Na osnovu čl. 21. i 45. Zakona o Narodnoj banci Srbije ("Službeni glasnik RS", br. 72/2003 i 55/2004) i tačke 15. Odluke o uslovima i načinu obavljanja platnog prometa sa inostranstvom ("Službeni glasnik RS", broj 24/2007),
Guverner Narodne banke Srbije donosi

UPUTSTVO

ZA SPROVOĐENjE ODLUKE O USLOVIMA I NAČINU OBAVLjANjA PLATNOG PROMETA SA INOSTRANSTVOM

(Objavljeno u "Sl. glasniku RS", br. 24 od 2. marta 2007, 31/2007, 41/07, 3/08, 61/08, 120/08, 38/10, 92/11, 62/13)

I. OPŠTE ODREDBE

1.
Ovim uputstvom propisuju se bliži uslovi i način sprovođenja Odluke o uslovima i načinu obavljanja platnog prometa sa inostranstvom (u daljem tekstu: Odluka).
Platni promet sa inostranstvom obuhvata plaćanja, naplaćivanja i prenose po tekućim i kapitalnim poslovima u devizama i dinarima između rezidenata i nerezidenata.
Platni promet sa inostranstvom vrši se instrumentima plaćanja koji se primenjuju u međunarodnom platnom prometu, uz primenu međunarodnih pravila i standarda iz područja bankarstva, kao i uz korišćenje naloga propisanih ovim uputstvom.
2.
Platni promet sa inostranstvom obavlja se preko računa propisanih u tački 2. Odluke i usklađenih sa odredbama odluke kojom se uređuje jedinstvena struktura za identifikaciju i klasifikaciju računa i plan računa za primenu međunarodnih pravila iIBANstandarda.
Banka je obavezna da evidentira vreme prijema svih naloga za plaćanje prema inostranstvu, odnosno naplatu iz inostranstva, kao i potvrda primljenih naplata o pokriću - osim ako je za te naloge koristilaSWIFTtehnologiju.
3.
Banka devizne račune rezidenata i nerezidenata vodi u skladu s propisom kojim se uređuju analitički računi u Kontnom okviru za banke, a Narodna banka Srbije - u skladu s Kontnim okvirom propisanim za Narodnu banku Srbije.
Banka devizne račune vodi u devizama i u dinarskoj protivvrednosti tih deviza preračunatoj po zvaničnom srednjem kursu.
4.
Bankom naplate smatra se banka koja prima sredstva na svoj račun u inostranstvu ili prima efektivni strani novac, kao i banka koja vodi račun nerezidenta na čiji se teret vrši plaćanje.
Bankom isplate smatra se banka koja rezidentu, odnosno nerezidentu odobri račun ili isplati sredstva.
5.
Banke su obavezne da Narodnoj banci Srbije dostavljaju podatke i izveštaje o obavljenim transakcijama sa inostranstvom - na način i u rokovima propisanim ovim uputstvom, kao i po dinamici izveštavanja utvrđenoj u Prilogu 1 tog uputstva.
Kod obavljanja platnog prometa sa inostranstvom koriste se:
- Šifarnik osnova naplate, plaćanja i prenosa u platnom prometu sa inostranstvom - Prilog 2;
- Šifarnik istrumenata plaćanja - Prilog 3;
- Posebne šifre rezidenata (matični brojevi) - Prilog 4;
- Šifarnik valuta i Šifarnik zemalja - navedenih u nomenklaturama koje prati Institut za standardizaciju Srbije a objavljene su na sajtu Narodne banke Srbije.
Prilozi iz ove tačke odštampani su uz ovo uputstvo i njegov su sastavni deo.
5a
Plaćanja, naplaćivanja i prenosi po tekućim i kapitalnim poslovima kliringom u devizama između rezidenata i nerezidenata, banke mogu obavljati preko računa devizne obavezne rezerve kod Narodne banke Srbije.
Kliring iz stava 1. ove tačke obavlja se za banke koje su zaključile ugovor s Narodnom bankom Srbije, kao i za banke čije je sedište na teritoriji države s čijom je centralnom bankom Narodna banka Srbije zaključila sporazum o kliringu.

