ZAKON

O KOMUNALNIM DELATNOSTIMA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 88 od 24. novembra 2011)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet uređivanja

Član 1.

Ovim zakonom određuju se komunalne delatnosti i uređuju opšti uslovi i način njihovog obavljanja.

Pojam komunalne delatnosti

Član 2.

Komunalne delatnosti u smislu ovog zakona su delatnosti pružanja komunalnih usluga od značaja za ostvarenje životnih potreba fizičkih i pravnih lica kod kojih je jedinica lokalne samouprave dužna da stvori uslove za obezbeđenje odgovarajućeg kvaliteta, obima, dostupnosti i kontinuiteta, kao i nadzor nad njihovim vršenjem.
Komunalne delatnosti su delatnosti od opšteg interesa.
Komunalne delatnosti su:
1) snabdevanje vodom za piće;
2) prečišćavanje i odvođenje atmosferskih i otpadnih voda;
3) proizvodnja i distribucija toplotne energije;
4) upravljanje komunalnim otpadom;
5) gradski i prigradski prevoz putnika;
6) upravljanje grobljima i pogrebne usluge;
7) upravljanje javnim parkiralištima;
8) obezbeđivanje javnog osvetljenja;
9) upravljanje pijacama;
10) održavanje ulica i puteva;
11) održavanje čistoće na površinama javne namene;
12) održavanje javnih zelenih površina;
13) dimničarske usluge;
14) delatnost zoohigijene.
Komunalne delatnosti iz stava 3. tač. 1) do 4) ovog člana su delatnosti od opšteg ekonomskog interesa u smislu propisa o zaštiti potrošača.
Skupština jedinice lokalne samouprave može kao komunalne odrediti i druge delatnosti od lokalnog interesa i propisati uslove njihovog obavljanja, u skladu sa stavom 1. ovog člana.

Određenje komunalnih delatnosti

Član 3.

Komunalne delatnosti iz člana 2. stav 3. ovog zakona obuhvataju:
1) snabdevanje vodom za piće je zahvatanje, prečišćavanje, prerada i isporuka vode vodovodnom mrežom do mernog instrumenta potrošača, obuhvatajući i merni instrument;
2) prečišćavanje i odvođenje atmosferskih i otpadnih voda je sakupljanje, odvođenje, prečišćavanje i ispuštanje otpadnih, atmosferskih i površinskih voda sa površina javne namene, odnosno od priključka korisnika na uličnu kanalizacionu mrežu, tretman otpadnih voda u postrojenju za prečišćavanje, crpljenje, odvoz i tretiranje fekalija iz septičkih jama;
3) proizvodnja i distribucija toplotne energije - centralizovana proizvodnja i distribucija u više objekata vodene pare, tople ili vrele vode za potrebe grejanja;
4) upravljanje komunalnim otpadom je sakupljanje komunalnog otpada, njegovo odvoženje, tretman i bezbedno odlaganje uključujući upravljanje, održavanje, saniranje i zatvaranje deponija, kao i selekcija sekundarnih sirovina i održavanje, njihovo skladištenje i tretman;
5) gradski i prigradski prevoz putnika je obavljanje javnog linijskog prevoza putnika na teritoriji jedinice lokalne samouprave unutar naseljenog mesta ili između dva ili više naseljenih mesta tramvajima, metrom, žičarom, trolejbusima i autobusima i obezbeđivanje prijema i otpreme putnika na stanicama i stajalištima, kao saobraćajnim objektima koji se koriste u tim vrstama prevoza;
6) upravljanje grobljima je održavanje groblja i objekata, koji se nalaze u sklopu groblja (mrtvačnica, kapela i krematorijuma), sahranjivanje ili kremiranje, održavanje pasivnih grobalja i spomen obeležja, kao i prevoz posmrtnih ostataka umrlog od mesta smrti do mrtvačnice na groblju ili do krematorijuma;
7) upravljanje javnim parkiralištima je stvaranje i održavanje uslova za korišćenje javnih saobraćajnih površina i posebnih prostora određenih za parkiranje motornih vozila, kao i uklanjanje i premeštanje parkiranih vozila i postavljanje uređaja kojima se sprečava odvoženje vozila po nalogu nadležnog organa;
8) obezbeđivanje javnog osvetljenja obuhvata održavanje, adaptaciju i unapređenje objekata i instalacija javnog osvetljenja kojima se osvetljavaju saobrađajne i druge površine javne namene;
9) upravljanje pijacama je komunalno opremanje, održavanje i organizacija delatnosti na zatvorenim i otvorenim prostorima, koji su namenjeni za obavljanje prometa poljoprivredno-prehrambenih i drugih proizvoda;
10) održavanje ulica i puteva u gradovima i drugim naseljima je izvođenje radova kojima se obezbeđuje nesmetano i bezbedno odvijanje saobraćaja i čuva i unapređuje upotrebna vrednost ulica, puteva, trgova, platoa i sl.;
11) održavanje čistoće na površinama javne namene je čišćenje i pranje asfaltiranih, betonskih, popločanih i drugih površina javne namene, prikupljanje i odvoženje komunalnog otpada sa tih površina, održavanje i pražnjenje posuda za otpatke na površinama javne namene kao i održavanje javnih česmi, bunara, fontana, kupališta, plaža i toaleta;
12) održavanje javnih zelenih površina je uređenje, tekuće i investiciono održavanje i sanacija zelenih rekreativnih površina i priobalja;
13) dimničarske usluge su čišćenje i kontrola dimovodnih i ložnih objekata i uređaja i ventilacionih kanala i uređaja;
14) delatnost zoohigijene je hvatanje, zbrinjavanje, veterinarska nega i smeštaj napuštenih i izgubljenih životinja (pasa i mačaka) u prihvatilišta za životinje, lišavanje života za neizlečivo bolesne i povređene napuštene i izgubljene životinje, kontrola i smanjenje populacije napuštenih pasa i mačaka, neškodljivo uklanjanje leševa životinja sa površina javne namene do objekata za sakupljanje, preradu ili uništavanje otpada životinjskog porekla, sprovođenje mera kontrole i smanjenja populacije štetnih organizama, glodara i insekata sprovođenjem mera dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije na površinama javne namene.

