Na osnovu člana 7. stav 4. Zakona o zdravstvenoj zaštiti ("Službeni glasnik RS", br. 17/92, 50/92 i 52/93), Vlada Republike Srbije donela je

UREDBU

O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI STANOVNIŠTVA OD ŠEĆERNE BOLESTI

(Objavljena u "Sl. glasniku RS", br. 18/94)

Član 1.

Ovom uredbom utvrđuju se oblici šećerne bolesti za čije se sprečavanje, rano otkrivanje i lečenje preduzimaju mere zdravstvene zaštite, kao i program zdravstvene zaštite stanovništva od šećerne bolesti.

Član 2.

Oblici šećerne bolesti za čije se sprečavanje, rano otkrivanje i lečenje preduzimaju mere zdravstvene zaštite su:
1) insulin zavisni dijabetes melitus,
2) insulin nezavisni dijabetes melitus,
3) dijabetes melitus u vezi sa malnutricijom,
4) oštećena tolerancija glukoze, i
5) gestacioni dijabetes melitus.

Član 3.

Zdravstvena zaštita stanovništva od šećerne bolesti iz člana 2. ove uredbe sprovodi se po programu kojim su utvrđeni: opšti i specifični ciljevi u zdravstvenoj zaštiti od šećerne bolesti do 2000-te godine, operativni zadaci i mere u zdravstvenoj zaštiti od šećerne bolesti, način sprovođenja zadataka i mera, obim zdravstvene zaštite i mera i učesnici u sprovođenju programa i njihovi zadaci.
Program zdravstvene zaštite stanovništva od šećerne bolesti iz stava 1. ovog člana odštampan je uz ovu uredbu i njen je sastavni deo.

Član 4.

Sredstva za zdravstvenu zaštitu stanovništva od šećerne bolesti iz člana 2. i 3. ove uredbe obezbeđuju se u skladu sa zakonom.

Član 5.

Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srbije".
PROGRAM ZDRAVSTVENE ZAŠTITE STANOVNIŠTVA OD ŠEĆERNE BOLESTI
I. OPŠTI I SPECIFIČNI CILjEVI U ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI OD ŠEĆERNE BOLESTI DO 2000. GODINE
1. Unapređenje zdravlja i zdravstvene kulture stanovništva.
2. Smanjenje broja nedijagnostikovanih slučajeva dijabetesa i posebno identifikacija osoba sa visokim rizikom za nastanak dijabetesa.
3. Rana dijagnostika dijabetesa radi primene odgovarajuće terapije, kako bi se smanjio morbiditet i mortalitet.
4. Prevencija i rana dijagnostika akutnih komplikacija radi pravovremenog i adekvatnog lečenja.
5. Prevencija i smanjenje učestalosti dijabetičnih komplikacija i invalidnosti nastale zbog dijabetesa:
- redukcija novih slučajeva slepila uzrokovanih dijabetesom za 1/3 ili više,
- redukcija terminalnog bubrežnog oštećenja uzrokovanog dijabetesom najmanje za 1/3,
- redukcija amputacije usled dijabetične gangrene za 50%,
- redukcija faktora rizika u cilju smanjenja morbiditeta i mortaliteta od koronarne bolesti kod obolelih od dijabetesa.
6. Izmena zdravstvenog ponašanja osoba koje pripadaju visokorizičnim grupama za nastanak dijabetesa, obolelih od dijabetesa i članova njihovih porodica.
7. Uspostavljanje jedinstvenog Republičkog registra za šećernu bolest i sistematsko praćenje obolevanja i umiranja stanovništva od ove bolesti.
II. OPERATIVNI ZADACI I MERE U ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI OD ŠEĆERNE BOLESTI
1. Rano otkrivanje dijabetesa kroz redovan rad:
a) osnovne zdravstvene delatnosti,
b) specijalističkih službi.
2. Primena odgovarajućih dijagnostičkih postupaka.
3. Adekvatno zbrinjavanje novootkrivenih bolesnika od dijabetesa i praćenje i lečenje osnovne bolesti i komplikacija.
4. Efikasna terapija i rehabilitacija dijabetičnih komplikacija.
5. Komisijski pregled i utvrđivanje potrebe za produženo lečenje obolelih od dijabetesa na osnovu utvrđenih indikacija u odgovarajućim ustanovama.
6. Ocena radne sposobnosti i prekvalifikacija obolelih od dijabetesa.
7. Sistematsko praćenje i lečenje osoba koje pripadaju visoko rizičnim grupama za nastanak dijabetesa.
8. Rad polivalentne patronaže u porodici i zajednici.
9. Zdravstveno-vaspitni rad sa osobama koje pripadaju visoko rizičnim grupama za nastanak dijabetesa.
10. Zdravstveno-vaspitni rad sa osobama obolelim od dijabetesa i članovima njihovih porodica radi odgovarajuće kontrole i nege u porodičnim uslovima.
11. Edukacija lekara, ostalih zdravstvenih radnika kao i drugih profila stručnjaka (dijetetičara, psihologa, socijalnih radnika, pravnika i dr.) iz oblasti prevencije, dijagnostike, terapije, rehabilitacije i zdravstveno-vaspitnog rada sa obolelim od dijabetesa i njegovih komplikacija.
12. Epidemiološko istraživanje.
13. Vođenje jedinstvene medicinske dokumentacije i evidencije.
14. Koordinacija rada svih učesnika u sprovođenju programa.
III. NAČIN SPROVOĐENjA ZADATAKA I MERA
1. Rano otkrivanje šećerne bolesti:
- pregled glikoze u krvi pre i dva časa posle probnog doručka;
- pregled glikoze u krvi u toku OGTT;
- pregled urina na glikozu i aceton.
2. Dijagnostički postupci:
- prvi i ponovni specijalistički pregled osoba koje su epidemiološki, klinički ili laboratorijski suspektne na dijabetes;
- laboratorijska obrada.
3. Praćenje, lečenje i rehabilitacija obolelih od dijabetesa i njegovih komplikacija:
- prvi i ponovni specijalistički pregled;
- laboratorijska obrada;
- terapija;
- higijensko-dijetetske mere;
- bolničko lečenje;
- rehabilitacija obolelih od dijabetesa, sa primenom programirane telesne aktivnosti;
- lečenje i rehabilitacija obolelih od dijabetesa sa komplikacijama.
4. Praćenje i lečenje osoba koje pripadaju visoko rizičnim grupama za nastanak dijabetesa:
- prvi i ponovni specijalistički pregled osoba koje pripadaju visoko rizičnim grupama za nastanak dijabetesa;
- prvi i ponovni pregled trudnica sa gestacionim dijabetesom.
5. Rad polivalentne patronažne službe u porodici i zajednici.
6. Zdravstveno-vaspitni rad:
- neposredan zdravstveno-vaspitni rad sa zdravim stanovništvom, osobama sa visokim rizikom za nastanak dijabetesa, obolelima i članovima njihovih porodica primenom utvrđenih metoda i oblika rada u ovoj oblasti (individualni razgovor, rad u maloj grupi, životna demonstracija, predavanje i organizovani prikaz izložbe);
- korišćenje zdravstveno-vaspitnih sredstava sa odgovarajućim sadržajem (filmovi, dijafilmovi, dijapozitivi, agitke, časopisi: "Šećerna bolest" i "Zdravlje" i dr).
7. Stručno usavršavanje zdravstvenih radnika i edukacija kadrova za rad u oblasti dijabetesa:
- dodiplomska i organizovana poslediplomska nastava iz dijabetologije na medicinskim fakultetima;
- utvrđeni oblici rada koje organizuje stručna komisija za dijabetološku zaštitu;
- organizovana edukacija kadrova za rad u ovoj oblasti, koja se obavlja u odgovarajućim zdravstvenim ustanovama prema utvrđenom programu.
8. Epidemiološka istraživanja:
- sagledavanje raširenosti i učestalosti dijabetesa i njegovih komplikacija na osnovu podataka Registra, ambulantno-polikliničkih stacionarnih ustanova, izveštaja o uzroku smrti, ciljanih studija i dr.;
- izučavanje faktora rizika za nastanak dijabetesa.
9. Vođenje jedinstvene medicinske dokumentacije.
10.