Na osnovu člana 8. stav 7. Zakona o veterinarstvu ("Službeni glasnik RS", br. 91/05 i 30/10),
Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK

O USLOVIMA U POGLEDU OBJEKATA, OPREME, SREDSTAVA ZA RAD, KAO I U POGLEDU STRUČNOG KADRA KOJE MORA DA ISPUNjAVA LABORATORIJA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 45 od 3. jula 2010)

I. UVODNA ODREDBA

Član 1.

Ovim pravilnikom bliže se propisuju uslovi u pogledu objekata (prostorija), opreme i sredstava za rad, kao i uslovi u pogledu stručnog kadra, koje mora da ispunjava laboratorija za obavljanje veterinarske delatnosti.

II. USLOVI U POGLEDU OBJEKATA

Opšti uslovi

Član 2.

Objekat laboratorije mora da ispunjava sledeće uslove, i to da:
1) je izgrađen od čvrstog materijala koji obezbeđuje termo i hidro izolaciju;
2) je svojim konstrukcijskim rešenjem izveden tako da ne dozvoljava ulazak glodara, artropoda i insekata u objekat;
3) ima sopstveni ulaz koji je odvojen od stambenog dela objekta;
4) su podovi, zidovi i radne površine objekta glatki, ravni, izrađeni od vodootpornog materijala koji se može lako čistiti, prati i dezinfikovati, osim prostorije namenjene za smeštaj zaposlenih;
5) su podovi izrađeni od materijala koji nije klizav i izveden tako da ne dozvoljava curenje tečnosti iz objekta;
6) ima vodovod, kanalizaciju i grejanje;
7) je priključen na električnu i telefonsku mrežu, a za potrebe elektronske obrade podataka da ima računarsku opremu: računar, štampač i vezu sa internetom;
8) ima prirodno i veštačko osvetljenje;
9) u svim prostorijama i prostorima, u zavisnosti od namene, ima obezbeđenu odgovarajuću temperaturu;
10) ima prostorije i prostore koji su funkcionalno povezani i rasporedom odgovaraju nameni i sprečavaju mogućnost unakrsne kontaminacije uzoraka, opreme, radnih površina i prostora, odnosno koji su izvedeni po principu: "ne unazad";
11) ima instaliranu tekuću hladnu i toplu vodu i uređaje za pranje i dezinfekciju ruku;
12) ima sistem za odvođenje otpadnih voda koji se uliva u javnu kanalizaciju ili nepropusnu septičku jamu, a izuzetno otpadne vode mogu da se ulivaju u prirodne recipijente ako objekat ima sistem za prečišćavanje otpadnih voda;
13) ima prostorije u kojima su radne površine otporne na dejstvo kiselina, baza, organskih rastvarača i koje su otporne na umereno dejstvo toplote;
14) su nameštaj, police i ormari odgovarajuće izrade, kompaktni i čvrsti;
15) su svi prostori u objektu, uključujući i slobodne prostore između i ispod radnih pultova, ormara i drugog nameštaja dostupni za lako čišćenje i dezinfekciju;
16) ima prostorije ili prostore (ormari, frižideri i zamrzivači) u kojima se drže i čuvaju pod ključem referentni sojevi i izolati mikroorganizama koji mogu predstavljati opasnost po zdravlje ljudi, životinja i biljaka, opasne, zapaljive i toksične materije, a prozori tih prostorija moraju biti zaštićeni metalnim rešetkama. Pristup prostorijama ili prostorima dozvoljen je samo ovlašćenim i stručno osposobljenim licima, o čemu se mora voditi evidencija;
17) u prostoriji u kojoj se vrši pranje i sterilizacija kontaminiranog laboratorijskog materijala ima odgovarajuću opremu za pranje i sterilizaciju laboratorijskog infektivnog otpada, laboratorijske opreme i pribora;
18) u svim prostorijama u kojima nastaje laboratorijski otpad ima instaliranu opremu za prikupljanje komunalnog otpada i posebnu opremu za prikupljanje infektivnog otpada, odnosno opasnog otpada;
19) na vidnom mestu ima istaknutu tablu sa sledećim podacima: naziv laboratorije, adresu, radno vreme i broj telefona.
Laboratorija mora u svom radu da primenjuje i u potpunosti se pridržava principa i smernica Dobre laboratorijske prakse.

Uslovi u pogledu zajedničkih prostorija

Član 3.

Ako se više laboratorija, koje su organizovane kao jedno pravno lice, nalaze u okviru jednog ili više funkcionalno povezanih objekata, koji čine jedinstvenu funkcionalnu celinu, te laboratorije mogu imati zajedničke prostorije, kao što su prostorije za: prijem uzoraka; pranje i sterilizaciju kontaminiranog laboratorijskog posuđa; pripremu mikrobioloških podloga; čuvanje mikrobioloških podloga, reagenasa i drugog potrošnog materijala; presvlačenje laboratorijskog osoblja sa sanitarnim čvorom.

