Na osnovu člana 33. Zakona o spoljnotrgovinskom poslovanju ("Službeni glasnik RS", broj 36/09) i člana 42. stav 1. Zakona o Vladi ("Službeni glasnik RS", br. 55/05, 71/05 - ispravka, 101/07 i 65/08),
Vlada donosi
UREDBU
O BLIŽIM USLOVIMA ZA PRIMENU KOMPENZATORNIH MERA
(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 112 od 30. decembra 2009)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom uređuju se bliži uslovi za primenu kompenzatornih mera, u skladu sa pravilima Svetske trovinske organizacije (u daljem tekstu: STO) i propisima Evropske unije.
A. SUBVENCIJE KOJE PODLEŽU KOMPENZATORNIM MERAMA
Subvencije
Član 2.
Subvencija, u smislu člana 32. stav 2. Zakona o spoljnotrgovinskom poslovanju (u daljem tekstu: Zakon) je direktni ili indirektni finansijski doprinos ili bilo koja podrška, cenama ili dohotku, koji obezbeđuje vlada u državi porekla, odnosno izvoza proizvoda u korist proizvođača, proizvodnje, izvoza ili transporta takvih proizvoda u Republiku Srbiju čime primaoci subvencije ostvaruju neku korist.
Finansijski doprinos iz stava 1. ovog člana je:
1) direktni prenos državnih sredstava (donacije, zajmovi, uvećanje akcijskog kapitala i sl.) ili mogući direktan transfer sredstava ili preuzimanje obaveza (davanje garancije za zajmove i sl.);
2) odricanje države od dospelog javnog prihoda ili nenaplaćivanje takvog prihoda (carina, porez, poreski podsticaji i sl.);
3) proizvodnja ili nabavka robe ili pružanje usluga od strane države, osim za potrebe opšte infrastrukture (izgradnje puteva itd.);
4) uplaćivanje u određene fondove ili poveravanje ili davanje naloga od strane vlade drugim licima da izvrše neku od aktivnosti iz tač. 1-3. ovog stava.
Zabranjene subvencije
Član 3.
Zabranjene subvencije su subvencije koje su uslovljene:
1) izvoznim uspehom ili
2) upotrebom domaćih umesto stranih proizvoda.
Smatra se da subvencija zavisi od izvoznog uspeha kada je na osnovu činjenica utvrđeno, da odobravanje subvencije, iako zakonom nije uslovljeno izvoznim rezultatima, zavisi od stvarnog ili očekivanog izvoza ili prihoda od izvoza. Činjenica da se subvencija odobrava izvozniku, nije dovoljna da se takva subvencija smatra izvoznom subvencijom, u smislu ove uredbe.
Odredbe ovog člana ne primenjuje se na poljoprivredne proizvode u skladu sa pravilima STO.
Specifične subvencije
Član 4.
Smatra se da je subvencija specifična za neko preduzeće ili industriju, ili grupe preduzeća ili industrije ako državni organ koji je odobrava, ili propisi na osnovu kojih se odobrava, izričito ograničavaju subvencionisanje za određena preduzeća ili industriju, ili grupe preduzeća ili industrije.
Smatra se da subvenicija nije specifična kada propisi utvrđuju objektivne kriterijume ili uslove za primanje ili visinu subvencije, a nadležni organ koji daje subveniciju primenjuju te kriterijume ili uslove jednako prema svim preduzećima.
U slučaju sumnje da je subvencija specifična razmatraju se i sledeći faktori: korišćenje programa subvencionisanja samo u ograničenom broju određenih preduzeća, pretežno korišćenje u nekim preduzećima, odobravanje neproporcionalno velikih iznosa subvencija određenim preduzećima i način na koji organ koji odobrava subvencije koristi svoje diskreciono pravo pri donošenju odluke o odobravanju subvencije, informacije o učestalosti odbijanja ili odobravanja zahteva za subvencionisanje i obrazloženja takvih odluka, kao i aktivnosti nadležnog organa koji odobrava subvenciju, i vremensko trajanje programa subvencionisanja.
Smatra se da je specifična subvencija ona koja se daje preduzeću sa sedištem u određenom području u kojem je nadležan organ koji daje subvenciju. Utvrđivanje ili menjanje opšte važećih poreskih stopa na svim nivoima vlasti koje imaju pravo da to čine, neće se smatrati specifičnom subvencijom.
Zabranjena subvencija iz člana 3. ove uredbe smatra se specifičnom subvencijom.
Utvrđivanje specifičnosti subvencije mora da se zasniva na činjenicama i relevantnim dokazima.
Prijavljivanje subvencija
Član 5.
Ministarstvo nadležno za poslove ekonomije i regionalnog razvoja (u daljem tekstu: Ministarstvo) prijavljuje nadležnom telu STO specifične subvencije koje su odobrene ili se primenjuju na teritoriji Republike Srbije.
