Na osnovu člana 16a. stav 2. Zakona o Narodnoj banci Jugoslavije ("Službeni list SRJ", br. 32/93, 41/94, 61/95, 29/97, 44/99 i 73/2000) i tačke 35. Odluke o načinu vođenja Centralnog registra i centralnog depoa, kao i o načinu obračuna hartija od vrednosti ("Službeni list SRJ", br. 57/2001 i 60/2001), guverner Narodne banke Jugoslavije donosi
UPUTSTVO
O NAČINU POSTUPANjA CENTRALNOG REGISTRA SA OBVEZNICAMA SR JUGOSLAVIJE IZDATIM ZA IZMIRENjE OBAVEZA PO OSNOVU DEVIZNE ŠTEDNjE GRAĐANA
(Objavljeno u "Sl. listu SRJ", br. 60 od 2. novembra 2001, 45/02)
I. OSNOVNE ODREDBE
1.
Ovim uputstvom uređuje se način postupanja Narodne banke Jugoslavije - Zavoda za obračun i plaćanja - Centralnog registra, depoa i kliringa hartija od vrednosti (u daljem tekstu: Centralni registar) sa obveznicama SR Jugoslavije za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana (u daljem tekstu: obveznice) izdatim na osnovu Zakona o izmirenju obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Službeni list SRJ", br. 50/98, 44/99 i 53/2001) (u daljem tekstu: Zakon) i Odluke o emisiji obveznica Savezne Republike Jugoslavije za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Službeni list SRJ", br. 4/2001, 6/2001 i 27/2001).
Način postupanja centralnog registra sa obveznicama iz stava 1. ove tačke utvrđen ovim uputstvom, shodno se primenjuje i na obveznice Republike Srbije za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana izdatim na osnovu Zakona o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po osnovu devizne štednje građana ("Službeni list SRJ", br. 36/2002) i Zakona o regulisanju javnog duga Savezne Republike Jugoslavije po ugovorima o deviznim depozitima građana oročenim kod Dafiment banke a.d. Beograd, u likvidaciji i po deviznim sredstvima građana položenim kod Banke privatne privrede Crne Gore DD, Podgorica ("Službeni list SRJ", br. 36/2002) i Odluke o emisiji obveznica Republike Srbije za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana ("Službeni glasnik RS", br. 48/2002).
2.
Pojedini pojmovi, u smislu ovog uputstva, imaju sledeće značenje:
1) Centralni registar je organizacioni deo Narodne banke Jugoslavije - Zavoda za obračun i plaćanja, koji obavlja poslove vođenja centralnog registra i centralnog depoa, kao i obračun hartija od vrednosti (kliring i saldiranje) i koji posluje preko svog centra u Beogradu i svojih organizacionih jedinica u filijalama Zavoda za obračun i plaćanja;
2) član Centralnog registra je berzanski posrednik, banka, ovlašćena banka koju je strana banka, odnosno strani investitor ovlastio da radi za njegov račun (fiducijarna banka) i strana klirinško-depozitna organizacija;
3) ovlašćena banka je banka iz člana 2. Zakona ili organizacija koju je Narodna banka Jugoslavije ovlastila da umesto te banke uručuje i isplaćuje obveznice;
4) imobilisane obveznice su obveznice koje je Centralni registar primio na čuvanje;
5) plan računa za evidentiranje hartija od vrednosti Centralnog registra (u daljem tekstu: Plan računa) jeste plan računa na kojima se vode evidencije o emitentima i vlasnicima hartija od vrednosti, obavezama i pravima vlasnika tih hartija, kao i promet i stanje hartija od vrednosti;
6) registarski račun emisije obveznica je račun na kome se vodi stanje uručenih obveznica, s podacima o emitentu i ovlašćenoj banci (u Planu računa to je račun 802);