Posebni uslovi

Član 4.

Laboratorija koja obavlja poslove mikrobiološke dijagnostike mikroorganizama i parazita opasnih po zdravlje ljudi i životinja, egzotičnih i autohtonih izolata mikroorganizama koji mogu da se unesu u prijemčivi organizam inhalacijom i izazovu oboljenje ili koja obavlja mikrobiološku dijagnostiku uzročnika naročito opasnih zaraznih bolesti za čiji rad se zahtevaju posebni uslovi rada, može da obavlja poslove laboratorijske dijagnostike ako ima, pored uslova propisanih ovim pravilnikom, odgovarajući nivo zaštite i zaštitnu i drugu opremu i prostorije koje ispunjavaju uslove sigurnog i bezbednog rada i ako u svom radu primenjuje standardne procedure koje obezbeđuju bezbedno rukovanje i rad sa ovim vrstama mikroorganizama.

III. USLOVI U POGLEDU PROSTORIJA

Laboratorija koja obavlja bakteriološka i mikološka ispitivanja kliničkog materijala

Član 5.

Laboratorija koja obavlja bakteriološka i mikološka ispitivanja kliničkog materijala mora da ima sledeće prostorije, i to za:
1) prijem uzoraka;
2) primarnu obradu uzoraka kliničkog materijala i vršenje osnovnih mikrobioloških ispitivanja;
3) bakteriološka ispitivanja;
4) obavljanje mikoloških ispitivanja ili obezbeđen odgovarajući prostor unutar prostorije za bakteriološka ispitivanja za obavljanje mikoloških ispitivanja;
5) serološka ispitivanja - ako obavlja ovu vrstu ispitivanja;
6) molekularno-biološku dijagnostiku - ako u svom radu primenjuje molekularno-biološke tehnike;
7) rad sa laboratorijskim životinjama - ako koristi laboratorijske životinje u dijagnostičke svrhe;
8) parazitološka ispitivanja - ako obavlja parazitološka ispitivanja;
9) mikrobiološka ispitivanja hrane za životinje - ako obavlja mikrobiološka ispitivanja hrane za životinje;
10) pranje i sterilizaciju kontaminiranog laboratorijskog posuđa i pribora;
11) pripremu mikrobioloških podloga;
12) čuvanje mikrobioloških podloga, reagenasa i drugog potrošnog materijala;
13) presvlačenje laboratorijskog osoblja sa sanitarnim čvorom;
14) smeštaj laboratorijskog osoblja.

Laboratorija koja obavlja virusološka i serološka ispitivanja kliničkog materijala

Član 6.

Laboratorija koja obavlja virusološka i serološka ispitivanja kliničkog materijala mora da ima sledeće prostorije, i to za:
1) prijem uzoraka;
2) primarnu obradu uzoraka kliničkog materijala;
3) obavljanje virusoloških ispitivanja;
4) identifikaciju i determinaciju virusa;
5) obavljanje seroloških ispitivanja;
6) molekularno-biološku dijagnostiku - ako u svom radu primenjuje molekularno-biološke tehnike;
7) rad sa laboratorijskim životinjama - ako koristi laboratorijske životinje u dijagnostičke svrhe;
8) smeštaj i čuvanje hemikalija, dezinficijenasa, reagenasa i drugog potrošnog materijala;
9) pranje i sterilizaciju kontaminiranog laboratorijskog posuđa i pribora;
10) presvlačenje laboratorijskog osoblja sa sanitarnim čvorom;
11) smeštaj laboratorijskog osoblja.

Laboratorija koja obavlja parazitološka ispitivanja kliničkog materijala

Član 7.

Laboratorija koja obavlja parazitološka ispitivanja kliničkog materijala mora da ima sledeće prostorije, i to za:
1) prijem uzoraka;
2) obradu uzoraka i obavljanje parazitoloških ispitivanja;
3) pranje i sterilizaciju kontaminiranog laboratorijskog posuđa i pribora;
4) presvlačenje laboratorijskog osoblja sa sanitarnim čvorom;
5) smeštaj laboratorijskog osoblja.

Laboratorija koja obavlja mikrobiološka ispitivanja hrane za životinje

Član 8.

Laboratorija koja obavlja mikrobiološka ispitivanja hrane za životinje mora da ima sledeće prostorije, i to za:
1) prijem uzoraka;
2) primarnu obradu uzoraka i vršenje osnovnih mikrobioloških ispitivanja;
3) bakteriološka ispitivanja;
4) obavljanje mikoloških ispitivanja ili obezbeđen odgovarajući prostor unutar prostorije za bakteriološka ispitivanja za obavljanje mikoloških ispitivanja;
5) rad sa laboratorijskim životinjama - ako koristi laboratorijske životinje;
6) pranje i sterilizaciju kontaminiranog laboratorijskog posuđa i pribora;
7) pripremu mikrobioloških podloga;
8) čuvanje mikrobioloških podloga, reagenasa i drugog potrošnog materijala;
9) presvlačenje