ZAKON

O HIDROMETEOROLOŠKIM POSLOVIMA OD INTERESA ZA CELU ZEMLjU

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", broj 18/88 i 63/90)

Član 1.

Radi zaštite prirodnih i radom stvorenih materijalnih dobara i vrednosti čovekove sredine od stihijskog delovanja atmosferskih procesa i pojava i voda i radi racionalnog korišćenja povoljnih vremenskih uslova i vodnih resursa, osim zakonom uređuju se osnovne istraživanja atmosfere i osnove meteorološke i hidrološke delatnosti (u daljem tekstu: hidrometeorološki poslovi) od interesa za celu zemlju.

Član 2.

Hidrometeorološki poslovi od interesa za celu zemlju obuhvataju: razvoj i funkcionisanje hidrološkog i meteorološkog bdenja, istraživanja atmosfere i vodnih resursa i poslove primene hidrologije i meteorologije.

Član 3.

Poslovi hidrološkog i meteorološkog bdenja od interesa za celu zemlju su:
1) uspostavljanje, izgradnja i održavanje mreže hidroloških i meteoroloških stanica od interesa za celu zemlju;
2) hidrološka osmatranja i merenja površinskih i podzemnih voda, rečnog nanosa, leda na rekama i jezerima i specijalna hidrološka osmatranja i merenje u mreži hidroloških stanica od interesa za celu zemlju i osnovna obrada osmotrenih podataka;
3) meteorološka osmatranja i merenja za potrebe prognoze vremena, klimatologije, agrometeorologije, vazduhoplovne meteorologije, pomorske meteorologije i specijalna meteorološka osmatranja u mreži meteoroloških stanica od interesa za celu zemlju i osnovna obrada osmotrenih podataka;
4) osmatranja i merenja karakteristika kvaliteta vazduha i padavina, uključujući i radioaktivnost vazduha i padavina u mreži meteoroloških stanica od interesa za celu zemlju, osnovna obrada osmotrenih podataka i praćenje prenosa zagađujućih materija kroz atmosferu;
5) osmatranja i merenja karakteristika kvaliteta površinskih voda, podzemnih voda prve izdani i mora, uključujući i radioaktivnost voda u mreži hidroloških stanica od interesa za celu zemlju i osnovna obrada osmotrenih podataka;
6) uspostavljanje, izgradnja i funkcionisanje hidrometeorološkog telekomunikacionog sistema za prikupljanje, razmenu i raspodelu osmotrenih podataka i obrađenih informacija;
7) uspostavljanje i funkcionisanje analitičko-prognostičkog sistema za prognoziranje vremena i praćenje i upozoravanje na razvoj štetnih i opasnih meteoroloških pojava;
8) uspostavljanje i funkcionisanje analitičko-prognostičkog sistema za prognoziranje voda i praćenje i upozoravanje na razvoj štetnih i opasnih hidroloških pojava;
9) uspostavljanje i funkcionisanje analitičko-prognostičkog sistema za prognoziranje kvaliteta vazduha i voda i praćenje i upozoravanje na njihovo naglo zagađenje;
10) uspostavljanje i funkcionisanje baza i banaka hidroloških i meteoroloških podataka i podataka o kvalitetu vazduha i voda osmotrenih u mreži stanica od interesa za celu zemlju.

Član 4.

Poslovi istraživanja atmosfere i vodnih resursa od interesa za celu zemlju su:
1) istraživanje i praćenje procesa u atmosferi i razvoj metoda za prognoziranje vremena;
2) istraživanje i praćenje hidroloških procesa i razvoj metoda za prognoziranje voda;
3) istraživanje i praćenje karakteristika kvaliteta vazduha, padavina, površinskih voda, podzemnih voda prve izdani i mora, uključujući radioaktivnost vazduha, padavina i voda, prenosa zagađujućih materija u njima i istraživanja uticaja zagađenja na vodne resurse, klimu i vegetaciju i razvoj metoda za prognoziranje zagađenosti vazduha i voda;
4) istraživanje fizičkih osnova klime, praćenje njenih promena i kolebanja i razvoj metoda za prognoziranje klime;
5) istraživanje procesa i pojava u atmosferi značajnih za vazdušnu plovidbu;
6) istraživanje međudejstva mora i atmosfere i njihovog uticaja na plovidbu i druge delatnosti na moru, obali i ostrvima, uključujući i delatnost oružanih snaga SFRJ;
7) istraživanje fizičkih osnova modifikacije vremena i klime i razvoj metoda uticaja na vreme;
8) istraživanje i praćenje energetskog potencijala sunčevog zračenja i vetra i ostalih obnovljivih izvora energije i meteorološka i hidrološka istraživanja za racionalno korišćenje energetskih potencijala;
9) istraživanje i praćenje uticaja vremena i klime na poljoprivredu i šumarsku proizvodnju, uključujući i klimu zemljišta i istraživanje i razvoj metoda agrometeoroloških prognoza;
10) hidrološka i meteorološka istraživanja za izradu vodnog bilansa i korišćenja vodnih potencijala;
11) razvoj instrumenata, uređaja i metoda za hidrološka i meteorološka osmatranja i merenja.

