Na osnovu člana 201. tačka 27) Zakona o planiranju i izgradnji ("Službeni glasnik RS", br. 72/09, 81/09 - ispravka, 64/10 - US i 24/11) i člana 24. Zakona o Vladi ("Službeni glasnik RS", br. 55/05, 71/05 - ispravka, 101/07, 65/08 i 16/11),
Ministar životne sredine, rudarstva i prostornog planiranja donosi
PRAVILNIK
O USLOVIMA I NORMATIVIMA ZA PROJEKTOVANjE STAMBENIH ZGRADA I STANOVA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 58 od 13. juna 2012)
I. UVODNE ODREDBE
Primena
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuju se uslovi i normativi za projektovanje, odnosno izradu glavnog projekta, za izgradnju stambenih zgrada i stanova kao i drugih objekata koji imaju namenu stanovanja, za koje građevinsku dozvolu izdaje jedinica lokalne samouprave.
Pojmovi
Član 2.
Pojedini pojmovi koji se koriste u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) stambena zgrada je samostalna upotrebna celina koju sačinjava sklop prostornih jedinica (više od tri stana, sa jednim zajedničkim ulazom), čija je osnovna namena stanovanje;
2) stan je prostorna jedinica, odnosno skup prostora i prostorija koji čine jedinstvenu upotrebnu celinu koja obezbeđuje uslove za življenje i boravak u njemu;
3) veličina stana određena je neto površinom stana;
4) struktura stana je određena brojem i namenom prostorija;
5) etaža je nivo u zgradi, koji može biti podzemni i nadzemni;
6) spratnost zgrade se iskazuje oznakama i brojem svih etaža u objektu, a broj etaža zgrade čiji su pojedini delovi različite visine (spratnosti) iskazuje se brojem etaža najvišeg dela zgrade.
II. USLOVI I NORMATIVI ZA PROJEKTOVANjE STAMBENIH ZGRADA I STANOVA
1. Parkiranje vozila i garaža
Član 3.
Parkiranje vozila za potrebe stambene zgrade, projektuje se u skladu sa planskim dokumentom, kao podzemni, nadzemni otvoreni ili natkriveni parking prostor, u okviru garaže ili kombinovano.
Najmanji broj parking mesta je jedno parking mesto po stanu, odnosno u skladu sa planskim dokumentom.
Pod garažom u stambenoj zgradi podrazumeva se zatvoreni prostor za parkiranje vozila.
Najmanja dimenzija parking mesta za parkiranje je 230/480 cm, parking mesta za podužno parkiranje je 200/550 cm, a garažnog boksa 270/550 cm.
Svetla visina garaža na površinama koje su predviđene za kretanje motornih vozila, ne sme biti manja od 220 cm, mereno od kote gotovog poda do najnižeg nivoa elemenata konstrukcije, instalacija i opreme.
Najveći nagib pristupne rampe za garažu iznosi 12% ako je rampa otvorena, odnosno 15% ako je rampa zaštićena od zaleđivanja ili natkrivena.
2. Pristupne površine
Član 4.
Za pristup pešaka i vozila zgradi planiraju se uređene površine. Pešački pristup kod ulaza u objekat mora biti minimalne širine 150 cm.
Kada se u objektu planiraju i druge nestambene namene (poslovanje, komercijalne delatnosti i sl.) ulazni prostor namenjen ovim delatnostima mora biti odvojen od ulaza namenjenog stanovanju.
Ukoliko postoji denivelacija ulaza u zgradu u odnosu na pristup objektu, pristup objektu (stepenište, rampa i dr) kao i pristupnu površinu treba planirati u skladu sa propisima o pristupačnosti.
Između pristupnog stepeništa i vetrobrana neophodno je planirati ravnu površinu najmanje u širini stepeništa, minimalne dužine 150 cm.
3. Prostori za kretanje u stambenoj zgradi
Ulaz u zgradu
Član 5.
Ulazni prostor u zgradu mora biti projektovan tako da je omogućen nadzor nad ulazom u objekat, komunikacija posetilaca sa stanarima (interfon) i dostava pošte.
Ulazni prostor mora biti projektovan tako da se u slučaju denivelacije pristupne površine i pristupne stanice lifta omogući nesmetano kretanje, u skladu sa propisima pristupačnosti.
Na ulazu u stambenu zgradu mora se predvideti vetrobran. Dimenzije vetrobrana određuju se prema broju stanara koji ga koriste, kao i prema opremi. Najmanja dubina vetrobrana iznosi 210 cm, a najmanja širina, u zgradi do 30 stanova iznosi 180 cm, u zgradi do 40 stanova iznosi 240 cm, a u zgradi do 60 stanova iznosi 360 cm.