Prijava mora da sadrži:
1) vrstu subvencije (donacija, zajam, poreska olakšica itd.);
2) subvenciju po jedinici proizvoda ili u slučajevima kada to nije moguće, ukupan iznos ili godišnji budžetski izdatak za tu subvenciju (uključujući, ako je moguće, prosečnu subvenciju po jedinici proizvoda u prethodnoj godini);
3) cilj i/ili namenu subvencionisanja;
4) trajanje subvencionisanja i/ili druge rokove u vezi sa tim;
5) statističke podatke koji omogućavaju procenu efekata u trgovini prouzrokovane subvencionisanjem
B. KOMPENZATORNE MERE
Kompenzatorne mere
Član 6.
Kompenzatorna mera u smislu člana 32. tačka 1. Zakona, je posebna dažbina na uvoz proizvoda koja se uvodi radi otklanjanja negativnih uticaja subvencionisanja, koje se vrši u državi porekla, odnosno izvoza proizvoda.
Uslovi za uvođenje kompenzatornih mera
Član 7.
Vlada, u smislu člana 33. Zakona, uvodi kompenzatorne dažbine na predlog Ministarstva i po okončanju postupka ispitivanja koje sprovodi Ministarstvo u skladu sa ovom uredbom, ukoliko se utvrdi da postoji:
1) subvencija u smislu člana 4. ove uredbe,
2) šteta po domaću industriju ili opasnost od nastanka štete, u smislu člana 12. stav 1. ove uredbe i
3) postojanje uzročne veze između subvencije i štete.
Domaća industrija
Član 8.
Domaća industrija u smislu ove uredbe, odnosi se na sve domaće proizvođače sličnih proizvoda ili na one čija ukupna proizvodnja predstavlja pretežni deo ukupne domaće proizvodnje tih proizvoda, osim onih proizvođača koji su povezani sa uvoznicima ili izvoznicima subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju ili proizvođača koji su istovremeno i uvoznici takvih proizvoda.
Domaći proizvođači su povezani sa uvoznicima ili izvoznicima subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju ukoliko:
1) oni direktno ili indirektno kontrolišu uvoznike ili izvoznike subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju ili
2) su direktno ili indirektno kontrolisani od uvoznika ili izvoznika subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju ili
3) ih direktno ili indirektno kontroliše neka treća strana koja istovremeno kontroliše i uvoznike ili izvoznike subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju ili
4) zajedno sa uvoznicima ili izvoznicima subvencionisanih proizvoda u Republiku Srbiju, direktno ili indirektno kontrolišu treću stranu, pod uslovom da postoji osnov za sumnju da taj odnos može da utiče na ove proizvođače da se ponašaju drugačije od nepovezanih domaćih proizvođača.
Smatra se da domaći proizvođači, uvoznici ili izvoznici kontrolišu druge proizvođače, uvoznike ili izvoznike kada je neko od njih u poziciji da pravno ili faktički ograničava ili upravlja drugim.
Sličan proizvod
Član 9.
Sličan proizvod, u smislu ove uredbe, je proizvod koji je identičan to jest jednak u svim aspektima posmatranom proizvodu ili u odsustvu takvog proizvoda drugi proizvod koji iako nije isti u svakom pogledu ima karakteristike posmatranog proizvoda.
II. IZNOS SUBVENCIJE KOJA PODLEŽE KOMPENZATORNIM DAŽBINAMA
Izračunavanje iznosa subvencije koja podleže kompenzatornim dažbinama
Član 10.
Iznos subvencije koja podleže kompenzatornim dažbinama mora biti specifična subvencija i utvrđuje se u toku postupka ispitivanja u odnosu na vrednost podrške države porekla ili države izvoza koju prima proizvođač ili izvoznik takvih proizvoda, za izvoz istih u Republiku Srbiju.
Ispitivanje obuhvata period koji odgovara računovodstvenoj godini primaoca subvencije, koja neposredno prethodi pokretanju postupka ispitivanja, ili drugi period koji prethodi pokretanju postupka ispitivanja za koji postoje pouzdani finansijski i drugi podaci, a koji ne može biti kraći od šest meseci.
Za potrebe ove uredbe, iznos subvencije koja podleže kompenzatornim dažbinama izračunava se u smislu koristi za primaoca za koju se utvrdi da je postojala u toku perioda ispitivanja. Prilikom izračunavanja koristi za primaoca subvencije, ima se u vidu da:
1) davanje akcijskog kapitala od strane države ne predstavlja korist za primaoca, osim ako investiranje nije u skladu sa uobičajenom praksom investiranja privatnih investitora na teritoriji države porekla i/ili države izvoza;
2) odobravanje državnog zajma ne predstavlja korist za primaoca, osim ako ne postoji razlika između iznosa koji preduzeće plaća za državni zajam i iznosa koji bi preduzeće platilo za odgovarajući komercijalni zajam koji bi se mogao dobiti na tržištu. Kada postoji razlika, takav iznos predstavlja korist;
3) zajam za koji garantuje država ne predstavlja korist za primaoca, kada ne postoji razlika između iznosa koji plaća korisnik zajma za koji garantuje država i iznosa koji bi se plaćao za sličan komercijalni zajam bez državne garancije. Kada postoji razlika, takav iznos predstavlja korist;
4) obezbeđivanje proizvodima ili uslugama ili kupovina proizvoda od strane