Za pristup kompletnom i ažurnom tekstu ovog dokumeta, molimo vas:


Na osnovu člana 16. stav 2. Zakona o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 107/05 i 72/09 - dr. zakon) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi ("Službeni glasnik RS", br. 55/05, 71/05 - ispravka, 101/05 i 65/08),
Vlada donosi,

UREDBU

O NACIONALNOM PROGRAMU PREVENCIJE, LEČENjA I KONTROLE KARDIOVASKULARNIH BOLESTI U REPUBLICI SRBIJI DO 2020. GODINE

(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 11 od 5. marta 2010)

Član 1.

Ovom uredbom utvrđuje se Nacionalni program prevencije, lečenja i kontrole kardiovaskularnih bolesti u Republici Srbiji do 2020. godine.

Član 2.

Aktivnosti na prevenciji, lečenju i kontroli kardiovaskularnih bolesti sprovode se po Nacionalnom programu iz člana 1. ove uredbe, koji sadrži utvrđeni cilj, aktivnosti i očekivani rezultat.
Nacionalni program iz člana 1. ove uredbe odštampan je uz ovu uredbu i čini njen sastavni deo.

Član 3.

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
05 broj 110-1266/2010
U Beogradu, 25. februara 2010. godine
Vlada
Predsednik, dr Mirko Cvetković, s.r.
NACIONALNI PROGRAM
PREVENCIJE, LEČENjA I KONTROLE KARDIOVASKULARNIH BOLESTI U REPUBLICI SRBIJI DO 2020. GODINE
Uvod
Kardiovaskularne bolesti (KVB), bolesti sistema krvotoka, srca i krvnih sudova, predstavljaju veliku, heterogenu grupu oboljenja. Ishemijska bolest srca sa svoja četiri klinička oblika - anginom pektoris, akutnim infarktom miokarda, iznenadnom srčanom smrti i ishemijskom kardiomiopatijom, najčešća je bolest iz ove velike grupe oboljenja, a nastaje kao posledica arteroskleroze u koronarnim arterijama.
Glavni ciljevi Nacionalnog programa prevencije i kontrole kardiovaskularnih bolesti u Republici Srbiji do 2020. godine (u daljem tekstu: Program) jesu: značajno smanjenje obolevanja i umiranja stanovnika u Republici Srbiji od kardiovaskularnih bolesti, poboljšanje njihovog kvaliteta života i smanjenje nejednakosti u zdravlju. Integrisana akcija društva treba da bude usmerena na faktore rizika i socijalno-ekonomske determinante zdravlja, ali i na jačanje zdravstvenog sistema Republike Srbije, kako bi bio u stanju da odgovori na sve veće opterećenje stanovništva kardiovaskularnim bolestima.
Prevencijom i kontrolom bolesti srca i krvnih sudova moguće je značajno poboljšati zdravlje. Kontrola ovih oboljenja je ostvariva prevencijom na individualnom i populacionom nivou, smanjenjem nejednakosti u zdravlju, zajedničkom akcijom zdravstvenog i nezdravstvenih sektora, ranim otkrivanjem (skriningom), preventivnim intervencijama i promocijom protektivnih faktora.
1. Prikaz situacije
U odnosu na prosečnu standardizovanu stopu mortaliteta u Evropi od 410,1 na 100.000, Republika Srbija se sa standardizovanom stopom mortaliteta 504,3 na 100.000 stanovnika 2007. godine nalazila u grupi zemalja sa visokim rizikom umiranja od bolesti srca i krvnih sudova.
U strukturi mortaliteta u Republici Srbiji u 2007. godini, bolesti srca i krvnih sudova činile su više od polovine svih smrtnih ishoda (56,0%). Najviše stanovnika (36,91%) naše zemlje umrlo je od drugih bolesti srca, približno svaka treća osoba umrla je od bolesti krvnih sudova mozga i 22,26% ljudi umrlo je od ishemijske bolesti srca.
Pored oboljenja sistema za disanje, bolesti sistema krvotoka na drugom su mestu u strukturi vanbolničkog morbiditeta u Republici Srbiji tokom 2007. godine. Ove bolesti su u službi opšte medicine bile zastupljene sa 19.5% i u službi medicine rada sa 15,0%.
Prema izveštaju o hospitalizacijama (pojedinačni izveštaji) u zdravstvenim ustanovama u Republici Srbiji u 2007. godini lečeno je ukupno 931.368 osoba. U strukturi bolnički lečenih lica u 2007. godini bilo je ukupno 931.638 osoba, odnosno 427.118 muškaraca (45,86%) i 504.250 žena (54,14%). Najviše lečenih osoba (15,3%) u bolnicama u našoj zemlji u 2007. godini bilo je sa dijagnozom bolesti srca i krvnih sudova.
