Na osnovu člana 38. tačka 1. Zakona o platnom prometu ("Službeni list SRJ", br. 53/92 i 16/93), generalni direktor Službe za platni promet donosi

UPUTSTVO

O USLOVIMA I NAČINU OTVARANjA I UKIDANjA RAČUNA UČESNICIMA U PLATNOM PROMETU KOD SLUŽBE ZA PLATNI PROMET

(Objavljeno u "Sl. listu SRJ", br. 24/93)

I. UVODNE ODREDBE

1.
Ovim uputstvom bliže se uređuju uslovi pod kojima i način na koji se učesnicima u platnom prometu kod Službe za platni promet (u daljem tekstu: Služba) otvaraju i ukidaju računi iz člana 12. stav 1. Zakona o platnom prometu (u daljem tekstu: Zakon).
2.
Učesnici u platnom prometu iz člana 5. Zakona (u daljem tekstu: učesnici) kojima se kod Službe otvaraju računi saglasno ovom uputstvu su: pravna lica i radnje bez svojstva pravnog lica koje su dužne da vode poslovne knjige (u daljem tekstu: pravna lica i radnje) i fizička lica koja vrše plaćanja preko računa u dinarima.
Fizička lica kojima Služba može voditi račune na osnovu člana 8. tačka 1. stav 2. Zakona, u smislu ovog uputstva, jesu radnje bez svojstva pravnog lica koje ne vode poslovne knjige na osnovu zakona i drugih propisa, lica koja u vidu zanimanja obavljaju delatnost na osnovu propisa i građani.

II. RAČUNI KOJI SE UČESNICIMA U PLATNOM PROMETU OTVARAJU I UKIDAJU KOD SLUŽBE

3.
Računi koji se učesnicima otvaraju i ukidaju kod Službe su:
1) poslovni računi;
2) uplatni računi javnih prihoda i računi za zajedničku naplatu prihoda;
3) računi za posebne namene i drugi računi u skladu s propisima.
4.
Poslovni računi učesnika kod Službe su računi na kojima se evidentiraju novčana sredstva koje učesnici ostvaruju, i kojima raspolažu i vrše plaćanja po svim osnovama iz svog poslovanja.
Poslovni računi mogu se otvarati kao žiro-računi ili kao tekući računi.
Žiro-računi učesnika su računi sa kojih učesnici vrše plaćanja do visine raspoloživih sredstava na računu.
Tekući računi učesnika su računi sa kojih učesnici vrše plaćanja do visine raspoloživih sredstava na računu uvećanog za iznos okvirnog kredita odobrenog u ugovoru koji je učesnik zaključio sa nosiocem platnog prometa koji obavlja kreditno-depozitne poslove, čiji je deponent.
5.
Uplatni računi javnih prihoda kod Službe su računi na kojima se evidentiraju uplate javnih prihoda i sa kojih se uplaćena sredstva raspoređuju korisnicima tih prihoda, saglasno propisima.
Računi iz stava 1. ove tačke otvaraju se kod Službe u skladu sa zakonom i drugim propisom donesenim na osnovu ovog zakona.
Računi za zajedničku naplatu prihoda kod Službe su računi preko kojih se vrši zajednička naplata prihoda za više korisnika prihoda, a koji se raspoređuju tim korisnicima u skladu s propisom, odnosno ugovorom.
6.
Računi za posebne namene i drugi računi u skladu s propisima su računi na kojima se evidentiraju sredstva koja učesnici u platnom prometu ostvaruju i kojima raspolažu za posebne namene, odnosno računi na kojima se evidentiraju sredstva učesnika prikupljena ili izdvojena u skladu s propisima.
7.
Učesnik u platnom prometu može imati samo jedan poslovni račun.

