tehnike (debljinomeri, gustinomeri, nivometri, eliminatori statičkog elektriciteta i dr.).
USLOVI ZA OBAVLjANjE RADIJACIONE DELATNOSTI

Član 3.

Pravno lice, odnosno preduzetnik može obavljati radijacionu delatnost sa izvorima jonizujućih zračenja ako pribavi od Agencije potvrdu o evidentiranju izvora jonizujućih zračenja ili licencu za odgovarajuću radijacionu delatnost.

Član 4.

Pravno lice, odnosno preduzetnik može dobiti potvrdu o evidentiranju izvora jonizujućih zračenja ako isti ispunjavaju uslove za evidentiranje prema Pravilniku o prijavljivanju i evidentiranju izvora jonizujućih zračenja.
Za dobijanje potvrde o evidentiranju, pravno lice, odnosno preduzetnik dužan je dostaviti Agenciji: prijavu izvora jonizujućih zračenja, procenu rizika od jonizujućih zračenja uz obrazloženje o načinu i uslovima korišćenja izvora i načinu određivanja rizika; kao i dokaz o imenovanju lica odgovornog za zaštitu od jonizujućih zračenja zajedno sa njegovom kopijom diplome i kopijom sertifikata o osposobljenosti za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja.
Pravno lice, odnosno preduzetnik koji dobije potvrdu o evidentiranju izvora jonizujućih zračenja obavezan je obezbediti dozimetrijsku kontrolu ovih izvora jonizujućih zračenja najmanje jednom u dve godine od strane pravnog lica ovlašćenog za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja prema Pravilniku o uslovima za dobijanje rešenja za obavljanje poslova iz oblasti zaštite od zračenja.

Član 5.

Pravno lice, odnosno preduzetnik može dobiti licencu za obavljanje radijacione delatnosti ako ispunjava sledeće uslove:
1. saglasnost Agencije na projekat mera radijacione sigurnosti i bezbednosti za postavljanje i probni rad u kome su opisani objekti, prostorije ili prostor u kome se proizvode, čuvaju ili na bilo koji način koriste izvori jonizujućih zračenja, čime se obezbeđuju odgovarajući tehnički, sigurnosni i drugi propisani uslovi koji obezbeđuju zaštitu ljudi i životne sredine od jonizujućih zračenja;
2. zaposlena lica koja ispunjavaju propisane uslove za rad sa određenom vrstom izvora jonizujućih zračenja;
3. imenovano zaposleno lice odgovorno za zaštitu od jonizujućih zračenja koje je osposobljeno za sprovođenje mera zaštite od jonizujućih zračenja, i koje ima najmanje VII stepen stručne spreme, za korišćenje izvora jonizujućih zračenja u medicinske i naučno istraživačke svrhe, odnosno najmanje IV stepen stručne spreme, za korišćenje izvora jonizujućih zračenja u ostale svrhe;
4. obezbeđena odgovarajuća sredstva za zaštitu od jonizujućih zračenja, kao i opremu za merenje jonizujućih zračenja;
5. procedure i mere za sprečavanje da radioaktivni otpad prouzrokuje kontaminaciju životne sredine ukoliko u toku rada može nastati radioaktivni otpad;
6. sredstva i procedure za bezbednost (fizičkotehničku zaštitu) radi sprečavanja zloupotrebe izvora jonizujućih zračenja;
7. tehnička dokumentacija proizvođača o izvoru jonizujućih zračenja i o kontejneru za zatvorene izvore zračenja;
8. izveštaj o prijemnom ispitivanju (prva dozimetrijska kontrola obavljena posle postavljanja izvora jonizujućih zračenja) za svaki izvor jonizujućih zračenja koji namerava koristiti;
9. uputstvo o merama zaštite od jonizujućih zračenja i o postupku u slučaju akcidenta, vidno istaknuto u prostorijama u kojima se nalaze izvori jonizujućih zračenja;
10. monitor zračenja i kontaminacije, osim za izvore u rendgendijagnostici, koji odgovara vrsti izvora jonizujućih zračenja i koji ispunjava propisane metrološke uslove za korišćenje u zaštiti od jonizujućih zračenja.

Član 6.

Pravno lice, odnosno preduzetnik dostavlja Agenciji zahtev za izdavanje licence kojom se odobrava radijaciona delatnost na Obrascu 4. koji je dat u Prilogu 1. ovog pravilnika i čini njegov sastavni deo.
Pravno lice, odnosno preduzetnik je obavezan da uz zahtev iz stava 1. ovog člana dostavi Agenciji dokumentaciju prema uputstvima Agencije za pojedinačnu vrstu radijacione delatnosti. Sastavni deo dokumentacije jeste Projekat mera radijacione sigurnosti i bezbednosti za korišćenje izvora jonizujućih zračenja izrađen od strane ovlašćenog pravnog lica prema Pravilniku o uslovima za dobijanje rešenja za obavljanje poslova iz oblasti zaštite od zračenja.

Član 7.

Pravno lice, odnosno preduzetnik koji Agenciji dostavi zahtev prema članu 6. ovog pravilnika dobija licencu kojom se odobrava određena radijaciona delatnost ako su ispunjeni uslovi iz člana 5. ovog pravilnika koji se odnose na tu radijacionu delatnost.
Uz licencu iz stava 1. ovog člana Agencija pravnom licu izdaje rešenje kojim se odobrava korišćenje pojedinačnog izvora jonizujućih zračenja.
Rešenje iz stava 2. ovog pravilnika važi uz odgovarajuću licencu.

Član 8.

Nosilac licence za određenu radijacionu delatnost može dobiti rešenje kojim se odobrava korišćenje novog izvora jonizujućih zračenja u okviru iste radijacione delatnosti po sledećoj proceduri:
1. Ako se izvor jonizujućih zračenja uvozi potrebno je prvo dostaviti Agenciji Projekat mera radijacione sigurnosti i bezbednosti za postavljanje i probni rad novog izvora i tehničku dokumentaciju novog izvora, na osnovu čega Agencija može izdati rešenje kojim se odobrava uvoz izvora jonizujućih zračenja;
2. Posle postavljanja izvora zračenja prema Projektu iz