Na osnovu člana 64. tačka 1. Zakona o vršenju unutrašnjih poslova iz nadležnosti saveznih organa uprave ("Službeni list SFRJ", br. 7/85 i 24/86), savezni sekretar za unutrašnje poslove propisuje

PRAVILNIK

O VRŠENjU SLUŽBE OVLAŠĆENIH SLUŽBENIH LICA U SAVEZNOM SEKRETARIJATU ZA UNUTRAŠNjE POSLOVE

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 53/87)

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se način primene ovlašćenja od strane ovlašćenih službenih lica u Saveznom sekretarijatu za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: ovlašćena službena lica), kao i način preduzimanja drugih mera i radnji propisanih zakonom i drugim propisima u izvršavanju službenih zadataka i poslova iz nadležnosti Saveznog sekretarijata za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: Savezni sekretarijat).

Član 2.

Ovlašćena službena lica primenjuju ovlašćenja i preduzimaju druge mere i radnje predviđene zakonom i drugim propisima, na način propisan ovim pravilnikom, tako da se sa najmanje štetnim posledicama za građane, državne organe, organizacije udruženog rada i druge organizacije i zajednice i njihova prava izvršavaju službeni zadaci i poslovi.

Član 3.

Ovlašćena službena lica dužna su da u vršenju službenih zadataka i poslova iz nadležnosti Saveznog sekretarijata štite i čuvaju živote ljudi i sigurnost imovine.
Ovlašćena službena lica dužna su da u vršenju službenih zadataka i poslova prema radnim ljudima i građanima postupaju obazrivo, vodeći računa da ne naškode njihovoj časti i ugledu, da ne povrede njihovo dostojanstvo i da ih ne izlažu nepotrebnom uznemiravanju i obavezama.
U vršenju službenih zadataka i poslova, ovlašćena službena lica obraćajući se radnim ljudima, građanima i odgovornim licima u državnim organima, organizacijama udruženog rada i drugim organizacijama i zajednicama jasno i razumljivo i saopštavaju razloge zbog kojih im se obraćaju.

Član 4.

Ovlašćeno službeno lice koje vrši službeni zadatak ili posao u građanskom odelu dužno je da prethodno saopšti licu kome se obraća da je radnik organa unutrašnjih poslova i da se legitimiše.
Prilikom legitimisanja, ovlašćeno službeno lice zadržava službenu legitimaciju, a svoje ime i prezime i naziv organa kome pripada saopštava usmeno, ako lice kome se obraća to zahteva.

Član 5.

Ako savezni sekretar za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: savezni sekretar) rukovodeći radnik koga on ovlasti, odnosno drugi ovlašćeni radnik Saveznog sekretarijata obrazuje jedinicu za izvršavanje određenog službenog zadatka ili posla, jedinicom rukovodi njen rukovodilac.
Ako jedinica za vreme izvršavanja službenog zadatka ili posla ostane bez rukovodioca, jedinicom će rukovoditi zamenik rukovodioca ili pomoćnik rukovodioca, odnosno ovlašćeno službeno lice iz te jedinice, najstarije po zvanju ili položaju.

Član 6.

Ovlašćeno službeno lice neće primeniti ovlašćenje, odnosno neće preduzeti drugu meru ili radnju prema licu za koje utvrdi da uživa imunitet, ali je dužno da o tome odmah obavesti organ koji je izdao naredbu o primeni ovlašćenja ili preduzimanju druge mere ili radnje, odnosno neposrednog starešinu, i da postupi po primljenom uputstvu.

Član 7.

O primeni ovlašćenja i preduzimanju drugih mera i radnji prema stranom državljaninu, ovlašćeno službeno lice odmah obaveštava saveznog sekretara za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: savezni sekretar).

Član 8.

Ovlašćeno službeno lice koje se zatekne na mestu događaja dužno je da primeni ovlašćenje i da preduzme određene mere i radnje iz nadležnosti drugog organa unutrašnjih poslova i da o tome obavesti dežurnu operativnu službu organa nadležnog za izvršavanje tog službenog zadatka i posla. Obaveštavanje se vrši, po pravilu, pre primene ovlašćenja, odnosno pre preduzimanja druge mere i radnje.

Član 9.

Ovlašćeno službeno lice koje se zatekne na mestu događaja dužno je da ovlašćenom službenom licu nadležnog organa unutrašnjih poslova pruži pomoć u sprečavanju izvršenja krivičnog dela koje neposredno predstoji, u obezbeđivanju tragova krivičnog dela i u hvatanju učinioca krivičnog dela.
Ovlašćeno službeno lice dužno je da ovlašćenom službenom licu drugog organa unutrašnjih poslova, na njegov zahtev, pruži pomoć i u izvršavanju drugih zadataka i poslova iz nadležnosti tog organa.

Član 10.

O primeni ovlašćenja i o preduzimanju mera i radnji iz čl. 8. i 9. ovog pravilnika, ovlašćeno službeno lice odmah podnosi pismeni izveštaj neposrednom starešini.

