Na osnovu člana 60. stav 2. i člana 63. stav 4. Zakona o veterinarstvu ("Službeni glasnik RS", br. 91/05 i 30/10),
Ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede donosi

PRAVILNIK

O UTVRĐIVANjU MERA RANOG OTKRIVANjA I DIJAGNOSTIKE ZARAZNE BOLESTI TRANSMISIVNIH SPONGIOFORMNIH ENCEFALOPATIJA, NAČINU NjIHOVOG SPROVOĐENjA, KAO I MERAMA ZA SPREČAVANjE ŠIRENjA, SUZBIJANjE I ISKORENjIVANjE OVE ZARAZNE BOLESTI

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 96 od 18. decembra 2010)

I. UVODNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom utvrđuju se mere ranog otkrivanja i dijagnostike zarazne bolesti transmisivnih spongioformnih encefalopatija, način njihovog sprovođenja, kao i i mere za sprečavanje širenja, suzbijanje i iskorenjivanje ove zarazne bolesti.

Član 2.

Odredbe ovog pravilnika primenjuju se na životinje, hranu životinjskog porekla, hranu za životinje, kao i na ishranu životinja iz uzgoja, osim na:
1) kozmetičke i medicinske proizvode i materijal životinjskog porekla od kojih se ti proizvodi dobijaju, kao i njihove međuproizvode;
2) proizvode koji se ne koriste u proizvodnji hrane, hrane za životinje, organskih đubriva i oplemenjivača zemljišta, materijal od kojih se oni proizvode, kao i njihove međuproizvode;
3) proizvode životinjskog porekla namenjene za izložbe, nastavu, naučno-istraživačke aktivnosti, posebna istraživanja ili analize, pod uslovom da se ti proizvodi na kraju ne koriste u ishrani ljudi ili životinja, osim životinja koje se drže u svrhu istraživačkih projekata;
4) ogledne životinje ili životinje koje se drže za tu namenu.

Član 3.

Kako bi se sprečilo unakrsno zagađenje ili zamena, životinje, hrana i proizvodi iz člana 2. ovog pravilnika drže se odvojeno, osim ako su te životinje uzgajane, odnosno ta hrana dobijena u skladu sa uslovima koji su ovim pravilnikom propisani.

