Na osnovu člana 295. Zakona o Vojsci Jugoslavije ("Službeni list SRJ", br. 43/94), Savezna vlada donosi
UREDBU
O MERILIMA ZA OCENjIVANjE I LEKARSKIM PREGLEDIMA I ISPITIVANjIMA SPOSOBNOSTI VOJNIH OBVEZNIKA ZA VOJNU SLUŽBU
(Objavljena u "Sl. listu SRJ", br. 86/94)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovom uredbom propisuju se merila za ocenjivanje zdravstvenog stanja i psihofizičke sposobnosti za vojnu službu i lekarski i drugi pregledi i ispitivanja vojnih obveznika radi utvrđivanja sposobnosti za vojnu službu.
Član 2.
Lekarske i druge preglede iz člana 1. ove uredbe vrše lekari specijalisti opšte medicine ili medicine rada, uz pomoć stručnih nalaza psihologa i drugih lekara specijalista u ustanovama osnovne zdravstvene zaštite i specijalizovanim zdravstvenim ustanovama.
Član 3.
Spisak bolesti, telesnih mana, nedostataka i povreda (u daljem tekstu: Spisak bolesti), prema kome se ocenjuje zdravstveno stanje i psihofizička sposobnost vojnih obveznika za vojnu službu, utvrđuje savezni ministar nadležan za poslove odbrane, na predlog načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije.
II. UTVRĐIVANjE I OCENjIVANjE ZDRAVSTVENOG STANjA I PSIHOFIZIČKE SPOSOBNOSTI VOJNIH OBVEZNIKA
Član 4.
Utvrđivanje i ocenjivanje zdravstvenog stanja i psihofizičke sposobnosti obuhvataju:
1) utvrđivanje stanja i funkcionalne sposobnosti: gornjih ekstremiteta s ramenim pojasom (GE), donjih ekstremiteta s karličnim pojasom (DE), unutrašnjih i drugih organa u sklopu opšteg stanja (OS), čula vida (O), čula sluha i ravnoteže (U) i centralnog i perifernog nervnog sistema (NP);
2) utvrđivanje sumnje na postojanje psihijatrijskih oboljenja i poremećaja;
3) utvrđivanje emocionalno-socijalne zrelosti i stabilnosti (E), opšte intelektualne sposobnosti (G) i stepena duševnih poremećaja;
4) utvrđivanje i evidentiranje izrazite nerazvijenosti i neuhranjenosti (Ae), izrazite gojaznosti (Ob), promena na koži (K), nedostajanja više zuba (Z), mucanja (M), neraspoznavanja osnovnih boja (KV), poremećaja adaptacije na tamu (NV), i poremećaja stereoskopskog vida (SV);
5) utvrđivanje i evidentiranje patoloških stanja i poremećaja koji utiču na sposobnost za vojnu službu.
Član 5.
Lekarskim i drugim pregledima i ispitivanjima utvrđuju se normalna i patološka stanja organskih sistema, organa, čula i psihičkih funkcija i ocenjuju se jednom od sledećih ocena:
1) stanje bez ikakvih znakova poremećaja funkcija ocenom 5;
2) stanje s minimalnim znacima poremećaja funkcija ocenom 4;
3) stanje sa znacima lakših i umerenih poremećaja funkcija ocenom 3;
4) stanje sa znacima teških i najtežih poremećaja funkcija ocenom 1.
Za stanje i funkcije organskih sistema, organa ili čula, koja anamnestički i objektivno ne zadovoljavaju, ali se za vreme od najviše dve godine mogu bitno poboljšati, vojnim obveznicima se ne daje ocena dok im se zdravstveno stanje ne stabilizuje.
Član 6.
Za vojne obveznike čiji su zdravstveno stanje i psihofizičke sposobnosti ocenjeni ocenom 5 u odgovarajućim dokumentima se navodi samo predlog ocene zdravstvene sposobnosti, a za vojne obveznike čiji su zdravstveno stanje i psihofizičke sposobnosti ocenjeni ocenom 4, 3, 1 ili su bez ocene, pored predloga ocene zdravstvene sposobnosti iz Spiska bolesti, navode se tačka i redni broj u okviru te tačke.
Pored podataka iz stava 1. ovog člana, za vojne obveznike čiji su organski sistemi, organi i čula ocenjeni ocenom 3 treba navesti i odgovarajuću grupu ograničenja prema grupama ograničenja koje propisuje savezni ministar nadležan za poslove odbrane.
Član 7.
Nalazi utvrđeni lekarskim i drugim pregledima i ispitivanjima vojnih obveznika unose se u određene medicinsko-psihološke evidencije i dokumenta, koje propisuje savezni ministar nadležan za poslove odbrane.
III. OBIM I SADRŽAJ MEDICINSKIH PREGLEDA I PSIHOLOŠKIH ISPITIVANjA VOJNIH OBVEZNIKA
Član 8.
