ZAKON

O DOBROVOLjNIM PENZIJSKIM FONDOVIMA I PENZIJSKIM PLANOVIMA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 85 od 6. oktobra 2005, 31/11)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se:
1) organizovanje i upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima;
2) osnivanje, delatnost i poslovanje društva za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima;
3) poslovi i dužnosti kastodi banke, u smislu ovog zakona;
4) nadležnost Narodne banke Srbije u vršenju nadzora nad obavljanjem delatnosti društava za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima;
5) druga pitanja od značaja za funkcionisanje dobrovoljnih penzijskih fondova.

Načela dobrovoljnih penzijskih fondova

Član 2.

Načela na kojima se zasnivaju dobrovoljni penzijski fondovi su:
1) dobrovoljnost članstva;
2) raspodela rizika ulaganja;
3) ravnopravnost članova;
4) javnost rada;
5) akumulacija sredstava.

Značenje pojedinih pojmova

Član 3.

Pojedini pojmovi, u smislu ovog zakona, imaju sledeća značenja:
1) društvo za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondom - privredno društvo koje organizuje i upravlja dobrovoljnim penzijskim fondovima, u skladu sa zakonom (u daljem tekstu: društvo za upravljanje);
1a) uprava - direktor, odnosno upravni odbor, odnosno izvršni odbor društva za upravljanje ili drugog privrednog društva;
2) dobrovoljni penzijski fond - institucija kolektivnog investiranja u okviru koje se prikuplja i ulaže penzijski doprinos u različite vrste imovine sa ciljem ostvarenja prihoda i smanjenja rizika ulaganja;
3) kastodi banka - banka koja vodi račun fonda i obavlja druge kastodi usluge za račun dobrovoljnog penzijskog fonda, a u pogledu sredstava dobrovoljnog penzijskog fonda postupa samo po nalozima društva za upravljanje koji su u skladu sa zakonom i prospektom fonda;
4) član dobrovoljnog penzijskog fonda - domaće i strano fizičko lice koje, neposredno ili preko organizatora penzijskog plana, pristupa dobrovoljnom penzijskom fondu;
5) investiciona jedinica - srazmerni obračunski udeo u ukupnoj neto imovini dobrovoljnog penzijskog fonda;
6) poslodavac - poslodavac u smislu zakona kojima se uređuju radni odnosi;
7) obveznik uplate - domaće i strano pravno i fizičko lice koje za račun člana dobrovoljnog penzijskog fonda vrši plaćanje penzijskog doprinosa, a koje može biti poslodavac, treće lice ili član fonda, u skladu sa odredbama ovog zakona;
8) penzijski doprinos - novčana sredstva koja u dobrovoljni penzijski fond uplaćuje obveznik uplate;
9) programirana isplata - isplata akumuliranih novčanih sredstava sa računa člana dobrovoljnog penzijskog fonda u skladu sa posebnim ugovorom;
10) penzijski plan - ugovor u korist trećih lica, koji je sastavni deo dobrovoljnog penzijskog fonda, zaključen između poslodavca, udruženja poslodavaca, profesionalnog udruženja ili sindikata (u daljem tekstu: organizator) i društva za upravljanje, a na osnovu koga se organizator obavezuje da uplaćuje penzijski doprinos u korist svojih zaposlenih, odnosno članova, a društvo za upravljanje ulaže prikupljena sredstva;
11) učešće - nekvalifikovano, kvalifikovano i znatno učešće;
11a) nekvalifikovano učešće postoji kada jedno lice ima neposredno ili posredno pravo ili mogućnost da ostvari manje od 10% prava glasa u pravnom licu, odnosno neposredno ili posredno vlasništvo nad manje od 10% kapitala tog pravnog lica, odnosno nema mogućnost efektivnog vršenja uticaja na upravljanje pravnim licem ili na poslovnu politiku tog lica;
11b) kvalifikovano učešće postoji kada jedno lice ima:
- neposredno ili posredno pravo ili mogućnost da ostvari najmanje 10% prava glasa u pravnom licu, odnosno neposredno ili posredno vlasništvo nad najmanje 10% kapitala tog pravnog lica,
- mogućnost efektivnog vršenja uticaja na upravljanje pravnim licem ili na poslovnu politiku tog lica;
11v) znatno učešće postoji kada jedno lice ima:
- neposredno ili posredno pravo ili mogućnost da ostvari najmanje 20% prava glasa u pravnom licu, odnosno neposredno ili posredno vlasništvo nad najmanje 20% kapitala tog pravnog lica,
- mogućnost efektivnog vršenja znatnog uticaja na upravljanje pravnim licem ili na poslovnu politiku tog lica;
12) povezana lica - pravna lica koja su međusobno povezana upravljanjem, kapitalom ili na drugi način, radi postizanja zajedničkih poslovnih ciljeva, tako da poslovanje ili rezultati poslovanja jednog lica mogu bitno uticati na poslovanje, odnosno rezultate poslovanja drugog lica. Povezanim licima, u smislu ovog zakona, smatraju se i lica koja su međusobno povezana:
- kao članovi porodice,
- tako da jedno lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima, u skladu sa ovim članom, zajedno, posredno ili neposredno, učestvuju u drugom licu,
- tako da u oba lica kvalifikovano učešće ima isto lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima u skladu sa ovim članom,
- na način propisan za povezana lica zakonom kojim se uređuje pravni položaj privrednih društava,
- kao članovi uprave ili nadzornog odbora i članovi porodice tih lica;
12a) prilikom procene učešća u kapitalu, odnosno učešća u upravljanju, povezana lica u smislu ovog zakona smatraju se jednim licem;
13) članovi porodice, u smislu ovog zakona, jesu:
- supružnici, odnosno lica koja žive u vanbračnoj zajednici,
- potomci i preci u pravoj liniji neograničeno,
- srodnici do trećeg stepena srodstva, u pobočnoj liniji, uključujući i srodstvo po tazbini,
- usvojilac i usvojenici i potomci usvojenika,
- staralac i štićenici i potomci štićenika;
14) tržišno prepoznatljivo pravno lice - pravno lice koje se kotira na berzi u zemljamaOECD-a ili ima određen rejting kod agencija za procenu boniteta, odnosno koje je, prema poslednjem rangiranju koje je izvršioStandard and PoorsiFitch-IBCA, rangirano s najmanjeBBB-, ili koje je izvršioMoodyssa najmanjeBaa3.