II. PLATNI PROMET U DEVIZAMA

Naplate iz inostranstva

6.
Naplatom iz inostranstva smatraju se sredstva ostvarena po osnovu tekućih i kapitalnih poslova s nerezidentima.

Naplata doznakom i inkasom dokumenata

7.
Banka je obavezna da račun korisnika naplate naveden u nalogu nerezidenta odobri najkasnije u roku iz tačke 4. stav 3. Odluke ako je primila izveštaj strane banke da su devize odobrene računu banke i ako je od korisnika naplate dobila podatak o osnovu naplate, kao i podatke neophodne za izvršenje isplate po naplati - uz koje je priložen dokument ako je on propisan kao uslov izvršenja isplate.
Nalogom iz stava 1. ove tačke smatra se nalog strane banke koji sadrži sve podatke potrebne za obradu tog naloga u skladu sa ovim uputstvom.
Kad je korisnik naplate fizičko lice, podatak o šifri osnova naplate banka može popuniti na osnovu podataka navedenih u nalogu nerezidenta fizičkog lica, a kad je u pitanju nerezident pravno lice, banka postupa u skladu sa stavom 1. ove tačke.
Kad u nalogu nerezidenta nije naveden račun korisnika naplate, banka postupa u skladu s tačkom 6. Odluke.
8.
Ako se naplata vrši po osnovu kreditnog posla sa inostranstvom, banka može odobriti račun korisnika naplate ako je taj korisnik o tom poslu prethodno izvestio Narodnu banku Srbije, a na osnovu sledećih dokumenata stavljenih banci na uvid:
1) KZ obrazaca, koje je Narodna banka Srbije overila, za korišćenje:
- finansijskog i subordiniranog kredita ili zajma u devizama koje rezident uzima od nerezidenta,
- kredita ili zajma u devizama koji od nerezidenata uzimaju rezidenti fizička lica i ogranci stranih pravnih lica,
- kredita ili zajma u dinarima koji međunarodne finansijske organizacije i razvojne banke ili finansijske institucije čiji su osnivači strane države odobre rezidentu;
2) KO obrazaca, koje je Narodna banka Srbije overila, za naplatu glavnice i kamate po:
- finansijskom i subordiniranom kreditu ili zajmu u devizama,
- komercijalnom kreditu ili zajmu u devizama i dinarima za finansiranje odloženog plaćanja i plaćanja unapred robe i usluga u spoljnotrgovinskom prometu, a koji rezident odobrava nerezidentu.
Korisnik naplate je obavezan da dokumente iz stava 1. ove tačke čuva za svoje potrebe i za potrebe nadležnih kontrolnih organa.
Banka može da odobri račun korisnika naplate po osnovu kreditnih poslova sa inostranstvom koji nisu navedeni u stavu 1. ove tačke i ako korisnik o tim poslovima nije prethodno izvestio Narodnu banku Srbije.
9.
Ako banci naplate nisu dostavljeni podaci i propisani dokumenti neophodni za izvršenje isplate po naplati u skladu s tač. 7. i 8. ovog uputstva, banka, po osnovu obaveze za neizvršene isplate, opštim deviznim nalogom (slog - 66) odobrava račun obaveza u stranoj valuti iz Kontnog okvira za banke, uz primenu šifre osnova 909.
Banka iz stava 1. ove tačke obavezna je da po nalogu korisnika naplate, odmah posle ispunjenja uslova za izvršenje isplate po naplati, stornira opšti devizni nalog s šifrom osnova 909 i ispostavi nalog za naplatu (slog - 60), sa odgovarajućom šifrom osnova, ili da, ako ti uslovi nisu ispunjeni, ova sredstva u istom iznosu vrati banci od koje ih je primila - opštim deviznim nalogom (slog - 77), šifra osnova 109.
10.
Naplatu iz inostranstva banka obrađuje nalogom za naplatu (slog - 60), koji sadrži neophodne elemente propisane ovim uputstvom.
11.
Kad je banka naplate istovremeno i banka isplate, knjiženje vrši na teret računa 050, odnosno 051 a u korist računa 5007, odnosno računa iz tačke 3. ovog uputstva. Naplate u devizama banka obrađuje nalogom za naplatu (slog - 60) kad je korisnik naplate rezident, sa odgovarajućom šifrom osnova naplate, ili opštim deviznim nalogom (slog - 66), šifre osnova 501, odnosno 502 kad je korisnik uplate nerezident.
12.
Kad banka naplate nije istovremeno i banka isplate, obavezna je da, najkasnije narednog radnog dana od dana prijema pokrića, obavesti banku isplate o primljenoj naplati i sredstva prenese na tu banku.
Banka naplate