II. NAČIN PRIMENE OVLAŠĆENjA

1. Izdavanje naređenja

Član 11.

Ovlašćena službena lica mogu izdavati naređenja radnim ljudima i građanima i licima koja vrše određene poslove u organizacijama udruženog rada i drugim organizacijama i zajednicama, organima društveno-političkih zajednica i drugim državnim organima, radi: zaštite života i lične sigurnosti ljudi i imovine i obezbeđenja određenih ličnosti i objekata; izvršavanja službenih zadataka i poslova od interesa za bezbednost zemlje; sprečavanja vršenja krivičnih dela i hvatanja učinilaca krivičnih dela; obezbeđenja tragova krivičnih dela i predmeta koji mogu poslužiti kao dokaz u krivičnom postupku; održavanja javnog reda i mira ili uspostavljanja narušenog javnog reda i mira; sprečavanja i otkrivanja posledica prouzrokovanih elementarnim nepogodama, epidemijama, požarima, eksplozijama, otrovnim gasovima i drugim opasnim materijama i u drugim slučajevima kad je to potrebno radi izvršavanja službenog zadatka i posla.

Član 12.

Naređenje se može odnositi na preduzimanje određene mere ili radnje ili na uzdržavanje od preduzimanja te mere ili radnje.
Mogu se naređivati samo one mere ili radnje od kojih neposredno zavisi vršenje službenih zadataka i poslova, i to samo za vreme i u obimu koji su neophodni da se ti zadaci i poslovi izvrše.
Naređenje se izdaje neposredno i usmeno, a po potrebi, i pismeno ili preko sredstava javnog informisanja.

2. Legitimisanje

Član 13.

Legitimisanje lica vrši se radi utvrđivanja njegovog identiteta.
Legitimisanje se vrši usmenim obraćanjem licu čiji identitet treba utvrditi, sa zahtevom da pokaže ili preda na uvid ovlašćenom službenom licu ličnu kartu ili putnu ispravu.
Izuzetno od odredbe stava 2. ovog člana, identitet lica može se utvrđivati i pomoću drugih javnih isprava koje sadrže fotografiju, kao i uz pomoć poznatih i pouzdanih svedoka.

Član 14.

Ovlašćeno službeno lice može da legitimiše i vojno lice koje je u civilnom odelu.
Ako je vojno lice u uniformi, ovlašćeno službeno lice može ga legitimisati samo kad to ne mogu izvršiti ovlašćena vojna lica.

Član 15.

Prilikom legitimisanja, ovlašćeno službeno lice može zatražiti pomoć ovlašćenih vojnih lica, pripadnika straže, drugih službenih lica ili građana kad je to neophodno za uspešno izvršavanje službenog zadatka i posla.
O svakom legitimisanju ovlašćeno službeno lice podnosi usmeni izveštaj neposrednom starešini.

3. Upućivanje

Član 16.

Ovlašćeno službeno lice dužno je da lice zatečeno na mestu izvršenja krivičnog dela uputi istražnom sudiji ili da ga zadrži do njegovog dolaska ako bi to lice moglo da pruži podatke važne za krivični postupak i ako je verovatno da se ono docnije ne bi moglo saslušati ili bi njegovo saslušanje bilo skopčano sa znatnim odugovlačenjem ili drugim teškoćama. Zadržavanje ovog lica na mestu izvršenja krivičnog dela ne može trajati duže od šest sati.

Član 17.

Ovlašćeno službeno lice upozoriće lice koje upućuje da se odmah ili u određenom roku javi istražnom sudiji i upoznaće ga sa razlozima upućivanja.
Ovlašćeno službeno lice dužno je da o upućivanju obavesti istražnog sudiju i da proveri da li se upućeno lice javilo istražnom sudiji.
O upućivanju lica istražnom sudiji ovlašćeno službeno lice sastavlja službenu belešku, koja sadrži: lične podatke o upućenom licu, vreme upućivanja i javljanja istražnom sudiji i podatke o tome da li je istražni sudija obavešten o upućivanju i da li se upućeno lice javilo istražnom sudiji.

4. Pozivanje

Član 18.

Ovlašćeno službeno lice može, kad je to neophodno za uspešno izvršavanje službenog zadatka i posla, pozivati lica radi davanja obaveštenja.
Lica se, po pravilu, pozivaju pismeno, a u hitnim slučajevima i usmeno.
Pozvanom licu saopštava se razlog pozivanja.

Član 19.

U pozivu će se naznačiti razlog pozivanja i kad i gde lice treba da se javi, a, po potrebi, i upozorenje da će se lice koje je pozvano prinudno dovesti ako se ne odazove pozivu. Ovlašćeno službeno lice dužno je da vodi računa o tome da se pozvanom licu zbog kratkoće vremena za dolazak ne stvaraju nepotrebne teškoće ili smetnje.
Pozvana lica se do mesta pozivanja prevoze vozilom Saveznog sekretarijata, kad je to potrebno i moguće.