II. DRUŠTVO ZA UPRAVLjANjE

Pravna forma

Član 4.

Društvo za upravljanje osniva se isključivo kao zatvoreno akcionarsko društvo.
Na društva za upravljanje primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju privredna društva, osim ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Društvo za upravljanje mogu osnovati domaća i strana fizička i pravna lica.
Fizička lica mogu imati samo nekvalifikovano učešće.
Više od 50% učešća u kapitalu, odnosno prava glasa u društvu za upravljanje mora imati pravno lice koje se bavi bankarskim poslovima, poslovima osiguranja ili delatnošću penzijskih fondova, kao i lice koje u navedenom licu ima više od 50% učešća u kapitalu, odnosno prava glasa.
Ukoliko nijedno lice pojedinačno nema više od 50% učešća u kapitalu, odnosno prava glasa u društvu za upravljanje, najveći akcionari koji zajedno imaju više od 50% učešća u kapitalu, odnosno prava glasa u društvu za upravljanje, moraju biti lica iz stava 5. ovog člana.
Domaće pravno lice sa većinskim državnim, odnosno društvenim kapitalom ili drugo sa njim povezano lice, ne može biti osnivač društva za upravljanje.
Izuzetno od stava 7. ovog člana, banke i društva za osiguranje sa većinskim državnim, odnosno društvenim kapitalom mogu biti osnivači društva za upravljanje.
Pravna i fizička lica mogu biti akcionari u samo jednom društvu za upravljanje.

Delatnost društva za upravljanje

Član 5.

Društvo za upravljanje obavlja delatnost organizovanja i upravljanja dobrovoljnim penzijskim fondovima na način kojim svoje interese ili interese svojih osnivača, odnosno povezanih lica ne stavlja ispred interesa članova ovih fondova, u skladu s dobrom poslovnom praksom i pažnjom dobrog privrednika, a u najboljem interesu članova tih fondova.
Delatnost društva za upravljanje može da obavlja i ogranak stranog društva za upravljanje koje je dobilo dozvolu nadležnog organa za obavljanje te delatnosti, a po isteku pet godina od dana pristupanja Republike Srbije Svetskoj trgovinskoj organizaciji.
Društvo za upravljanje može organizovati i upravljati sa više dobrovoljnih penzijskih fondova.
Društvo za upravljanje upravlja dobrovoljnim penzijskim fondom, donosi investicione