-------------------
NAPOMENA REDAKCIJE:
Ovaj tekst sadrži sledeđe propise:
1. ZAKON O IZDAVANjU TAPIJA NA PODRUČJU APELACIONIH SUDOVA U BEOGRADU I SKOPLjU I VELIKOG SUDA U PODGORICI ("Sl. novine Kraljevine Jugoslavije", br. 29 od 7. februara 1930. godine)
2. PRAVILNIK ZA IZVRŠENjE ZAKONA O IZDAVANjU TAPIJA ("Sl. novine Kraljevine Jugoslavije", br. 29/30 od 7. februara 1930. godine)
-------------------
ZAKON
O IZDAVANjU TAPIJA NA PODRUČJU APELACIONIH SUDOVA U BEOGRADU I SKOPLjU I VELIKOG SUDA U PODGORICI
(Objavljen u "Sl. novinama Kraljevine Jugoslavije", br. 29 od 7. februara 1930. godine)
IUbaštinjenje
Član 1.
Lice, koje želi da se ubaštini na kakvo nepokretno dobro, podneće opštinskom sudu pismenu ili zapisničku molbu za ubaštinjenje.
Uz molbu će priložiti, u originalu ili u overenom prepisu:
1) dokaz o pribavljanju sopstvenosti (sudsku presudu, poravnanje, ugovor, rešenje o nasleđu itd.), i
2) u krajevima, u kojima je izvršen katastarski premer zemljišta, kopiju katastarskog plana izrađenog po odredbama Zakona o katastru zemljišta od 19 decembra 1928 godine, a u krajevima, u kojima premer još nije izvršen, prepis posedovnog lista, sastavljenog po propisima Uredbe o delokrugu i načinu rada komisije za utvrđivanje prihoda od zemljišta od 9 maja 1928 godine D.K. br. 6381.
Član 2.
Ako molilac nema punovažnih pismenih dokaza o svom pravu sopstvenosti, on će se pozvati na svedoke ili navesti druge dokaze, kojima može molbu potkrepiti.
Član 3.
Opštinski sud uvodiće odmah primljene molbe, redom kako ih je primio, u delovodni protokol za tapije i upisati: redni broj, dan primanja, porodično i rođeno ime molioca, rođeno ime moliočevog oca, zanimanje molioca i mesto njegovog stanovanja, zatim porodično i rođeno ime pređašnjeg sopstvenika, osnov pribavljanja, dokaze, naziv nepokretnog dobra sa podacima o veličini i kulturi i imena svih suseda.
Član 4.
Po zavođenju molbe, opštinski sud će je odmah uzeti u postupak, ispitati podnete dokaze i učiniti potrebne izviđaje, pa će, ako nađe da nema nikakve smetnje, sastaviti tapiju.
Član 5.
Pri sastavljanju tapije opštinski sud će u tapiju upisati broj, pod kojim je molba zavedena u delovodni protokol za tapije, zatim prema katastarskom posedovnom listu: broj parcele ili parcela ako ih je više, naziv parcele i potesa u kome leži, vrstu kulture i površinu, imena svih suseda sa oznakom položaja i naziv njihovih graničnih parcela. Kad je molbi priložen katastarski plan, dovoljno je da se sud u tapiji pozove na plan. U tom slučaju plan sačinjava sastavni deo tapije.
Član 6.
Kad je tapija napisana, opštinski sud će javnim proglasom, koji će se prilepiti na dom suda i istoga dana oglasiti po mesnom običaju, objaviti da se tapija izlaže u opštini svakome na uviđaj i pozvati sva lica, koja misle da su izdavanjem tapije povređena u svojim pravima, da u roku od deset dana, računajući od dana objave, saopšte sudu svoje prigovore. U tapiji imenovanim susedima oglas će se i posebice dostaviti.
Član 7.
Ako u određenom roku ne bude podnet nikakav prigovor, opštinski sud će potvrditi tapiju.
U potvrdi opštinski sud mora:
1) navesti da je dotično nepokretno dobro prava i isključiva svojina u njoj navedenog lica odnosno porodične (kućne) zadruge ili smesničara; u poslednjem slučaju mora se označiti i udeo svakog smesničara;
2) označiti pravni odnos, po kom je sopstvenost stečena;
3) navesti da je tapija bila izložena na uviđaj određeno vreme od deset dana, od kog do kog dana, koga je dana bilo izdavanje tapije oglašeno i da niko u označenom roku nije uložio prigovore;
4) potvrditi da nepokretno dobro ne stoji ni s kim u sporu i da na njega ne polažu nikakvo pravo ni opština ni država;
5) potvrditi da na njemu nema ničije zakonske stvarne službenosti niti udovičkog uživanja, ni devojačkog izdržavanja i udomljenja ili ako ima, utvrditi da postoji i u koliko postoji.
Član 8.
Ovako sastavljenu i od opštinskog suda potpisanu tapiju, zajedno s molbom i svima prilozima, poslaće opštinski sud službenim aktom nadležnoj policijskoj vlasti, koja će na tapiji potvrditi istinitost pečata i potpisa opštinskog suda.