Prema podacima Registra za akutni koronarni sindrom (AKS) Republike Srbije, tokom 2007. godine u našoj zemlji registrovano je 21.821 novoobolelih i 7.381 smrtnih ishoda od AKS-a. Od akutnog infarkta miokarda u našoj zemlji u 2007. godini obolelo je 16.805 osoba i umrlo 7159 ljudi. Iste godine od nestabilne angine pektoris je u našoj zemlji obolelo 5016 osoba i umrlo 222 ljudi.
1.1. Opterećenje faktorima rizika i kardiovaskularnim bolestima
Prema podacima publikacije "Zdravlje stanovnika Srbije" za 2006. godinu: 33,6% odraslog stanovništva puši, 46,5% ima hipertenziju, 40,3% svakodnevno ili povremeno konzumira alkohol, 18,3% je gojazno i 74,3% nije dovoljno fizički aktivno. U odnosu na prethodno istraživanje iz 2000. godine, 2006. godine među odraslim stanovništvom Republike Srbije smanjena je učestalost pušenja za 6,9%, konzumiranja alkohola za 7,2% i fizičke neaktivnosti za 12%. U istom periodu, porasla je prevalencija hipertenzije za 2% i gojaznosti za 1%.
U ukupnom rangiranju oboljenja prema godinama života korigovanim u odnosu na nesposobnost (DALY) u 2000. godini, ishemijska bolest srca nalazila se na prvom mestu, a cerebrovaskularna oboljenja (šlog), bila su na drugom mestu. Stope DALY-ja za ishemijsku bolest srca i cerebrovaskularna oboljenja rastu sa godinama života kod osoba oba pola.
Rezultati studije "Opterećenje bolestima i povredama u Srbiji" pokazali su da bi najveći porast očekivanog trajanja života na rođenju u 2000. godini nastao eliminacijom mortaliteta od ishemijske bolesti srca kod muškaraca (za 2,4 godine) i eliminacijom cerebrovaskularnih bolesti kod žena (za 2,1 godinu).
1.2. Zakonska regulativa
- Zakon o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 107/05 i 72/09 - dr. zakon);
- Zakon o zdravstvenom osiguranju ("Službeni glasnik RS", br. 107/05 i 109/05 - ispravka);
- Zakon o lekovima i medicinskim sredstvima ("Službeni glasnik RS", br. 84/04, 85/05 i 36/09);
- Uredba o planu mreže zdravstvenih ustanova("Službeni glasnik RS", br. 42/06, 119/07, 84/08, 71/09 i 85/09);
- Uredba o nacionalnom programu prevencije i rane detekcije tipa 2 dijabetesa ("Službeni glasnik RS", broj 17/09);
- Pravilnik o bližim uslovima za obavljanje zdravstvene delatnosti u zdravstvenim ustanovama i drugim oblicima zdravstvene službe ("Službeni glasnik RS", br. 43/06 i 112/09);
1.3. Organizacija i kadrovski kapaciteti zdravstvene službe
Na primarnom nivou zdravstvene zaštite, u 157 domova zdravlja, u Republici Srbiji tokom 2007. godine, ostvareno je ukupno 23.749.162 prvih poseta, od čega je 1.601.641 (6,7%) ovih poseta bilo sa dijagnozom bolesti srca i krvnih sudova. Najviše poseta (86,6%) zbog problema sa srcem i krvnim sudovima u primarnoj zdravstvenoj zaštiti bilo je u službi opšte medicine.
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut" (u daljem tekstu: Institut za javno zdravlje Srbije) na dan 31 decembra 2008. godine, u vanbolničkim zdravstvenim ustanovama radilo je 3642 doktora medicine koji su se bavili dijagnostikom i lečenjem bolesti srca i krvnih sudova. Na primarnom nivou zdravstvene zaštite sa započetom i završenom specijalizacijom radilo je ukupno 1722 (47,3%) doktora opšte medicine; 1208 (33,2%) specijalista pedijatrije; 355 (9,7%), specijalista interne medicine; 314 (8,6%) specijalista urgentne medicine sa reanimacijom i 43 (1,2%) subspecijalista kardiologije.
Bolničku zdravstvenu zaštitu u 2007. godini pružalo je 128 zdravstvenih ustanova: stacionari pri domovima zdravlja (21), opšte bolnice (40), specijalne bolnice (37), zavodi (2), instituti (14), klinike (6), kliničko-bolnički centri (4) i klinički centri (4).
U stacionarnim ustanovama u našoj zemlji radilo je ukupno 7562 doktora medicine od toga 6563 specijalista; 2888 zdravstvenih radnika sa višom i 21.061 sa srednjom stručnom spremom.