Na osnovu člana 181. tačka 7) Zakona o državnom premeru i katastru ("Službeni glasnik RS", br. 72/09 i 18/10),
Direktor Republičkog geodetskog zavoda donosi

PRAVILNIK

ZA KATASTARSKO KLASIRANjE I BONITIRANjE ZEMLjIŠTA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 61 od 22. juna 2012)

I. UVODNE ODREDBE

Član 1.

Ovim pravilnikom propisuju se način i postupak katastarskog klasiranja i bonitiranja zemljišta.

Član 2.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledeće značenje:
1) "njiva" je obradivo poljoprivredno zemljište koje se koristi za gajenje ratarskih kultura, kao i za rasadničku proizvodnju;
2) "vrt" je obradivo poljoprivredno zemljište koje se koristi za proizvodnju cveća i povrća u povrtlarskim uslovima;
3) "voćnjak" je obradivo poljoprivredno zemljište koje se koristi za gajenje voćarskih kultura;
4) "vinograd" je obradivo poljoprivredno zemljište koje se koristi za gajenje vinogradarskih kultura;
5) "livada" je obradivo poljoprivredno zemljište pokriveno travom koje se kosi celom svojom površinom;
6) "pašnjak" je poljoprivredno zemljište obraslo travom koje je namenjeno isključivo za ispašu stoke (stada);
7) "šuma" je nepoljoprivredna površina zemljišta, veća od pet ari, koja je pokrivena šumskim drvećem i vegetacijom;
8) "degradirana šuma" je šuma koja je izgubila svoj kvalitet, vitalnost i sposobnost prirasta koja obuhvata: šikare (degradirane izdanačke šume), šibljake (degradirani oblici šikare, kao što su: šibljaci jorgovana, šibljaci ruja, trnjine i druge žbunaste forme), makije (tvrdolisno nisko drveće i visoko žbunje), garige (degradirani oblici makije, kao što su: bodljikavo i aromatično, nisko žbunje lavande, majčine dušice, žalfije, ruzmarina i kleke);
9) "ribnjak" je objekat na poljoprivrednom zemljištu, odnosno objekat za akvakulturu, koji se koristi za gajenje riba, mlađi, oplođene ikre i ostalih vodenih organizama;
10) "močvara" je neplodna poljoprivredna površina zemljišta koja je pod vodom, sa muljevitim dnom i posebnim rastinjem;
11) "trstik" je poljoprivredno zemljište, koje je ugroženo vodom i na kojem raste trska;
12) "prirodno neplodne površine" su površine zemljišta koje se ne koriste u poljoprivredi i šumarstvu, kao što su: jaruge, kamenjar, reke, jezera i sl.;
13) "veštački stvorene neplodne površine" su površine poljoprivrednog i šumskog zemljišta koje je čovek svojom aktivnošću degradirao, odnosno učinio neplodnim, kao što su: površinski kopovi, majdani kamena, pozajmišta i dr.;
14) "zemljišta namene" su površine zemljišta za koje se vrši promena namene iz obradivog poljoprivrednog ili poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredno zemljište, a za potrebe sportsko-rekreativnih, industrijskih i vojnih kompleksa, železnice, strategije razvoja gradova, kanala, nasipa, puteva i dr.;
15) "parlog" je stanje obradivog poljoprivrednog zemljišta, koje je zakorovljeno raznolikom vegetacijom, a koje je posledica neobrađivanja, tj. zapuštanja zemljišta;
16) "odmaranje parcele" je stanje obradivog poljoprivrednog zemljišta na kojem se izvesno vreme ne obavlja poljoprivredna proizvodnja iz razloga oporavka zemljišta.

Član 3.

Poslove katastarskog klasiranja i bonitiranja zemljišta obavljaju diplomirani inženjeri poljoprivrede sa završenim diplomskim akademskim studijama - master, specijalističkim akademskim studijama, odnosno sa osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine Odseka za melioracije zemljišta, sa položenim državnim stručnim ispitom za rad u organima državne uprave, odgovarajućom licencom Inženjerske komore Srbije i radnim iskustvom od najmanje tri godine na tim ili sličnim poslovima (u daljem tekstu: stručno lice).
Poslove laboratorijskog ispitivanja zemljišnih uzoraka, za potrebe katastarskog klasiranja i bonitiranja zemljišta, obavljaju i diplomirani inženjeri poljoprivrede sa završenim diplomskim akademskim studijama - master, specijalističkim akademskim studijama, odnosno sa osnovnim studijama u trajanju od najmanje četiri godine Odseka za ratarstvo i diplomirani inženjeri poljoprivrede, sa završenim diplomskim akademskim studijama - master, specijalističkim akademskim studijama, odnosno sa osnovnim studijama u trajanju od najmanje tri godine Odseka za voćarstvo i vinogradarstvo, sa položenim državnim stručnim ispitom za rad u organima državne uprave i radnim iskustvom od najmanje pet godina na tim ili sličnim poslovima.

Član 4.

Katastarsko klasiranje zemljišta je određivanje katastarske kulture i katastarske klase, svake parcele poljoprivrednog i šumskog zemljišta, u okviru jedne katastarske opštine, u odnosu na katastarski srez.

Član 5.

Bonitiranje zemljišta je određivanje plodnosti zemljišta, na osnovu njegovih prirodnih osobina, bez obzira na način njegovog korišćenja.
Teritorijalna jedinica za bonitiranje zemljišta jeste teritorija Republike Srbije.