Policijska vlast, po overi, poslaće tapiju sa svima dokumentima službenim aktom nadležnom prvostepenom (okružnom) sudu na potvrdu.
Član 9.
Prvostepeni (okružni) sud, kad primi tapiju, zavešće je odmah u Knjigu tapija, u koju će upisati: redni broj, datum primanja, naziv opštine, koja je tapiju izdala, porodično i rođeno ime molioca i rođeno ime njegovog oca, zanimanje i mesto stanovanja molioca, porodično i rođeno ime pređašnjeg sopstvenika, osnov pribavljanja, dokaze o pribavljanju saglasnosti, oznaku broja parcele ili parcela, ako ih je više, naziv parcele i potesa, veličinu, vrstu kulture parcele i imena graničara.
Član 10.
U Knjizi tapija postojaće osim stubaca (rubrika) potrebnih za upisivanje napred navedenih podataka, još i stupci za upise predviđene u čl. 18 do 20 ovog zakona.
Knjiga tapija mora biti uvezana, prošivena jemstvenikom i utvrđena sudskim pečatom.
Uz Knjigu tapija prvostepeni (okružni) sudovi će voditi azbučni imenik (registar), u koji će se, pored porodičnog i rođenog imena sopstvenika, upisati broj pod kojim je tapija zavedena u Knjigu tapija.
Član 11.
Svakog desetog, dvadesetog i poslednjeg dana u mesecu prvostepeni (okružni) sud će objaviti oglasom na sudskoj tabli imena lica, koja su po propisima člana 9 zavedena u Knjigu tapija za vreme prošlih deset dana. U oglasu će se navesti porodično i rođeno ime, očevo rođeno ime i mesto stanovanja svakog uvedenog lica.
Svakome je slobodno da kod suda razgleda Knjigu tapija i da sačini ili zahteva da mu se, uz naplatu takse, izda izvod iz nje.
Član 12.
Svako ko nalazi da su mu izdavanjem tapije povređena prava, može za vreme desetodnevnog roka, računajući od dana kad je objavljen oglas po * 11, podneti sudu svoje prigovore. To treba u oglasu naročito navesti.
Prigovori se mogu podneti pismeno ili na zapisnik, a treba im priložiti dokaze za njihovo opravdanje.
Po isteku gornjeg roka, ako ne budu podneti prigovori, i ako sud nađe da su ispunjeni svi zakonski uslovi, prvostepeni (okružni) sud će potvrditi tapiju i vratiti je službenim aktom opštinskom sudu radi predaje moliocu.
U svojoj potvrdi prvostepeni (okružni) sud će navesti da je tapija zavedena kod tog suda u Knjizi tapija, i pod kojim brojem, a u Knjigu tapija upisaće dan i broj sudskog rešenja kojim je tapija potvrđena.
Ako u određenom roku budu podneti osnovani prigovori, sud će uputiti molioca na parnicu, a zadržaće rešenje o potvrdi tapije do pravnosnažnog rešenja spora o sopstvenosti.
Ako sud nađe da su prigovori očigledno neosnovani i da su podneti samo radi odugovlačenja, on ih neće uzimati u obzir, već će potvrditi tapiju.
Član 13.
Ako sud pri pregledu akta nađe da je istom moliocu za istu nepokretnost već jednom izdata tapija, on će mu novu tapiju izdati samo ako je molilac podneo dokaz, da je stara tapija redovnim sudskim putem poništena.
Ako utvrdi da je za istu nepokretnost, ili jedan njen deo, već ranije izdata tapija drugom licu, on će kasnijeg molioca odbiti od traženja i uputiti na parnicu.
Ako tapija za istu nepokretnost nije još nikome izdata, ali se kod suda već nalazi molba drugog lica, koje traži izdavanje tapije, sud će raniju molbu uzeti u postupak, a kasnijeg molioca uputiti rešenjem na prigovore (član 12) odnosno na parnicu, ako je rok za prigovore već protekao.
Član 14.
Ako opštinski sud prilikom ocenjivanja molbe za izdavanje tapije, pošto ispita podnete dokaze, navode i prigovore i učini potreban izviđaj, nađe da navodi molioca nisu utvrđeni i da mu ne može tapiju izdati, on će ceo predmet poslati nadležnom prvostepenom (okružnom) sudu sa svojim izveštajem i razlozima na dalji postupak, a neće sam odbijati molioca od ubaštinjenja.
Član 15.
Kad prvostepeni (okružni) sud dobije sva akta sa izveštajem opštinskog suda, on će oceniti sav materijal i po potrebi narediti da se dokazi dopune, pa ako nađe da je odluka opštinskog suda pogrešna, vratiće sva akta opštinskog suda sa svojim razlozima i narediti mu da tapiju izda i potvrdi. Opštinski sud će u tom slučaju biti dužan da izvrši naredbu i da postupi dalje po odredbama ovoga zakona.
Član 16.
Kad prvostepeni (okružni) sud dobije tapiju potvrđenu od opštinskog suda