Član 4.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) aktivna kontrola jeste dijagnostičko ispitivanje životinja koje nisu prijavljene kao sumnjive na TSE, kao što su životinje zaklane u postupku hitnog klanja, životinje nad kojima je izvršen ante mortem pregled, uginule životinje, zdrave zaklane životinje, kao i životinje koje su uklonjene iz zaraženog gazdinstva u okviru mera koje se primenjuju kada postoji slučaj TSE, a u svrhu utvrđivanja razvoja i prevalence TSE u zemlji ili regionu;
2) atipična ovčija svrabež jeste slučaj koji se razlikuje od klasične ovčije svrabeži u skladu sa kriterijumima u tehničkom priručniku o karakterizaciji TSE sojeva kod manjih preživara Referentne laboratorije Evropske unije za TSE;
3) autohtoni slučaj BSE jeste slučaj bovine spongioformne encefalopatije za koji epizootiološkim uviđajem nije utvrđeno da je bolest nastala pre uvoza životinje;
4) brzi testovi jesu metode provere uzorka uzetog za dijagnostičko ispitivanje, čiji se rezultati dobijaju u okviru 24 sata;
5) goveda sumnjiva na bovinu spongioformnu encefalopatiju (BSE) jesu goveda kod kojih je pozitivan rezultat brzog testa specifičnog za BSE;
6) životinje sumnjive na TSE jesu žive, zaklane ili uginule životinje koje pokazuju ili su pokazivale neurološke poremećaje ili poremećaje u ponašanju ili progresivno pogoršanje opšteg stanja koje je povezano sa oštećenjem centralnog nervnog sistema i za koje podaci koji su dobijeni na osnovu kliničkog ispitivanja, reakcije na lečenje, post mortem pregleda ili post mortem laboratorijske analize isključuju diferencijalnu dijagnozu;
7) indeksni slučaj jeste prva životinja u objektu ili u epizootiološkoj jedinici kod koje je potvrđeno prisustvo TSE;
8) klasična ovčija svrabež jeste slučaj koji je klasifikovan kao klasičan u skladu sa kriterijumima u tehničkom priručniku o karakterizaciji TSE sojeva kod manjih preživara Referentne laboratorije Evropske unije za TSE;
9) kohort jesu goveda koja su rođena u istom stadu sa životinjom kod koje je potvrđen slučaj BSE, kao i životinje koje su rođene godinu dana pre i godinu dana posle rođenja obolele životinje i životinje koje su tokom prve godine svog života uzgajane i držane zajedno sa obolelom životinjom tokom prve godine njenog života;
10) mehanički separisano meso (u daljem tekstu: MSM) jeste proizvod dobijen mehaničkim odvajanjem mesa sa kostiju posle otkoštavanja, uz gubitak ili promenu strukture mišićnog vlakna;
11) nadležni organ jeste ministarstvo nadležno za poslove veterinarstva;
12) neznatna količina delova kosti u hrani za životinje jeste prisustvo delova kosti u tragovima, za koje se klasičnom mikroskopijom može zaključiti da nisu namerno dodati hrani za životinje, uz uslov da se to i dokaže;
13) ovčija svrabež jeste slučaj TSE kod ovaca ili koza kada je BSE isključen, u skladu sa kriterijumima u tehničkom priručniku Referentne laboratorije Evropske unije za TSE o karakterizaciji TSE sojeva kod manjih preživara;
14) odobren objekat jeste objekat za koji je utvrđeno da ispunjava propisane veterinarsko-sanitarne uslove, odnosno opšte i posebne uslove za higijenu hrane i hrane za životinje i koji je upisan u Registar odobrenih objekata;
15) odobrena procedura jeste procedura koja je odobrena od strane nadležnog organa, kojom se:
(1) utvrđuju radnje koje je potrebno preduzeti kako bi se sprečilo unakrsno zagađenje hrane za životinje, ili
(2) utvrđuju postupci kojim se obezbeđuje da se određena vrsta, odnosno kategorija životinja hrani hranom koja je namenjena za tu vrstu, odnosno kategoriju životinja;
16) organsko đubrivo i oplemenjivač zemljišta jesu materijali životinjskog porekla koji se koriste pojedinačno ili zajedno, a koji se dodaju zemljištu u cilju ishrane biljaka i popravke plodnosti zemljišta, odnosno za poboljšanje fizičkih, hemijskih i bioloških osobina zemljišta, a mogu sadržati i stajnjak, sadržaj digestivnog trakta odvojenog od digestivnog trakta, kompost i ostatke fermentacije;
17) pasivna kontrola jeste prijava sumnje na TSE i dijagnostičko ispitivanje životinja kod kojih je kliničkim pregledom nemoguće isključiti TSE;
18) posebno hitno klanje jeste klanje životinje kojoj je usled fiziološkog ili funkcionalnog problema ugrožen život, koje može biti i izvan odobrenog objekta za klanje ako je nemoguće transportovati životinju ili ako bi životinja usled transporta nepotrebno patila;
19) službena potvrda bolesti jeste potvrda TSE od strane nadležnog organa, a na osnovu pozitivnog rezultata dijagnostičkog ispitivanja ovlašćene laboratorije;
20) specifični rizični materijal (u daljem tekstu: SRM) jesu tkiva koja predstavljaju rizik za zdravlje životinja i ljudi, na koja se primenjuju mere koje su određene ovim pravilnikom, osim proizvoda koji sadrže ili potiču od tih tkiva;
21) transmisivne spongioformne encefalopatije (u daljem tekstu: TSE) jesu sve prenosive bolesti iz grupe spongiformnih encefalopatija, osim onih koje se javljaju kod ljudi;
22) TSE kod malih preživara jeste potvrđeno prisustvo TSE kod ovaca ili koza posle potvrdnog testa za abnormalni PrP protein.

II. MERE RANOG OTKRIVANjA I DIJAGNOSTIKE ZARAZNE BOLESTI TSE I NAČIN NjIHOVOG SPROVOĐENjA

Član 5.

U cilju ranog otkrivanja i dijagnostike TSE sprovodi se monitoring TSE (u daljem tekstu: monitoring).
Monitoring se sprovodi na govedima, ovcama i kozama, a po potrebi i drugim kategorijama i vrstama životinja (u daljem tekstu: druge životinje), u skladu sa ovim pravilnikom i programom mera zdravstvene zaštite