ZAKON
O AKREDITACIJI
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 73 od 12. oktobra 2010)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se akreditacija, položaj i rad nacionalnog tela za akreditaciju u Republici Srbiji, kao i druga pitanja od značaja za akreditaciju.
Član 2.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) akreditacija je utvrđivanje od strane nacionalnog tela za akreditaciju da li telo za ocenjivanje usaglašenosti ispunjava zahteve odgovarajućih srpskih, odnosno međunarodnih i evropskih standarda, i kada je primenljivo, sve dodatne zahteve definisane za pojedine oblasti, kako bi se vršili određeni poslovi ocenjivanja usaglašenosti;
2) sertifikat o akreditaciji je dokument kojim se potvrđuje da je telo za ocenjivanje usaglašenosti kompetentno za obavljanje poslova ocenjivanja usaglašenosti, za određenu oblast i obim;
3) kolegijalno ocenjivanje je postupak ocenjivanja u kojem nacionalna akreditaciona tela drugih država ili međunarodne i evropske organizacije za akreditaciju ocenjuju nacionalno telo za akreditaciju, u skladu s pravilima međunarodnih i evropskih organizacija za akreditaciju;
4) kompetentnost je potvrđena sposobnost za obavljanje poslova ocenjivanja usaglašenosti;
5) ocenjivanje usaglašenosti je svaka aktivnost kojom se utvrđuje da li su ispunjeni određeni zahtevi koji se odnose na proizvod, proces, uslugu, sistem ili osobu;
6) pravila akreditacije su pravila nacionalnog tela za akreditaciju kojima se definiše postupak akreditacije, zahtevi koje mora ispuniti podnosilac prijave za dobijanje akreditacije, kao i prava i obaveze učesnika u postupku dobijanja i održavanja akreditacije;
7) telo za ocenjivanje usaglašenosti je pravno lice ili deo pravnog lica koje obavlja poslove ocenjivanja usaglašenosti, uključujući ispitivanje, etaloniranje, sertifikaciju i kontrolisanje;
Drugi izrazi koji se upotrebljavaju u ovom zakonu, a nisu definisani u stavu 1. ovog člana, imaju značenje definisano zakonom kojim se uređuju tehnički zahtevi za proizvode i ocenjivanje usaglašenosti.
Član 3.
Akreditacijom se utvrđuje kompetentnost tela za ocenjivanje usaglašenosti za obavljanje poslova:
1) ispitivanja;
2) etaloniranja;
3) kontrolisanja;
4) sertifikacije proizvoda;
5) sertifikacije sistema menadžmenta;
6) sertifikacije osoba.
Akreditacijom se, pored kompetentnosti za obavljanje poslova iz stava 1. ovog člana, utvrđuje i kompetentnost za obavljanje drugih poslova ocenjivanja usaglašenosti, u skladu sa posebnim zakonom.
Član 4.
Akreditacija je dobrovoljna.
Posebnim zakonom može biti utvrđeno da je akreditacija obavezna.
II. AKREDITACIONO TELO SRBIJE
Član 5.
Akreditaciono telo Srbije (u daljem tekstu: ATS) je jedino u Republici Srbiji kome se ovim zakonom poverava obavljanje poslova akreditacije iz čl. 3. i 8. ovog zakona.
Osnivač ATS-a je Republika Srbija, za koju osnivačka prava vrši Vlada, u skladu sa zakonom.
Sredstva kojima posluje ATS su u državnoj svojini.
ATS ne obavlja poslove radi sticanja dobiti.
Član 6.
ATS je ustanova koja se registruje u skladu sa zakonom.
Na pitanja osnivanja, organizacije, položaja i delatnosti ATS-a primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju javne službe, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Član 7.
ATS mora ispunjavati zahteve standarda kojim su utvrđeni opšti zahtevi za akreditaciona tela koja utvrđuju kompetentnost tela za ocenjivanje usaglašenosti.
Organizacija i način rada ATS-a utvrđuje se osnivačkim aktom, statutom i drugim opštim aktima ATS-a.