Član 5.

Poslovi primene hidrologije i meteorologije od interesa za celu zemlju su:
1) poslovi koji se odnose na meteorološko obezbeđenje vazdušne plovidbe, uključujući i vojne vazduhoplove;
2) poslovi koji se odnose na meteorološka osmatranja na moru, obali i ostrvima, prikupljanje i razmenu podataka i informacija, meteorološko obezbeđenje plovidbe i drugih delatnosti na moru, uključujući i delatnost oružanih snaga i društvene samozaštite;
3) poslovi hidrološkog i meteorološkog obezbeđenja plovidbe na unutrašnjim plovnim putevima Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije;
4) poslovi koji se odnose na izradu agrometeoroloških analiza i prognoza i prognoze stepena opasnosti od požara u prirodnoj sredini, kao i poslovi medicinske meteorologije;
5) hidrološki i meteorološki poslovi za potrebe vodoprivrede na vodotocima presečenim državnom granicom ili vodotocima koji čine državnu granicu i vodotocima koji su od interesa za dve ili više republika i autonomnih pokrajina, uključujući i poslove za potrebe oružanih snaga;
6) poslovi primene znanja o klimi i vodnim resursima za potrebe privrednih i društvenih delatnosti i za potrebe oružanih snaga;
7) analize prostornih i vremenskih karakteristika meteoroloških elemenata i izrada klimatskih osnova za prostorno i urbano planiranje i projektovanje i izgradnju velikih investicionih objekata;
8) analize prostornih i vremenskih kvalitativnih i kvantitativnih karakteristika režima površinskih vodnih resursa i vodnih resursa podzemnih voda prve izdani za izradu hidroloških osnova za prostorno i urbano planiranje i projektovanje i izgradnju velikih investicionih objekata.

Član 6.

Hidrometeorološke poslove od interesa za celu zemlju vrše nadležni organi za hidrometeorološke poslove u republikama i autonomnim pokrajinama, osim poslova koji su ovim zakonom stavljeni u nadležnost saveznoj organizaciji nadležnoj za hidrometeorološke poslove.
Poslove meteorološkog obezbeđenja vazdušne plovidbe iz svog delokruga vrši i savezni organ uprave nadležan za poslove kontrole letenja.

Član 7.

Hidrometeorološki poslovi utvrđeni u članu 4. i članu 5. tač. 5. do 8. ovog zakona, koji nisu obuhvaćeni programom statističkih istraživanja od interesa za celu zemlju, vrše se po godišnjim i višegodišnjim programima.
Programe hidrometeoroloških poslova iz stava 1. ovog člana donosi Skupština SFRJ na predlog Saveznog izvršnog veća.

Član 8.

Poslovi hidrološkog i meteorološkog bdenja iz člana 3. ovog zakona čine jedinstven hidrometeorološki informacioni sistem Jugoslavije i obavljaju se neprekidno.
Hidrometeorološki informacioni sistem Jugoslavije je integralni deo društvenog sistema informisanja i uključen je u međunarodne meteorološke i hidrološke informacione sisteme.

Član 9.

Poslovi iz čl. 3. i 5. ovog zakona vrše se po utvrđenim postupcima i metodima koje propisuje savezna organizacija nadležna za hidrometeorološke poslove.

Član 10.

U izvršavanju hidrometeoroloških poslova od interesa za celu zemlju savezna organizacija nadležna za hidrometeorološke poslove:
1) izvršava funkcije centra hidrometeorološkog informacionog sistema Jugoslavije i obezbeđuje izvršavanje drugih obaveza u informacionom sistemu federacije;
2) uspostavlja i razvija banke hidroloških i meteoroloških podataka i podataka i kvalitetu vazduha i voda osmotrenih u mreži hidroloških i meteoroloških stanica od interesa za celu zemlju;
3) izvršava hidrološke i meteorološke poslove za potrebe plovidbe na unutrašnjim plovnim putevima na kojima važi međunarodni ili međudržavni režim saobraćaja;
4) uspostavlja i obezbeđuje rad, razvoj i unapređenje osnova meteorološkog i hidrološkog prognostičkog sistema;
5) uspostavlja i obezbeđuje rad i razvoj hidrometeorološkog telekomunikacionog sistema, osim dela ovog sistema za koji su nadležni organi u republikama i autonomnim pokrajinama nadležni za hidrometeorološke poslove, i obezbeđuje uključenje Jugoslavije u međunarodne meteorološke i hidrološke