III. USLOVI I NAČIN OTVARANjA RAČUNA KOD SLUŽBE

8.
Služba otvara račune učesnicima na osnovu pisanog zahteva (u daljem tekstu: zahtev).
Izuzetno od odredbe stava 1. ove tačke, Služba otvara račune i bez zahteva u skladu sa zakonom i propisom.
9.
Pravna lica i radnje podnose zahtev za otvaranje računa organizacionoj jedinici Službe u svom sedištu, odnosno organizacionoj jedinici Službe nadležnoj za teritoriju opštine u kojoj je sedište pravnog lica i radnje, ili organizacionoj jedinici Službe utvrđenoj opštim aktom donesenim na osnovu Zakona ako je tim aktom tako utvrđeno za pojedine učesnike u platnom prometu.
Izuzetno od odredbe iz stava 1. ove tačke, pravno lice podnosi zahtev za otvaranje računa delu pravnog lica koji je sastavni deo računa pravnog lica, organizacionoj jedinici Službe, gde je sedište dela pravnog lica.
Fizičkim licima Služba otvara račune nezavisno od prebivališta, saglasno ugovoru.
10.
Pravno lice i radnja, uz zahtev za otvaranje poslovnog računa kao žiro-računa, podnose i dokumentaciju kojom dokazuju svoj identitet i uslove za otvaranje računa i to:
1) rešenje o upisu učesnika u sudski registar, odnosno u registar nadležnog organa ako je za tog učesnika registrovanje propisano, ili akt nadležnog organa o osnivanju učesnika ako učesnik nije osnovan neposredno na osnovu zakona i ako za njega registrovanje nije propisano;
2) obaveštenje organa nadležnog za poslove statistike o razvrstavanju učesnika po delatnostima ako razvrstavanje vrši organ za poslove statistike;
3) zahtev za deponovanje sredstava kod određene banke ako deponovanje sredstava nije propisano zakonom;
4) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa;
5) overu potpisa lica ovlašćenih za zastupanje na obrascu OP.
11.
Vojna jedinica i vojna ustanova, uz zahtev za otvaranje poslovnog računa kao žiro-računa, podnose:
1) akt saveznog ministra za narodnu odbranu da mogu imati poslovne i druge račune kod Službe;
2) akt saveznog ministra za narodnu odbranu o razvrstavanju po delatnosti i značaju;
3) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga za raspolaganje sredstvima sa računa kod Službe.
12.
Pravno lice, uz zahtev za otvaranje računa delu pravnog lica, podnosi:
1) rešenje o upisu dela pravnog lica u sudski registar, odnosno u registar nadležnog organa ako je za deo pravnog lica registrovanje propisano, ili akt nadležnog organa o osnivanju dela pravnog lica ako za deo pravnog lica nije propisana obaveza upisa u registar;
2) izvod akta kojim se delu pravnog lica daju ovlašćenja u pravnom prometu;
3) zahtev za deponovanje sredstava kod određene banke ako deponovanje sredstava nije propisano zakonom;
4) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa;
5) kopiju obaveštenja o razvrstavanju pravnog lica po delatnosti;
6) overu potpisa lica ovlašćenih za zastupanje na obrascu OP.
Zahtev treba da sadrži i broj poslovnog računa pravnog lica.
13.
Stečajni upravnik, odnosno lice ovlašćeno za sprovođenje redovne likvidacije, uz zahtev za otvaranje računa učesniku u stečaju ili likvidaciji, prilaže:
1) rešenje o otvaranju stečajnog postupka, odnosno postupka redovne likvidacije;
2) zahtev o deponovanju sredstava kod određene banke ako deponovanje sredstava nije propisano zakonom;
3) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa učesnika u stečaju, odnosno likvidaciji.
14.
Fizičko lice, uz zahtev za otvaranje poslovnog računa kao žiro-računa, radi zaključivanja ugovora o vođenju sredstava kod Službe, podnosi i sledeću dokumentaciju;
1) rešenje o upisu u registar nadležnog organa ako postoji obaveza njegovog upisa u odgovarajući registar;
2) zahtev za deponovanje sredstava kod određene banke ako deponovanje sredstava nije propisano zakonom;
3) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa;
4) izjavu da nema poslovni račun kod drugog nosioca platnog prometa.
15.
Učesnici, uz zahtev za otvaranje poslovnog računa kao tekućeg računa, uz dokumentaciju koja je potrebna za otvaranje žiro-računa, podnose i ugovor zaključen sa nosiocem platnog prometa koji obavlja kreditno-depozitne poslove.
U ugovoru iz stava 1. ove tačke utvrđuju se iznos i datum do kojih učesnik, u slučaju nedostatka sredstava na računu, može koristiti sredstva sa računa nosioca platnog prometa koji obavlja depozitno-kreditne poslove potpisnika ugovora.
16.
Zahtev za otvaranje računa iz stava 3. tač. 5. i 6. ovog uputstva (u daljem tekstu: ostali računi) pravna lica i radnje, po pravilu, podnose istovremeno sa zahtevom za otvaranje poslovnog računa, odnosno kad se za to ukaže potreba.
Pri naknadnom otvaranju ostalih računa iz stava 1. ove tačke pravna lica i radnje podnose:
1) zahtev za deponovanje sredstava kod određene banke ako deponovanje sredstava nije propisano zakonom;
2) kartone deponovanih potpisa lica ovlašćenih za potpisivanje naloga radi raspolaganja sredstvima sa računa kod Službe.
17.
Organizaciona jedinica Službe dužna je da na zahtev učesnika otvori odgovarajući račun ako su ispunjeni uslovi predviđeni ovim uputstvom i da o tome donese rešenje.
Ako organizaciona jedinica Službe utvrdi da nisu ispunjeni uslovi za otvaranje računa, donosi rešenje o odbijanju zahteva za otvaranje računa.
Rešenje o otvaranju, odnosno odbijanju otvaranja računa organizaciona jedinica Službe donosi u roku od pet dana od dana prijema zahteva za otvaranje računa.
Protiv rešenja o odbijanju otvaranja računa učesnik može, u roku od 15 dana od dana prijema rešenja, izjaviti žalbu nadležnom drugostepenom organu Službe.
Rešenje doneseno po žalbi iz stava 4. ove tačke je konačno.
18.
Učesnici su dužni da, u roku od tri dana od dana nastanka statusnih i drugih promena, sve nastale statusne i druge promene koje utiču na već otvorene račune ili na podatke koji se vode u registrima ili drugim evidencijama kod Službe prijave nadležnoj organizacionoj jedinici službe kod koje se vodi njihov poslovni račun i o tome prilože propisanu dokumentaciju.
Promene koje se moraju prijaviti su: promene u organizovanju, promene firme, odnosno naziva, sedišta ili adrese, promene delatnosti,