Član 8.
Pored poslova iz člana 3. ovog zakona, ATS obavlja i sledeće poslove:
1) utvrđuje i objavljuje pravila akreditacije koja su zasnovana na odgovarajućim srpskim, međunarodnim i evropskim standardima i dokumentima međunarodnih i evropskih organizacija za akreditaciju;
2) vodi javni registar akreditovanih tela za ocenjivanje usaglašenosti;
3) učestvuje u radu međunarodnih i evropskih organizacija za akreditaciju;
4) obavlja i druge poslove, u skladu sa zakonom, osnivačkim aktom i statutom.
Sadržaj i način vođenja registra iz stava 1. tačka 2) ovog člana utvrđuje ATS.
Član 9.
ATS redovno čini dostupnim javnosti informacije o poslovima koje obavlja u skladu sa čl. 3. i 8. ovog zakona, kao i rezultatima kolegijalnog ocenjivanja.
Član 10.
ATS je nezavisan od tela za ocenjivanje usaglašenosti koje ocenjuje.
ATS ne sme:
1) pružati konsultantske usluge telima za ocenjivanje usaglašenosti;
2) obavljati poslove ili pružati usluge koje pružaju tela za ocenjivanje usaglašenosti;
3) imati vlasnička i/ili upravljačka prava ili druge finansijske interese u telima za ocenjivanje usaglašenosti.
Član 11.
Organi ATS su:
1) Upravni odbor;
2) Direktor;
3) Nadzorni odbor.
Način obrazovanja organa iz stava 1. ovog člana, njihov delokrug, izbor članova organa, način odlučivanja i druga pitanja značajna za rad organa uređuju se osnivačkim aktom ATS-a.
Poslovanje i upravljanje ATS-a bliže se uređuje statutom ATS-a.
Član 12.
U ATS-u obrazuju se Savet za akreditaciju kao savetodavno telo i stalni i/ili privremeni tehnički komiteti, kao stručna tela za pojedine oblasti akreditacije.
Savet za akreditaciju je stručno savetodavno telo koje daje stručna mišljenja u pogledu razvoja sistema akreditacije, daje inicijative za proširenje oblasti delovanja ATS-a i zauzima stavove prema drugim stručnim pitanjima.
Za članove saveta biraju se istaknuti stručnjaci i naučni radnici iz oblasti koje su značajne za obavljanje poslova iz nadležnosti ATS-a, kao predstavnici zainteresovanih strana.
Tehnički komiteti su stručna tela koja obavljaju poslove ekspertize za određene oblasti akreditacije.
Obrazovanje i način rada Saveta za akreditaciju i tehničkih komiteta, pravila i kriterijumi za imenovanje članova, delokrug, način rada i druga pitanja značajna za njihov rad, bliže se uređuju osnivačkim aktom i opštim aktima ATS-a, u skladu sa zakonom.
Član 13.
Sredstva za rad ATS-a obezbeđuju se:
1) naplatom troškova akreditacije;
2) iz budžeta Republike Srbije;
3) iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.
Sredstvima iz stava 1. tačka 1) ovog člana smatraju se prihodi koji se ostvaruju pružanjem usluga, u skladu sa odlukom o troškovima akreditacije.
Sredstvima iz drugih izvora smatraju se drugi prihodi ostvareni u skladu sa zakonom.
ATS ne sme primati poklone (donacije) od korisnika usluga.
Potrebna sredstva za rad utvrđuju se godišnjim programom rada ATS-a, u skladu sa osnivačkim aktom.
Sredstva za članarine ATS-a u međunarodnim i evropskim organizacijama za akreditaciju, koja se utvrđuju godišnjim programom rada ATS-a, obezbeđuju se iz budžeta Republike Srbije.
III. POSTUPAK AKREDITACIJE
Član 14.
Postupak akreditacije pokreće se na osnovu prijave koju podnosi telo za ocenjivanje usaglašenosti.
Uz prijavu za akreditaciju,