Član 6.

Bonitiranje zemljišta vrši se posle komasacionog premera ili katastarskog premera zemljišta, istovremeno sa katastarskim klasiranjem zemljišta.

Član 7.

U postupku katastarskog klasiranja zemljišta koriste se obrasci br. 1 - 9, a u postupku bonitiranja zemljišta obrasci br. 1, 2, 7 i 9, koji su odštampani uz ovaj pravilnik i čine njegov sastavni deo.

Član 8.

Katastarske parcele poljoprivrednog i šumskog zemljišta jesu nepokretnosti koje se upisuju u katastar nepokretnosti.

II. KATASTARSKO KLASIRANjE ZEMLjIŠTA

Član 9.

Direktor Republičkog geodetskog zavoda rešenjem obrazuje Komisiju za katastarsko klasiranje zemljišta (u daljem tekstu: Komisija) na teritoriji jedinice lokalne samouprave za koju se vrši katastarsko klasiranje zemljišta.

1. Osnova katastarskog klasiranja zemljišta

Član 10.

Radi utvrđivanja jedinstvenih kriterijuma za katastarsko klasiranje zemljišta utvrđuje se osnova katastarskog klasiranja zemljišta za područje svakog katastarskog sreza.
Osnovu katastarskog klasiranja zemljišta čine:
1) ugledna zemljišta u katastarskom srezu (u daljem tekstu: sreska ugledna zemljišta) i to za svaku klasu postojećih kultura zemljišta i
2) okviri klasa za svaku kulturu zemljišta za područje svakog katastarskog sreza, odnosno katastarske opštine.
Osnovu katastarskog klasiranja zemljišta utvrđuje Republički geodetski zavod.

Član 11.

U okviru osnove katastarskog klasiranja zemljišta utvrđuje se ugledno zemljište za svaku postojeću kulturu i klasu u katastarskoj opštini (opštinsko ugledno zemljište) prema utvrđenom sreskom uglednom zemljištu, za određeni katastarski srez.
Sresko ugledno zemljište istovremeno je i opštinsko ugledno zemljište u katastarskoj opštini u kojoj se nalazi.

Član 12.

Katastarsko klasiranje zemljišta vrši se po katastarskim opštinama u okviru katastarskog sreza, a na osnovu prirodnih i ekonomskih uslova proizvodnje i utvrđene osnove katastarskog klasiranja zemljišta.
Prirodni uslovi proizvodnje od značaja za katastarsko klasiranje zemljišta jesu: zemljišna svojstva, odnosno pripadnost zemljišta u odnosu na red, klasu, tip, podtip, varijetet, formu i podformu; morfološke, fizičke, hemijske, biološke i geološke osobine; klima, odnosno uticaj najvažnijih klimatskih činilaca; reljef, odnosno nadmorska visina, nagib terena, ekspozicija, erozioni procesi; hidrogenizacija, odnosno vodoležnost i zabarenost; zaslanjivanje; alkalizacija; vodoplavnost i dr.
Ekonomski uslovi proizvodnje od značaja za katastarsko klasiranje zemljišta jesu: položaj katastarskog sreza u Republici Srbiji; položaj katastarske opštine u odnosu na centar katastarskog sreza; položaj parcele u okviru katastarske opštine; udaljenost parcele od naselja; mogućnost pristupa parceli; stanje i vrsta puteva u katastarskom srezu ili opštini; udaljenost katastarskog sreza ili opštine od tržišta i saobraćajne veze sa tržištem; blizina prerađivačke, odnosno prehrambene industrije i dr.

Član 13.

Katastarska parcela poljoprivrednog i šumskog zemljišta, prema načinu korišćenja, svrstava se u jednu od sledećih kultura:
1) njiva;
2) vrt;
3) voćnjak;
4) vinograd;
5) livada;
6) pašnjak,
7) šuma;
8) trstik i močvara;
9) ribnjak.
Neplodne površine i zemljišta namene, ne svrstavaju se ni u jednu kulturu iz stava 1. ovog člana.
Za neplodne površine utvrđuje se vrsta neplodnosti.
Za zemljišta namene utvrđuje se vrsta namene.

Član 14.

Svaka kultura iz člana 13. ovog pravilnika, osim ribnjaka, sa najboljim prirodnim i ekonomskim uslovima za proizvodnju uvršćuje se u prvu klasu, ista kultura sa neposredno slabijim prirodnim i ekonomskim uslovima u drugu klasu, i tako redom, do najslabije - osme klase.
U katastarskom srezu, katastarske klase zemljišta idu neprekidnim aritmetičkim redom od prve do najviše osme klase (npr: nj1, nj2, nj3, nj4, nj5, nj6, nj7 i nj8), s tim da može biti utvrđena i samo prva klasa.
U katastarskoj opštini, katastarske klase zemljišta ne moraju ići neprekidnim aritmetičkim redom, odnosno dozvoljeno je preskakanje rednih brojeva klasa (npr: nj2, nj4, nj5 i nj7).
Utvrđeni redni brojevi katastarskih klasa zemljišta za pojedine kulture predstavljaju okvire klasa zemljišta za svaku kulturu, na području svake katastarske opštine, u okviru određenog katastarskog sreza.

Član 15.

Za svaki katastarski srez izrađuje se osnova katastarskog klasiranja zemljišta.
Izrada osnove katastarskog klasiranja zemljišta, prethodi katastarskom klasiranju zemljišta u katastarskoj