Radi utvrđivanja zdravstvene sposobnosti, svi vojni obveznici se podvrgavaju:
1) antropometrijskim merenjima i ispitivanjima fizičkih i funkcionalnih sposobnosti;
2) laboratorijskim pregledima;
3) oftalmološkom pregledu;
4) psihološkim ispitivanjima;
5) opštemedicinskom pregledu;
6) drugim specijalističkim pregledima i ispitivanjima, prema indikacijama.
Član 9.
Antropometrijska merenja i ispitivanja fizičkih i funkcionalnih sposobnosti vojnih obveznika obuhvataju osnovna antropometrijska merenja (visine u stojećem stavu, mase, obima grudi, obima opuštene nadlaktice i potkolenice) i procenu fizičke i funkcionalne sposobnosti.
U okviru ispitivanja iz stava 1.ovog člana mere se puls i krvni pritisak. Drugi parametri kardiovaskularne i respiratorne funkcije ispituju se prema indikacijama.
Član 10.
Laboratorijskim pregledima vojnih obveznika obuhvataju se ispitivanja krvi i mokraće.
Pored utvrđivanja brzine sedimentacije eritrocita i nivoa hemoglobina, utvrđuje se i broj eritrocita i leukocita i rade se neophodne serumske analize u koje spadaju bilirubin, šećer, urea i kreatinin, a kod hiperbilirubinemije ili pozitivne anamneze - i transaminaze (ALT i AST).
Mokraća se analizira skrining-metodom (reagenetrakom). U mokraći u kojoj reagene-traka nije otkrila patološki nalaz ne gleda se sediment, a mokraća u kojoj je otkriveno samo kvalitativno prisustvo pojedinih patoloških supstanci - analizira se kompletno (kvalitativno i kvantitativno).
Član 11.
Oftalmološki pregled obuhvata određivanje oštrine vida, kolornog i steroskopskog vida i primarne adaptacije na tamu.
Testiranje funkcije vida započinje ispitivanjem sposobnosti adaptacije na tamu u mezopski osvetljenoj prostoriji pomoću tablice po Purkinje-Krakonju ili skotoptikometrom po Heinsiusu. Kolorni vid se ispituje ortorejterom, pomoću pseudoizohramatskih tablica po Iscihari ili Nagelovim anomaloskopom.
Centralni vid na daljinu se ispituje ortorejterom, bez korekcije ili sa korekcijom, odnosno pomoću optotipskih tablica, koje se čitaju s određene daljine. Vidno polje se ispituje u četiri osnovna pravca peritestom po Becku koji je sastavni deo ortorejtera. Steroskopski vid se ispituje ortorejterom, a alternativno - amblioskopom.
Radi utvrđivanja i ocenjivanja stanja i funkcionalnih sposobnosti čula vida, u potrebnom obimu se obavljaju i drugi pregledi i ispitivanja prema medicinskim indikacijama i u posebnim indikacijama - kada se traži apsolutno isključivanje svih patoloških nalaza.
Član 12.
Psihološko ispitivanje vojnih obveznika obuhvata:
1) grupno psihološko ispitivanje (GPI), kojim se određuju emocionalna zrelost i stabilnost (E) i nivo intelektualne sposobnosti (G);
2) individualno psihološko ispitivanje (IPI), prema indikacijama, kojim se utvrđuju vrsta i stepen duševnih poremećaja.
Metodologiju grupnih (GPI) i individualnih (IPI) psiholoških ispitivanja vojnih obveznika propisuje savezni ministar nadležan za poslove odbrane.
Član 13.
Opštemedicinski sistematski pregled obuhvata:
1) lekarski pregled, pri čemu se patološki nalazi upisuju u listu nalaza, a najvažniji podaci i zaključak - i u zdravstvenu knjižicu; pri pregledu se koristi zdravstveni dosije iz ustanova osnovne zdravstvene zaštite i upitnik biografskih i zdravstvenih podataka iz zdravstvene knjižice vojnih obveznika;
2) uzimanje anamnestičkih podataka značajnih za ocenu sposobnosti (s osvrtom na porodičnu anamnezu), radi saznanja o ranijim oboljenjima, vremenu i načinu njihove pojave, trajanju i načinu lečenja i mestu lečenja; iz razgovora s vojnim obveznikom proverava se normalnost njegovog govora i saznaje njegovo mišljenje o zdravstvenoj sposobnosti;
3) posmatranje opšteg fizičkog izgleda, radi čega se vojni obveznik pojedinačno pregleda i nag da bi se mogli uočiti: izgled i reagovanje pojedinih delova njegovog tela pri stajanju, okretanju, sedanju, ustajanju i hodanju, njegova razvijenost, uhranjenost i psihička zrelost, uz analiziranje nalaza antropometrijskih merenja i grupnog psihološkog ispitivanja.
Fizička razvijenost vojnih obveznika ocenjuje se prema Normama fizičke razvijenosti vojnih