II. OBAVLjANjE KOMUNALNIH DELATNOSTI

Nadležnost za uređivanje komunalnih delatnosti

Član 4.

Jedinica lokalne samouprave, u skladu sa ovim zakonom, obezbeđuje organizacione, materijalne i druge uslove za izgradnju, održavanje i funkcionisanje komunalnih objekata i za tehničko i tehnološko jedinstvo sistema i uređuje i obezbeđuje obavljanje komunalnih delatnosti i njihov razvoj.
Komunalnim objektima, u smislu stava 1. ovog člana, smatraju se građevinski objekti sa uređajima, instalacijama i opremom, sama postrojenja, uređaji i instalacije i drugi objekti koji služe za pružanje komunalnih usluga korisnicima, kao i uređeno građevinsko zemljište i dobra u opštoj upotrebi koja se koriste za obavljanje komunalne delatnosti.
Jedinica lokalne samouprave uređuje u skladu sa zakonom uslove obavljanja komunalnih delatnosti, prava i obaveze korisnika komunalnih usluga, obim i kvalitet komunalnih usluga i način vršenja nadzora nad obavljanjem komunalnih delatnosti obezbeđujući naročito:
1) odgovarajući obuhvat, obim i kvalitet komunalnih usluga, koji podrazumeva naročito: zdravstvenu i higijensku ispravnost prema propisanim standardima i normativima, tačnost u pogledu rokova isporuke, sigurnost i zaštitu korisnika u dobijanju usluga, pouzdanost, pristupačnost i trajnost u pružanju usluga;
2) razvoj i unapređivanje kvaliteta i asortimana komunalnih usluga, kao i unapređivanje organizacije rada, efikasnosti i drugih uslova pružanja usluga;
3) saglasnost sa načelima održivog razvoja;
4) efikasno korišćenje resursa i smanjenje troškova obavljanja komunalnih delatnosti uspostavljanjem saradnje dve ili više jedinica lokalne samouprave i drugim aktivnostima kada za to postoji mogućnost;
5) konkurenciju u obavljanju delatnosti.
Radi korišćenja, čuvanja i održavanja sredstava za obavljanje komunalnih delatnosti, održavanja čistoće i zaštite životne sredine jedinica lokalne samouprave može da propiše opšte uslove održavanja komunalnog reda i mere za njihovo sprovođenje.
Vlada uređuje sledeća merila za obavljanje komunalnih delatnosti:
1) minimalni obim koji obuhvata područja, odnosno broj stanovništva za koje se pruža određena komunalna usluga;
2) učestalost pružanja komunalne usluge;
3) sadržaj komunalne usluge;
4) pokazatelj kvaliteta i efikasnosti pružanja usluga.
Jedinica lokalne samouprave obezbeđuje obavljanje komunalnih delatnosti u skladu sa merilima iz stava 5. ovog člana.
Vlada izuzetno može odlučiti da na područjima koja su zakonom stavljena pod posebnu zaštitu, turističkom prostoru i drugim područjima od posebnog značaja, upravljač obezbeđuje obavljanje komunalne delatnosti.
Vlada propisuje uslove obavljanja komunalne delatnosti na područjima iz stava 7. ovog člana radi održivog korišćenja i upravljanja prirodnim resursima kao i sprečavanja, otklanjanja i smanjenja negativnih uticaja po životnu sredinu.
Jedinica lokalne samouprave može svojom odlukom, u skladu sa statutom, predvideti da gradska opština, mesna zajednica ili drugi oblik mesne samouprave obavlja određene poslove u vezi sa obezbeđivanjem uslova za obavljanje komunalnih delatnosti.

Vršioci komunalnih delatnosti

Član 5.

Komunalnu delatnost mogu obavljati javno preduzeće, privredno društvo, preduzetnik ili drugi privredni subjekt.
Komunalnu delatnost iz člana 2. stav 3. tačka 1), komunalnu delatnost iz tačke 5) u delu koji obuhvata obavljanje javnog linijskog prevoza putnika trolejbusima i komunalnu delatnost iz tačke 6) u delu koji obuhvata održavanje groblja i objekata, koji se nalaze u