Najmanja svetla visina prostorije vetrobrana iznosi 240 cm.
Ulazna vrata u stambenu zgradu su minimalne svetle širine 120 cm i otvaraju se prema spoljašnjem prostoru.
Spuštanje poda vetrobrana ispod nivoa pristupne površine nije dozvoljeno.
Prostori za horizontalno kretanje
Član 6.
Prostori za horizontalno kretanje omogućavaju povezivanje stanova i drugih prostora u zgradi na istom nivou.
Dimenzije prostora za horizontalno kretanje su:
- najmanja svetla širina 140 cm;
- najmanja svetla visina 240 cm.
Prostori za horizontalno kretanje duži od 15 m moraju imati direktno prirodno osvetljenje i provetravanje.
Dimenzije pomoćnih ili tehničkih prostora za horizontalno kretanje su:
- najmanja svetla širina iznosi 120 cm;
- najmanja svetla visina iznosi 220 cm.
Prostori za vertikalno kretanje
Član 7.
Stepenišni prostor omogućava pristup prostorima za horizontalno kretanje i ima sledeće minimalne dimenzije:
- svetla širina stepenišnog kraka iznosi 120 cm;
- svetla širina stepenišnog podesta iznosi 120 cm;
- svetla širina prostora ispred ulaza u druge prostorije, stanove ili lift iznosi 150 cm;
- svetla visina između dva stepenišna kraka iznosi 220 cm;
- visina stepenika iznosi najviše 18 cm, a širina gazišta iznosi najmanje 28 cm, osim za stepenice ka podrumu ili tavanu čije dimenzije mogu biti maksimalno 20 cm visine, a minimalno 25 cm širine gazišta.
Rektifikacija glavnog stepeništa u stambenoj zgradi nije dozvoljena.
Stepenišni prostor se obavezno osvetljava prirodnim putem kroz fasadne ili krovne otvore.
Član 8.
Liftovi odgovarajućeg kapaciteta i karakteristika, a u skladu sa propisima kojima se uređuje ova oblast, obavezno se ugrađuju u svaku stambenu zgradu sa pet i više etaža, računajući podzemne i nadzemne etaže.
Kod stambenih zgrada sa sedam i više etaža, računajući podzemne i nadzemne, ili ukoliko u stambenoj zgradi, odnosno po jednom stepeništu, ima više od 30 stanova treba planirati dva putnička lifta odgovarajućeg kapaciteta i karakteristika, a u skladu sa propisima kojima se uređuje ova oblast.
Najmanje jedan lift u stambenoj zgradi mora da zadovolji standarde pristupačnosti.
Denivelacija liftovske stanice u odnosu na ulaze u stanove nije dozvoljena, osim kod objekata kod kojih ugradnja lifta nije obavezna po ovom pravilniku.
Ispod voznog okna lifta ne mogu se nalaziti stambene i poslovne prostorije i skloništa.
4. Stan u zgradi
Delovi stana
Član 9.
Stambenu jedinicu sačinjavaju sledeće grupe prostora:
1) stambeni prostori;
2) pomoćni prostori;
3) prostori za kretanje;
4) otvoreni prostori.
Stambeni prostori su prostori stana predviđeni za boravak (dnevna soba, višenamenska soba), obedovanje (trpezarija), pripremu hrane (kuhinja), spavanje i rad (soba).
Pomoćni prostori su prostori stana predviđeni za čuvanje hrane (kuhinjska ostava, plakarska ostava za hranu), održavanje lične higijene (kupatilo,WC), prostor za odlaganje stvari, kao i održavanje stana (garderoba, prostor ili prostorija za potrebe domaćinstva, plakarska ostava za potrebe domaćinstva).
Prostori za kretanje su prostori između stambenih i pomoćnih prostora u stanu (ulazni prostor, degažman, hodnik, unutrašnje stepenište).
Otvoreni prostori koji pripadaju stanu su lođe, balkoni, terase, bašte i dr.
Dnevna soba je deo stambenog prostora namenjen boravku svih članova domaćinstva.
Višenamenska soba je deo stambenog prostora u garsonjerama i jednosobnim stanovima, namenjen boravku, spavanju i radu.
Soba je deo stambenog prostora stana namenjen spavanju i radu i može biti soba za jednu osobu, soba za dve osobe i soba sa zajedničkim ležajem.
Član 10.
Svaki stan mora imati definisanu ulaznu zonu čija namena može biti isključivo kretanje i odlaganje stvari (garderoba, plakarska ostava za potrebe domaćinstva).
Kada se u stan ulazi iz otvorenog prostora (galerija) ulazna zona mora biti projektovana tako da funkcioniše