7) registarski račun vlasnika obveznica (u daljem tekstu: vlasnički račun) jeste račun vlasnika obveznica koji je Centralni registar otvorio tom vlasniku za primljene obveznice (u Planu računa to je račun 911);
8) račun obveznica klijenta kod člana Centralnog registra (u daljem tekstu: račun klijenta) jeste račun vlasnika obveznica kod člana Centralnog registra, na kome se vodi stanje obveznica u ime i za račun tog klijenta (u Planu računa to je račun 919);
9) račun trgovanja obveznicama člana Centralnog registra (u daljem tekstu: trgovački račun) jeste račun preko koga se vodi trgovanje obveznicama (u Planu računa to je račun 930);
10) račun garantnog fonda je račun berzanskog posrednika kod banke ovlašćene za poslove sa inostranstvom, koji se kod Narodne banke Jugoslavije vodi po bankama i koristi za ispravljanje grešaka koje taj berzanski posrednik napravi pri izvršenju naloga svog klijenta;
11) privremeni račun je račun na kome se na kraju radnog dana Td+3 evidentiraju zaključeni a neizvršeni poslovi - radi direktnog izvršenja ili storniranja (u Planu računa to je račun 958);
12) trgovački dan (Td+0) jeste dan zaključenja posla kupoprodaje obveznica na berzi;
13) Td(+1, +2, +3) jeste oznaka broja radnih dana posle trgovačkog dana.
3.
Centralni registar obavlja sledeće poslove:
- uknjiženje emisije obveznica;
- prijem obveznica na čuvanje;
- uknjiženje imobilisanih obveznica;
- izračunavanje i obračunavanje novčanih obaveza i potraživanja koji su nastali na osnovu poslova sa obveznicama zaključenih na berzi;
- preknjižavanje obveznica s računa prethodnog na račun novog vlasnika;
- prenos obveznica s računa na račun istog vlasnika;
- upis založnog prava i drugih prava na obveznicama;
- promene podataka o imaocima računa obveznica;
- druge poslove u vezi s poslovanjem obveznicama i vlasništvom na obveznicama.
II. UKNjIŽENjE EMISIJE OBVEZNICA
4.
Centralni registar uknjižava obveznice uručene deviznim štedišama na osnovu dnevnih izveštaja koje mu ovlašćene banke dostave u skladu sa Instrukcijama ovlašćenim bankama za rad sa obveznicama SR Jugoslavije emitovanim za izmirenje obaveza po osnovu devizne štednje građana (G. br. 1398 do 28. juna 2001. godine i G. br. 3863) od 2. novembra 2001. godine)
Izveštaji iz stava 1. ove tačke dostavljaju se elektronski, na Obrascu 1, koji je sastavni deo ovog uputstva.
Na osnovu izveštaja iz stava 2. ove tačke, Centralni registar odmah otvara registarski račun emisije obveznica po ovlašćenim bankama, na kome se vode stanja obveznica po nominalnoj vrednosti u nemačkim markama (DEM), po serijama i po rokovima dospeća.
III. PRIJEM, ČUVANjE I IZDAVANjE OBVEZNICA
5.
Centralni registar prima na čuvanje obveznice (čija je serija A štampana u apoenskoj strukturi od 500, 100, 50 i 10DEM, a serija B u apoenskoj strukturi od 5.000, 1.000, 500 i 100 DEM) koje mu donosilac obveznica ili njegov zastupnik, ili član Centralnog registra u ime donosioca, preda na čuvanje.
Prilikom prijema obveznica, Centralni registar proverava njihovu verodostojnost, utvrđuje identitet donosioca obveznice i proverava da li donosilac već ima otvoren vlasnički račun, pa ako nema, Centralni registar otvara taj račun.
Posle prijema i kontrole obveznica, Centralni registar izdaje nalog za deponovanje obveznica (Obrazac 2, koji je sastavni deo ovog uputstva) i nalog za uknjižavanje obveznica na vlasnički račun donosioca obveznica (911), po serijama i po rokovima dospeća (Obrazac 3, koji je sastavni deo ovog uputstva).
: